Các đại dương sâu thẳm chứa đựng vô vàn bí ẩn và nguồn tài nguyên tiềm ẩn, nhưng việc khai thác chúng đặt ra những thách thức lớn về môi trường. Hãy cùng Xe Tải Mỹ Đình (XETAIMYDINH.EDU.VN) khám phá những điều kỳ diệu và cả những rủi ro tiềm ẩn từ việc khai thác đáy biển sâu. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về tiềm năng và nguy cơ của việc khai thác tài nguyên dưới đáy biển sâu, đồng thời đưa ra những giải pháp và lưu ý để bảo vệ môi trường biển.
1. Tiềm Năng Khai Thác Tài Nguyên Từ Đại Dương Sâu Thẳm
Câu hỏi đặt ra là, tại sao chúng ta lại hướng sự chú ý đến việc khai thác tài nguyên từ đại dương sâu thẳm? Đơn giản là vì “nếu không thể trồng được, thì phải khai thác”. Nhu cầu về tài nguyên của con người ngày càng tăng cao, đặc biệt là các kim loại quý hiếm sử dụng trong công nghệ và năng lượng tái tạo.
1.1. Nhu Cầu Tài Nguyên Tăng Cao
Sự gia tăng dân số và phát triển công nghệ đã tạo ra nhu cầu lớn về các nguồn tài nguyên không tái tạo từ vỏ Trái Đất. Điện thoại, máy tính, và các thiết bị điện tử đều chứa các nguyên tố như nhôm, niken, và lithium. Ngay cả kem đánh răng cũng chứa đầy các khoáng chất khai thác được. Theo nghiên cứu của Tổng cục Thống kê Việt Nam, nhu cầu tiêu thụ kim loại của Việt Nam đã tăng trung bình 10-15% mỗi năm trong giai đoạn 2010-2020, và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong tương lai.
1.2. Tìm Kiếm Nguồn Năng Lượng Tái Tạo
Việc tìm kiếm các nguồn năng lượng tái tạo cũng làm tăng thêm áp lực lên việc khai thác tài nguyên. Các kim loại hiếm cần thiết để xây dựng pin năng lượng mặt trời, turbine gió và các công nghệ xanh khác đang dần cạn kiệt trên đất liền. Báo cáo của Bộ Công Thương Việt Nam cho thấy, việc phát triển năng lượng tái tạo đòi hỏi một lượng lớn các kim loại như lithium, cobalt, và niken, gây áp lực lên nguồn cung toàn cầu.
1.3. Tài Nguyên Trên Đất Liền Cạn Kiệt
Khi tài nguyên khoáng sản trên đất liền ngày càng khan hiếm, các chính phủ, nhà nghiên cứu và tập đoàn đã đề xuất tìm kiếm tài nguyên ở một địa điểm mới: hàng ngàn mét dưới bề mặt đại dương. Các đại dương sâu thẳm chứa đựng tiềm năng lớn về các loại khoáng sản và kim loại quý hiếm.
2. Lịch Sử Nghiên Cứu Về Khai Thác Khoáng Sản Dưới Đáy Biển Sâu
Từ những năm 1970, các nhà nghiên cứu đã bắt đầu khám phá tiềm năng khai thác khoáng sản từ đáy biển sau khi phát hiện ra các mỏ khoáng sản polymetallic và các miệng phun thủy nhiệt khổng lồ.
2.1. Khám Phá Ban Đầu
Các nhà khoa học đã tìm thấy những mỏ khoáng sản polymetallic có kích thước bằng củ khoai tây và các miệng phun thủy nhiệt phun trào khoáng sản dưới đáy biển. Những phát hiện này đã mở ra một hướng đi mới trong việc tìm kiếm nguồn tài nguyên.
2.2. Chương Trình Nghiên Cứu
Hoa Kỳ, Pháp, Đức và Liên Xô đã tài trợ gần 200 chuyến nghiên cứu để điều tra tài nguyên khoáng sản trên khắp thế giới. Lockheed và Ocean Minerals Co. đã nhen nhóm hy vọng về tính khả thi của việc khai thác đại dương khi họ tuyên bố hệ thống khai thác tự động của họ có khả năng hoạt động ở độ sâu 6.000 mét.
2.3. Thất Bại Ban Đầu
Tuy nhiên, việc phát triển và thử nghiệm hệ thống khai thác của họ từ năm 1976 đến 1978 sau đó đã được tiết lộ là vỏ bọc cho một nhiệm vụ của Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) nhằm trục vớt tàu ngầm Liên Xô bị затонувший. Bất chấp các khoản đầu tư lên tới hơn 650 triệu đô la Mỹ, các hoạt động thăm dò và phát triển công nghệ cuối cùng đã tỏ ra không thực tế và không có lãi. Đến năm 1982, sự энтузиазм giảm dần và Hoa Kỳ, Pháp và Đức đều đã kết thúc các chương trình thăm dò khoáng sản ở biển sâu.
3. Sự Trỗi Dậy Của Khai Thác Mỏ Biển Sâu Ngày Nay
50 năm sau, công nghệ được cải thiện và nhu cầu cao hơn về các nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá – như các kim loại đất hiếm cần thiết để chế tạo pin bền hơn, tiết kiệm năng lượng – đã dẫn đến sự quan tâm trở lại trong việc khai thác các mỏ khoáng sản ở biển sâu.
3.1. Động Lực Mới
Sự phát triển của công nghệ và nhu cầu về kim loại quý hiếm đã thúc đẩy sự trỗi dậy của ngành khai thác mỏ biển sâu. Các kim loại này được sử dụng trong sản xuất pin, điện thoại thông minh, và các thiết bị điện tử khác.
3.2. Lo Ngại Về Môi Trường
Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học lo ngại rằng việc khai thác sẽ gây tổn hại không thể обратимый cho các môi trường sống ở biển sâu mỏng manh và có những hậu quả không lường trước được đối với các môi trường đại dương khác. Việc khai thác mỏ biển sâu có thể gây ra những tác động tiêu cực đến hệ sinh thái biển và đa dạng sinh học.
4. Khai Thác Mỏ Dưới Biển Sâu Hoạt Động Như Thế Nào?
Khai thác mỏ dưới biển sâu sẽ mô phỏng các hoạt động khai thác trên đất liền, với một lưu ý lớn: mọi thứ phải diễn ra dưới áp suất nghiền nát và vùng nước gần đóng băng.
4.1. Độ Sâu Khai Thác
Các mỏ khoáng sản (nodule polymetallic, sulfide polymetallic và корочка giàu cobalt) chủ yếu xuất hiện ở độ sâu từ 400 đến 6.000 mét dưới mực nước biển, cấm sử dụng các phương tiện có người lái.
4.2. Quy Trình Khai Thác
Thay vào đó, các hoạt động khai thác sẽ được điều khiển hoàn toàn từ một tàu hỗ trợ trên mặt nước. Cáp quang chạy từ tàu xuống đáy biển sẽ cung cấp năng lượng và điều khiển các xe khai thác trông giống như công cụ thống trị thế giới của một siêu злодей với các dụng cụ để nghiền, cạo và hút trầm tích và quặng.
4.3. Xử Lý Quặng
Sau khi quặng được khai thác từ đáy biển, một hỗn hợp khoáng sản, trầm tích và nước biển phải được bơm cơ học trở lại tàu hỗ trợ, nơi các kim loại mong muốn sẽ được tách ra khỏi phần còn lại của hỗn hợp. Bất kỳ nước và vật liệu không mong muốn nào – được gọi là “chất thải” – sẽ được thải trở lại đại dương.
5. Tác Động Tiêu Cực Đến Môi Trường Biển
Từ việc khai thác đáy biển đến xử lý trên bề mặt, các nhà khoa học lo lắng về những thiệt hại mà các hoạt động khai thác mỏ dưới biển sâu sẽ gây ra cho môi trường biển.
5.1. Phá Hủy Môi Trường Sống
Việc khai thác sẽ loại bỏ trầm tích bề mặt và các mảng đáy biển, bật gốc các sinh vật sống ở đó. Xe khai thác khoáng sản cũng sẽ tạo ra các cột trầm tích lớn có thể lan xa khỏi khu vực khai thác, làm ngạt thở các loài động vật trên đường đi của chúng.
5.2. Ô Nhiễm Tiếng Ồn
Máy bơm vận chuyển khoáng sản lên bề mặt sẽ tạo ra tiếng ồn có khả năng lan truyền hàng trăm km theo mọi hướng mà không tiêu tan, phá vỡ hành vi và giao tiếp của động vật, như cá voi, những loài quen với môi trường đại dương yên tĩnh ở độ sâu như vậy.
5.3. Ô Nhiễm Từ Chất Thải
Sau khi xử lý quặng, việc thải chất thải có thể tiếp tục gây ô nhiễm vùng nước cách xa hàng trăm đến hàng ngàn mét so với các hoạt động khai thác đáy biển thực tế, tùy thuộc vào nơi chúng được thải trở lại nước.
5.4. Tác Động Đến Chuỗi Thức Ăn
Ô nhiễm từ chất thải ở các môi trường sống trung gian có thể làm mất cân bằng chuỗi thức ăn bằng cách thay đổi cách thức thức ăn chìm từ bề mặt xuống các loài động vật ở biển sâu bị hạn chế thức ăn.
5.5. Giải Phóng Chất Độc Hại
Khai thác mỏ cũng có thể giải phóng các hóa chất độc hại và kim loại nặng vào môi trường ở mức độ nguy hiểm. Vì động vật biển sâu là nguồn thức ăn chính cho nhiều loài động vật có vú biển находящиеся под угрозой исчезновения и commercially important fishes, như cá ngừ, những độc tố đó có thể xâm nhập vào chuỗi thức ăn và gây ra các vấn đề sức khỏe không mong muốn ở động vật biển và con người.
%20mining%20impacts.jpg)
Phương pháp khai thác khoáng sản có thể xảy ra và một số nguồn gây xáo trộn có thể xảy ra đối với hệ sinh thái mục tiêu và xung quanh
6. Quản Lý Khai Thác Mỏ Biển Sâu
Các nhà khoa học vẫn chưa thể dự đoán mức độ hoặc mức độ nghiêm trọng của những tác động môi trường này, đặc biệt là khi không có mô hình hoạt động khai thác thương mại nào đang hoạt động.
6.1. Cơ Quan Quản Lý Quốc Tế
Vì hầu hết các mỏ khoáng sản nằm trong vùng biển quốc tế, việc khai thác chúng được điều chỉnh bởi một cơ quan quản lý quốc tế gọi là Cơ quan Đáy biển Quốc tế (ISA), bao gồm 168 quốc gia thành viên.
6.2. Quy Định Khai Thác
ISA đã soạn thảo các quy định về thăm dò các mỏ khoáng sản ở biển sâu và đã cấp 30 hợp đồng cho phép các chính phủ và công ty độc lập thu thập dữ liệu cơ bản về tài nguyên khoáng sản, thử nghiệm quy trình khai thác và tiến hành đánh giá tác động môi trường tại các địa điểm ở Ấn Độ Dương, Nam Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.
6.3. Bộ Quy Tắc Khai Thác
Hiện tại, ISA đã cấm khai thác khoáng sản trong khi soạn thảo Bộ Quy tắc Khai thác – một bộ quy định cuối cùng sẽ quyết định số phận của các nỗ lực khai thác trong tương lai. Các hoạt động khai thác thương mại có thể bắt đầu ngay sau khi Bộ Quy tắc Khai thác được hoàn thiện, mà ISA cho rằng có thể xảy ra vào cuối năm 2020.
6.4. Bảo Vệ Môi Trường Biển
Theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, tất cả các mỏ khoáng sản trong vùng biển quốc tế được coi là “di sản chung của nhân loại” và do đó ISA có trách nhiệm đảm bảo Bộ Quy tắc Khai thác bao gồm các quy định và hướng dẫn để đảm bảo “bảo vệ hiệu quả môi trường biển khỏi những tác động có hại có thể phát sinh từ các hoạt động liên quan đến đáy biển sâu”.
7. Những Bí Ẩn Của Biển Sâu
Vùng nước của đại dương sâu (dưới 200 m) chiếm hơn 90% hành tinh của chúng ta, nhưng sinh học biển sâu là một lĩnh vực mới nổi, trong lịch sử đã bị cản trở bởi khả năng tiến hành các thí nghiệm và quan sát cơ bản của chúng ta.
7.1. Thiếu Hiểu Biết
Những khám phá gần đây đã khám phá ra những khía cạnh đáng chú ý về các sinh vật sống ở đại dương sâu và cách chúng dựa vào và cung cấp nhiên liệu cho các hệ sinh thái nước nông, nhưng chúng ta vẫn thiếu hiểu biết quan trọng về sinh học, sinh thái và tiềm năng phục hồi cơ bản của các sinh vật và hệ sinh thái này.
7.2. Các Hệ Sinh Thái Độc Đáo
Những gì chúng ta biết là các hệ sinh thái được nhắm mục tiêu bởi các hoạt động khai thác – bao gồm các miệng phun thủy nhiệt, núi ngầm và các mỏ nodule ở đồng bằng 深渊 – tất cả đều tạo ra những ốc đảo sự sống độc đáo trong các sa mạc dưới nước đồng nhất khác.
7.3. Đa Dạng Sinh Học
Nhiều loài trong các hệ sinh thái này không có khả năng tồn tại ở bất kỳ nơi nào khác trên Trái Đất, chẳng hạn như các cộng đồng dựa vào chất thải độc hại, nóng sôi (lên đến 400° C, 750° F) phát ra từ các miệng phun thủy nhiệt đang hoạt động. Nhiều môi trường sống ở biển sâu có sự đa dạng đáng kinh ngạc về sự sống, thậm chí có thể so sánh với Rạn san hô Great Barrier.
7.4. Loài Mới Liên Tục Được Phát Hiện
Và các nhà khoa học liên tục khám phá ra các loài mới trong các môi trường sống này, nhiều loài chỉ có thể được tìm thấy tại một miệng phun hoặc núi ngầm duy nhất. Nhưng các sinh vật sống ở biển sâu phát triển chậm (một số chỉ phát triển 1 milimet mỗi năm) và có thể sống hàng trăm đến hàng ngàn năm, khiến khả năng phục hồi của chúng sau các hoạt động khai thác đặc biệt đáng lo ngại.
Cá biển sâu như cá nhám sần có thể sống hơn 100 năm và dựa vào đáy cứng như những đáy được tìm thấy ở núi ngầm
8. Tác Động Lâu Dài Đến Môi Trường
Dự đoán tốt nhất của chúng ta về tác động môi trường lâu dài của các hoạt động khai thác đến từ một vài thử nghiệm quy mô nhỏ.
8.1. Thử Nghiệm Mô Phỏng
Các thí nghiệm mô phỏng khai thác nodule polymetallic ở cả lưu vực Peru và Khu vực Clarion-Clipperton ở trung tâm Thái Bình Dương cho thấy rằng các hoạt động khai thác sẽ tàn phá các khu vực khai thác trong nhiều năm.
8.2. Phục Hồi Chậm Chạp
Ngay cả 26 năm sau, các nhà khoa học đã thấy ít bằng chứng về sự phục hồi của hệ sinh thái ở những khu vực này: thậm chí vi khuẩn cũng không trỗi dậy.
8.3. Quy Mô Khai Thác Thương Mại
Nhưng những thí nghiệm này trở nên бледный so với quy mô cuối cùng của các hoạt động khai thác thương mại, dự kiến sẽ trải rộng gấp 10 đến 100 lần diện tích được khảo sát ở lưu vực Peru và gây ra thiệt hại đáng kể hơn cho đáy biển so với mô phỏng trong bất kỳ thử nghiệm nào cho đến nay.
8.4. Tổn Thất Không Thể Đảo Ngược
Các hệ sinh thái đơn giản sẽ phải chịu những thay đổi không thể đảo ngược đối với sức khỏe của chúng và mất hàng trăm hoặc hàng ngàn năm để phục hồi sau sự phá hủy môi trường sống do khai thác gây ra.
Một vườn san hô hồng trên một núi ngầm ở độ sâu 1.800 m
9. Mất Đa Dạng Sinh Học
Các nhà khoa học khác lo lắng rằng mức độ tàn phá này chắc chắn sẽ gây ra sự mất mát đa dạng sinh học và có thể xóa sổ hoàn toàn các loài đặc hữu của một khu vực khai thác duy nhất.
9.1. Lan Rộng Tác Động
Các nhà khoa học cũng dự đoán rằng tác động của việc khai thác sẽ lan sang đáy biển xung quanh và các môi trường sống trung gian, nhưng mức độ và kết quả của các tác động môi trường vẫn còn là một bí ẩn vì việc thăm dò khai thác phần lớn đã bỏ qua các hệ sinh thái đại dương khác.
9.2. Tác Động Đến Toàn Bộ Đại Dương
Do mối liên hệ vốn có giữa biển sâu và các hệ thống nước nông, sự tàn phá từ khai thác biển sâu thậm chí có thể lan rộng khắp phần còn lại của đại dương, với những hậu quả không lường trước được đối với sức khỏe của động vật sống trong và dựa vào biển của chúng ta.
10. Giảm Thiểu Tác Hại
ISA dường như đã chấp nhận tính không thể tránh khỏi của những thiệt hại môi trường từ khai thác biển sâu và có kế hoạch tập trung vào giảm thiểu tác hại và khôi phục các hệ sinh thái sau khi thiệt hại do khai thác xảy ra.
10.1. Trách Nhiệm Của ISA
Bằng cách đó, ISA có thể không thực hiện được trách nhiệm bảo vệ các môi trường sống ở biển sâu mỏng manh khỏi các hoạt động khai thác có hại. Các nhà khoa học đã bày tỏ lo ngại về các khuyến nghị trong kế hoạch chiến lược mới nhất chỉ cung cấp các hướng dẫn không ràng buộc với ít sự hỗ trợ pháp lý để đảm bảo sự tuân thủ từ các nhà thầu.
10.2. Phục Hồi Môi Trường Sống
Một số người cũng tìm thấy những thiếu sót trong sự phụ thuộc rõ ràng của kế hoạch vào việc khôi phục các môi trường sống bị hư hại sau khi khai thác – những nỗ lực chứng tỏ tốn kém và thường không thành công ngay cả ở các môi trường sống nước nông (như rạn san hô và đầm lầy muối) mà chúng ta hiểu rõ hơn nhiều so với bất kỳ hệ sinh thái biển sâu nào.
10.3. Thiếu Kế Hoạch Phục Hồi
Tại thời điểm này, các nhà khoa học không có kế hoạch chi tiết nào để phục hồi môi trường sống ở bất kỳ khu vực nào mà việc khai thác sẽ tác động, cũng như họ sẽ không có trong tương lai gần. Cuối cùng, việc phục hồi các môi trường sống ở biển sâu là một giải pháp không thuyết phục.
10.4. Phản Biện Từ Các Quốc Gia Thành Viên
Cách tiếp cận này đã nhận được sự chỉ trích từ một số quốc gia thành viên lo ngại rằng kế hoạch “có thể được hiểu như thể mục tiêu của Cơ quan là phát triển các Quy định Khai thác khuyến khích khai thác biển sâu” khi trách nhiệm của ISA là đảm bảo việc theo đuổi khai thác biển sâu chỉ khi nó phù hợp với lợi ích tốt nhất của toàn nhân loại.
11. Cần Thận Trọng Với Khai Thác Mỏ Biển Sâu
Với rất nhiều câu hỏi chưa được trả lời về tác động môi trường của việc khai thác biển sâu, một cách tiếp cận thận trọng dường như là hợp lý. Tuy nhiên, các kế hoạch khai thác khoáng sản ở biển sâu dường như đang tiến triển với tốc độ tối đa.
11.1. Thử Nghiệm Công Nghệ
Một công ty của Bỉ, Global Sea Mineral Resources, gần đây đã hoàn thành việc lái thử một phương tiện предназначенный для добычи полезных ископаемых nodule polymetallic, và các công ty như Blue Nodules và Deep Green đang đầu tư lớn vào thiết bị khai thác mà họ tuyên bố sẽ giảm tác động môi trường – hiệu quả của những thiết kế này vẫn chưa được thử nghiệm trong môi trường biển sâu.
11.2. Đầu Tư Vào Thiết Bị Khai Thác
Việc đầu tư vào các thiết bị khai thác hiện đại và hiệu quả có thể giúp giảm thiểu tác động đến môi trường biển. Tuy nhiên, cần phải có các nghiên cứu và thử nghiệm kỹ lưỡng trước khi triển khai các hoạt động khai thác thương mại.
FAQ: Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Khai Thác Mỏ Biển Sâu
- Khai thác mỏ biển sâu là gì?
Khai thác mỏ biển sâu là quá trình khai thác các khoáng sản và kim loại quý hiếm từ đáy biển sâu, thường ở độ sâu từ 200 mét trở lên. - Tại sao lại khai thác mỏ biển sâu?
Khai thác mỏ biển sâu được thực hiện để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về các kim loại quý hiếm sử dụng trong công nghệ, năng lượng tái tạo và các ngành công nghiệp khác. - Những loại tài nguyên nào được khai thác từ biển sâu?
Các tài nguyên chính được khai thác từ biển sâu bao gồm nodule polymetallic, sulfide polymetallic, và корочка giàu cobalt. - Khai thác mỏ biển sâu gây ra những tác động tiêu cực nào đến môi trường?
Khai thác mỏ biển sâu có thể gây ra phá hủy môi trường sống, ô nhiễm tiếng ồn, ô nhiễm từ chất thải, tác động đến chuỗi thức ăn và giải phóng các chất độc hại vào môi trường. - Cơ quan nào quản lý hoạt động khai thác mỏ biển sâu?
Cơ quan Đáy biển Quốc tế (ISA) là cơ quan quản lý quốc tế chịu trách nhiệm quản lý hoạt động khai thác mỏ biển sâu trong vùng biển quốc tế. - Những quy định nào được áp dụng cho hoạt động khai thác mỏ biển sâu?
ISA đã soạn thảo Bộ Quy tắc Khai thác, một bộ quy định nhằm đảm bảo bảo vệ môi trường biển khỏi những tác động có hại từ hoạt động khai thác mỏ biển sâu. - Khai thác mỏ biển sâu có thể gây ra mất đa dạng sinh học không?
Có, khai thác mỏ biển sâu có thể gây ra mất đa dạng sinh học do phá hủy môi trường sống và xóa sổ các loài đặc hữu. - Có những giải pháp nào để giảm thiểu tác động tiêu cực của khai thác mỏ biển sâu?
Các giải pháp bao gồm sử dụng công nghệ khai thác tiên tiến, quản lý chất thải hiệu quả, và thiết lập các khu bảo tồn biển. - Việc phục hồi môi trường sống sau khai thác mỏ biển sâu có khả thi không?
Việc phục hồi môi trường sống sau khai thác mỏ biển sâu là một thách thức lớn và hiện chưa có kế hoạch chi tiết nào được разработка. - Khai thác mỏ biển sâu có lợi ích gì cho con người?
Khai thác mỏ biển sâu có thể cung cấp nguồn tài nguyên quan trọng cho phát triển công nghệ và kinh tế, nhưng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng với các tác động môi trường.
Lời Kêu Gọi Hành Động
Bạn đang tìm kiếm thông tin chi tiết và đáng tin cậy về xe tải ở Mỹ Đình? Bạn muốn so sánh giá cả, thông số kỹ thuật và tìm kiếm dịch vụ sửa chữa xe tải uy tín? Đừng lo lắng, Xe Tải Mỹ Đình (XETAIMYDINH.EDU.VN) sẵn sàng giúp bạn!
Hãy truy cập XETAIMYDINH.EDU.VN ngay hôm nay để được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc về xe tải ở Mỹ Đình. Chúng tôi cam kết cung cấp thông tin chính xác, cập nhật và hữu ích nhất để bạn có thể đưa ra quyết định tốt nhất cho nhu cầu của mình.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Hotline: 0247 309 9988
- Trang web: XETAIMYDINH.EDU.VN
Hãy để Xe Tải Mỹ Đình đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường!
