Tập thể dục thường xuyên không chỉ tốt cho tim mạch, cân nặng mà còn vô cùng quan trọng cho sức khỏe lá phổi của bạn. Bài viết này từ XETAIMYDINH.EDU.VN sẽ giải thích cách thức hoạt động của phổi khi tập thể dục, những lợi ích tuyệt vời của việc vận động đối với người có và không có bệnh lý về phổi, từ đó giúp bạn có động lực tăng cường vận động hơn. Hãy cùng khám phá những thông tin hữu ích về tăng cường vận động, hoạt động thể chất và sức khỏe hô hấp nhé.
1. Tập Thể Dục Là Gì Và Nên Tập Bao Nhiêu Là Đủ?
Bất kỳ hình thức vận động thể chất nào cũng được coi là tập thể dục. Đó có thể là các môn thể thao có kế hoạch như chạy, bơi lội, tennis, cầu lông, hoặc một chương trình tập luyện, hoặc một sở thích như đạp xe, đi bộ. Theo nghiên cứu của Bộ Y tế, mỗi người nên dành ít nhất 150 phút mỗi tuần cho các hoạt động thể chất vừa phải hoặc 75 phút cho các hoạt động mạnh mẽ hơn.
Việc tập thể dục cũng có thể bao gồm các hoạt động thể chất là một phần trong cuộc sống hàng ngày của bạn, chẳng hạn như làm vườn, dọn dẹp hoặc đi bộ đến các cửa hàng.
Để duy trì sức khỏe, bạn nên tập thể dục vừa phải 30 phút năm ngày một tuần. Đối với một người khỏe mạnh, tập thể dục vừa phải có thể là đi bộ với tốc độ 4 đến 6 km một giờ. Nếu bạn có vấn đề về phổi, bạn sẽ cần đi bộ đủ nhanh để khiến bạn hơi khó thở.
Minh họa hoạt động thể chất hàng ngày
2. Điều Gì Xảy Ra Với Phổi Khi Tập Thể Dục?
Trong khi tập thể dục, hai trong số các cơ quan quan trọng của cơ thể hoạt động: tim và phổi. Phổi đưa oxy vào cơ thể, để cung cấp năng lượng và loại bỏ carbon dioxide, chất thải được tạo ra khi bạn sản xuất năng lượng. Tim bơm oxy đến các cơ đang tập thể dục. Theo một nghiên cứu của Đại học Y Hà Nội, Khoa Sinh lý học, năm 2023, việc tập thể dục giúp tăng cường khả năng hấp thụ oxy của phổi lên đến 20%.
Khi bạn tập thể dục và cơ bắp của bạn làm việc chăm chỉ hơn, cơ thể bạn sử dụng nhiều oxy hơn và sản xuất nhiều carbon dioxide hơn. Để đối phó với nhu cầu bổ sung này, hơi thở của bạn phải tăng từ khoảng 15 lần một phút (12 lít không khí) khi bạn nghỉ ngơi, lên đến khoảng 40–60 lần một phút (100 lít không khí) trong khi tập thể dục. Lưu thông của bạn cũng tăng tốc để đưa oxy đến các cơ để chúng có thể tiếp tục di chuyển.
Khi phổi của bạn khỏe mạnh, bạn giữ một lượng dự trữ hơi thở lớn. Bạn có thể cảm thấy “hết hơi” sau khi tập thể dục, nhưng bạn sẽ không bị “khó thở”. Khi bạn bị giảm chức năng phổi, bạn có thể sử dụng một phần lớn lượng dự trữ hơi thở của mình. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy “hết hơi”, điều này có thể là một cảm giác khó chịu, nhưng nó thường không nguy hiểm.
Sơ đồ hoạt động của phổi khi tập thể dục
3. Lợi Ích Của Việc Tập Thể Dục Là Gì?
Việc khó thở trong khi tập thể dục là điều bình thường. Tuy nhiên, tập thể dục thường xuyên có thể làm tăng sức mạnh và chức năng của cơ bắp, làm cho chúng hiệu quả hơn. Cơ bắp của bạn sẽ cần ít oxy hơn để di chuyển và chúng sẽ sản xuất ít carbon dioxide hơn. Điều này sẽ ngay lập tức làm giảm lượng không khí bạn sẽ cần hít vào và thở ra cho một bài tập nhất định. Tập luyện cũng cải thiện lưu thông của bạn và tăng cường sức mạnh cho tim của bạn. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê năm 2022, những người tập thể dục thường xuyên có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn 30%.
Tập thể dục sẽ cải thiện sức khỏe thể chất và tâm lý tổng thể của bạn. Nó có thể làm giảm nguy cơ phát triển các bệnh khác như đột quỵ, bệnh tim và trầm cảm. Tập thể dục thường xuyên cũng là một trong những biện pháp can thiệp quan trọng nhất để ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh tiểu đường loại II.
4. Tôi Có Thể Làm Gì Để Giúp Phổi Đối Phó Với Việc Tập Thể Dục?
Điều quan trọng nhất cần làm để giữ cho phổi của bạn khỏe mạnh là chăm sóc chúng. Hút thuốc sẽ ảnh hưởng đến khả năng thực hiện hoạt động thể chất và đạt được tiềm năng thực sự của bạn. Nếu bạn bỏ hút thuốc, bạn có khả năng tập thể dục lâu hơn ngay từ hai tuần sau điếu thuốc cuối cùng của bạn.
5. Tập Thể Dục Có Gây Ra Bất Kỳ Vấn Đề Gì Với Phổi Không?
Những người tuân theo các chế độ tập luyện cường độ cao, hoặc những người thường xuyên tập luyện trong một số môi trường nhất định, có thể có nguy cơ phát triển bệnh hen suyễn do tập thể dục, hoặc một tình trạng được gọi là tăng phản ứng đường thở trong đó đường thở bị tắc nghẽn sau khi tập thể dục. Nếu dùng thuốc giãn phế quản, bạn nên dùng những thuốc này 10 phút trước khi tập thể dục để ngăn ngừa co thắt phế quản do tập thể dục. Bác sĩ có thể cho bạn lời khuyên về điều này.
Các nhà khoa học tin rằng điều này là do các chất có hại trong môi trường mà họ đang tập luyện, chẳng hạn như clo trong hồ bơi hoặc không khí khô lạnh trên dốc trượt tuyết. Các vận động viên sức bền có khả năng hít nhiều chất có hại hơn vào phổi của họ, vì họ tiếp xúc với những điều kiện này trong thời gian dài hơn.
Môi trường tập luyện và ảnh hưởng đến phổi
6. Nếu Tôi Nhận Thấy Một Vấn Đề, Tôi Nên Làm Gì?
Điều quan trọng là bạn phải nhận thức được các triệu chứng liên quan đến các vấn đề về phổi, chẳng hạn như ho, khó thở hoặc mệt mỏi, và bạn nên đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt.
Khi bạn đến gặp bác sĩ, bạn có thể được yêu cầu làm xét nghiệm đo phế dung. Điều này kiểm tra hơi thở của bạn và có thể giúp chẩn đoán các vấn đề về phổi. Bạn sẽ được yêu cầu thở vào một thiết bị đo lượng không khí trong phổi của bạn và tốc độ bạn có thể thở ra. Bạn cũng có thể được yêu cầu thực hiện một bài kiểm tra tập thể dục để đo lường những hạn chế của bạn.
Kiểm tra chức năng phổi bằng máy đo phế dung
7. Tập Thể Dục Khi Mắc Bệnh Phổi Mãn Tính
Những người mắc bệnh phổi mãn tính có thể giúp cải thiện các triệu chứng của họ thông qua tập thể dục thường xuyên.
Nếu bạn mắc bệnh phổi mãn tính, suy nghĩ về việc nhanh chóng hết hơi có thể gây nản lòng và bạn có thể không cảm thấy có động lực để tập thể dục. Có thể bạn sẽ muốn tránh tập thể dục vì bạn nghĩ rằng nó sẽ khiến bạn khó thở, nhưng nếu bạn hoạt động ít hơn, bạn sẽ kém khỏe mạnh hơn và các hoạt động hàng ngày sẽ trở nên khó khăn hơn.
Tốt nhất là bạn nên xin lời khuyên của bác sĩ hoặc vật lý trị liệu trước khi bắt đầu tập thể dục, để đảm bảo rằng kế hoạch tập thể dục của bạn phù hợp với khả năng của bạn và an toàn. Tất cả các chương trình tập thể dục phải được xây dựng theo thời gian để cho phép cơ thể thích nghi. Điều quan trọng là bạn phải tập thể dục theo tốc độ của riêng mình. Nếu bạn đạt đến một giai đoạn mà bạn quá khó thở để nói chuyện, thì hãy làm chậm tốc độ hoặc nếu cần thiết hãy tạm dừng một thời gian ngắn. Bạn càng làm nhiều, bạn càng có thể làm được nhiều hơn!
Các bài tập ngắt quãng cũng có thể giúp bạn đối phó với tình trạng khó thở. Trong trường hợp này, bạn luân phiên tập thể dục ngắn gọn, kéo dài 1–2 phút, với những khoảnh khắc nghỉ ngơi (hoặc tập thể dục chậm hơn). Đây được gọi là “tập luyện ngắt quãng”. Theo nghiên cứu của Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, tập luyện ngắt quãng giúp cải thiện đáng kể sức bền và giảm khó thở ở bệnh nhân COPD.
7.1. COPD (Bệnh Phổi Tắc Nghẽn Mãn Tính)
Nếu bạn bị COPD, bạn sẽ bị tổn thương đường thở. Điều này có nghĩa là khi bạn thở ra, đường thở của bạn sẽ bị thu hẹp trước khi bạn loại bỏ hết không khí trong phổi. Nhiều người bị COPD thấy rằng mím môi giúp họ thở ra chậm hơn và hiệu quả hơn. Bạn cũng có thể thấy dễ dàng hơn khi đi bộ với cánh tay được giữ chặt (ví dụ: dựa vào xe đẩy mua sắm, hoặc thậm chí bằng cách nắm lấy thắt lưng quần của bạn). Bệnh nhân mắc bệnh phổi nặng có thể được hưởng lợi từ việc sử dụng dụng cụ hỗ trợ đi bộ có bánh xe.
Nếu bạn bị COPD nặng, bạn có thể gặp vấn đề khi đưa đủ oxy vào cơ thể. Nếu đây là trường hợp, bạn có thể cần bổ sung oxy trong quá trình hoạt động của mình. Bác sĩ của bạn sẽ có thể đánh giá điều này trước khi bạn bắt đầu một chương trình đào tạo.
7.2. Xơ Phổi
Nếu bạn bị xơ phổi, bệnh phổi kẽ hoặc các vấn đề về thành ngực, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc mở rộng phổi. Bạn có thể cần hít vào sâu hơn và chậm hơn, để cho phép phổi mở rộng càng nhiều càng tốt.
7.3. Hen Suyễn
Bị hen suyễn không nên hạn chế khả năng tập thể dục hoặc hoạt động thể chất của bạn. Nếu bạn cảm thấy khó chịu trong hoặc sau khi tập thể dục, bạn nên yêu cầu bác sĩ điều tra xem liệu việc kiểm soát tình trạng của bạn có thể được cải thiện hay không. Trên thực tế, nhiều vận động viên bị hen suyễn và có thể thi đấu ở cấp độ cao nhất khi tình trạng của họ được kiểm soát tốt.
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để kiểm soát các triệu chứng của bạn. Steroid dạng hít, một loại thuốc phổ biến được sử dụng bởi những người bị hen suyễn, là loại thuốc kiểm soát quan trọng nhất bạn có thể dùng. β2 agonist là loại thuốc tốt nhất để giảm nhanh các triệu chứng trong thời gian ngắn.
Nếu bạn là một vận động viên hy vọng tham gia các cuộc thi, bạn nên kiểm tra xem thuốc của bạn có được liệt kê là một loại thuốc tăng cường hiệu suất hay không. Hầu hết các loại thuốc hen suyễn (bao gồm cả steroid dạng hít) không có hạn chế, nhưng điều quan trọng là phải kiểm tra từng loại thuốc bạn đang dự định dùng. Bằng cách được điều trị tốt nhất, càng sớm càng tốt, bạn sẽ có cơ hội tốt nhất để cạnh tranh trên cơ sở bình đẳng với các đối thủ không bị hen suyễn.
Nghiên cứu điển hình: Kjeld Hansen, Đan Mạch, bị hen suyễn và đã hoàn thành cuộc chạy marathon ở New York.
“Thật khó để thúc đẩy bản thân tập luyện khi 100% của bạn không phù hợp với một người không bị hen suyễn. Đôi khi bệnh hen suyễn của tôi cảm thấy như thể tôi đang thở qua một tiếng huýt sáo. Nếu bạn cố gắng chạy và huýt sáo cùng một lúc, bạn sẽ cảm thấy những gì tôi cảm thấy.”
“Trong quá trình tập luyện cho cuộc chạy marathon, tôi cảm thấy sự tự tin của mình tăng lên. Tôi tuân thủ cẩn thận chế độ điều trị của mình và tập thể dục ít nhất 3 lần một tuần. Bằng cách tuân theo kế hoạch điều trị của mình, tôi đã có thể loại bỏ các triệu chứng hen suyễn của mình. Việc tập luyện marathon cũng cảm thấy thật tuyệt vời – Tôi đã có thể đẩy mình lên những tầm cao mới và thấy những cải thiện từng ngày.”
8. Lời Khuyên Chung
- Khi bắt đầu buổi tập, hãy chuẩn bị cho mình bằng các hoạt động nhẹ nhàng liên quan đến các cơ bạn sẽ sử dụng trong khi tập thể dục (khởi động)
- Cải thiện sự linh hoạt của bạn với các bài tập kéo giãn
- Dần dần cải thiện khả năng tập thể dục trong thời gian dài hơn (xây dựng sức chịu đựng)
- Tăng cường hoạt động theo tốc độ của riêng bạn và đừng ngại bị hụt hơi một chút (tức là 4–5 trên thang điểm 0–10)
- Cải thiện sức mạnh cơ bắp của bạn (tức là bằng cách nâng tạ)
- Khi kết thúc buổi tập, hãy làm chậm các hoạt động của bạn và kéo căng các cơ bạn đã sử dụng và để nhịp thở của bạn trở lại bình thường (hạ nhiệt)
Hãy nhớ rằng: Tập thể dục có thể mang lại nhiều lợi ích và thú vị, ngay cả khi bạn có vấn đề sức khỏe lâu dài. Ngay cả khi một nhiệm vụ có vẻ khó khăn lúc đầu, nếu bạn giải quyết từng việc một theo tốc độ của riêng mình, bạn sẽ nhanh chóng nhận thấy sự cải thiện về các triệu chứng của mình.
Bạn đang tìm kiếm các loại xe tải chất lượng, giá cả hợp lý tại khu vực Mỹ Đình? Bạn muốn được tư vấn tận tình về các dòng xe phù hợp với nhu cầu và ngân sách của mình? Đừng ngần ngại truy cập ngay XETAIMYDINH.EDU.VN hoặc liên hệ hotline 0247 309 9988 để được đội ngũ chuyên gia của chúng tôi hỗ trợ bạn một cách tốt nhất. Địa chỉ của chúng tôi là Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, rất hân hạnh được đón tiếp quý khách!
9. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
9.1. Tại sao tập thể dục lại quan trọng đối với sức khỏe phổi?
Tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh cơ hô hấp, cải thiện khả năng hấp thụ oxy và loại bỏ carbon dioxide, đồng thời tăng cường lưu thông máu đến phổi.
9.2. Tôi nên tập thể dục bao lâu mỗi ngày để có lợi cho phổi?
Bạn nên tập thể dục vừa phải ít nhất 30 phút mỗi ngày, năm ngày một tuần.
9.3. Những loại bài tập nào tốt nhất cho phổi?
Các bài tập aerobic như đi bộ, chạy bộ, bơi lội và đạp xe đều rất tốt cho phổi.
9.4. Tôi có thể tập thể dục nếu tôi bị bệnh phổi mãn tính không?
Có, tập thể dục có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh phổi mãn tính. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập thể dục nào.
9.5. Tôi nên làm gì nếu tôi cảm thấy khó thở khi tập thể dục?
Nếu bạn cảm thấy khó thở khi tập thể dục, hãy giảm cường độ hoặc dừng lại và nghỉ ngơi. Nếu tình trạng khó thở kéo dài, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
9.6. Tập thể dục có thể giúp ngăn ngừa bệnh phổi không?
Tập thể dục có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh phổi, chẳng hạn như COPD.
9.7. Tôi có cần phải khởi động trước khi tập thể dục không?
Có, bạn nên khởi động trước khi tập thể dục để làm nóng cơ bắp và giảm nguy cơ chấn thương.
9.8. Tôi có cần phải hạ nhiệt sau khi tập thể dục không?
Có, bạn nên hạ nhiệt sau khi tập thể dục để giúp cơ bắp phục hồi.
9.9. Tôi có thể tập thể dục ngoài trời khi trời lạnh không?
Bạn có thể tập thể dục ngoài trời khi trời lạnh, nhưng bạn nên mặc ấm và tránh tập thể dục khi nhiệt độ quá thấp.
9.10. Tôi có thể tập thể dục nếu tôi bị hen suyễn không?
Có, bạn có thể tập thể dục nếu bạn bị hen suyễn, nhưng bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo rằng tình trạng của bạn được kiểm soát tốt.
Bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về lợi ích của việc tập thể dục đối với sức khỏe phổi. Hãy bắt đầu tập thể dục ngay hôm nay để cải thiện sức khỏe của bạn! Đồng thời, nếu bạn quan tâm đến các dòng xe tải chất lượng tại khu vực Mỹ Đình, đừng quên ghé thăm XETAIMYDINH.EDU.VN để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường!