Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là một nét đẹp văn hóa, một truyền thống lâu đời được hầu hết các dân tộc ở Việt Nam thực hiện. Tại Xe Tải Mỹ Đình (XETAIMYDINH.EDU.VN), chúng tôi hiểu rằng tín ngưỡng này không chỉ là một phong tục mà còn là sợi dây kết nối giữa các thế hệ, thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với предки. Bài viết này sẽ đi sâu vào tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, phong tục tập quán, những giá trị tâm linh sâu sắc mà nó mang lại, và cách nó được thể hiện đa dạng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam, đồng thời làm nổi bật vai trò của việc bảo tồn văn hóa và phát huy bản sắc dân tộc.
1. Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên Là Gì?
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là một hệ thống các niềm tin và hành vi thể hiện sự tôn kính, tưởng nhớ và biết ơn đối với những người đã khuất trong gia đình, dòng họ. Đây không chỉ là một phong tục mà còn là một phần quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” và “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Theo nghiên cứu của Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam năm 2020, tục thờ cúng tổ tiên thể hiện rõ nét nhất ở việc lập bàn thờ tổ tiên tại gia, nơi con cháu thường xuyên thắp hương, dâng lễ vật vào các dịp lễ, Tết, giỗ chạp để tưởng nhớ và cầu mong sự phù hộ từ предки.
1.1. Nguồn Gốc và Ý Nghĩa của Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên có nguồn gốc từ xa xưa, bắt nguồn từ nền văn hóa nông nghiệp lúa nước và hệ tư tưởng coi trọng gia đình, dòng họ. Tổ tiên được xem là những người có công khai khẩn đất đai, xây dựng cuộc sống và truyền lại những giá trị văn hóa tốt đẹp cho thế hệ sau.
Ý nghĩa của tín ngưỡng này rất sâu sắc:
- Thể hiện lòng biết ơn: Con cháu bày tỏ lòng biết ơn đối với предки đã sinh thành, dưỡng dục và để lại di sản văn hóa.
- Cầu mong sự phù hộ: Tổ tiên được tin là có khả năng phù hộ, che chở cho con cháu khỏi những điều xấu, mang lại may mắn, bình an và thành công trong cuộc sống.
- Duy trì sự kết nối: Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên giúp duy trì sự kết nối giữa các thế hệ trong gia đình, dòng họ, củng cố tình cảm và trách nhiệm của mỗi thành viên.
- Giáo dục đạo đức: Thờ cúng tổ tiên là dịp để giáo dục con cháu về truyền thống, đạo lý làm người, lòng hiếu thảo và trách nhiệm với gia đình, xã hội.
1.2. Vì Sao Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên Phổ Biến Ở Việt Nam?
Có nhiều lý do khiến tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên trở nên phổ biến và ăn sâu vào đời sống tinh thần của người Việt:
- Ảnh hưởng của Nho giáo: Nho giáo đề cao chữ “Hiếu”, coi trọng đạo đức gia đình và vai trò của предки. Tư tưởng này đã ảnh hưởng sâu sắc đến văn hóa Việt Nam, thúc đẩy sự phát triển của tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên.
- Văn hóa nông nghiệp: Nền văn hóa nông nghiệp lúa nước gắn liền với sự phụ thuộc vào thiên nhiên và mong muốn được bảo vệ, che chở. Tổ tiên được xem là những vị thần bảo hộ, mang lại mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no.
- Tâm lý “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”: Người Việt tin rằng việc thờ cúng tổ tiên sẽ mang lại may mắn, tránh được rủi ro và được предки phù hộ trong mọi việc.
- Sức mạnh của truyền thống: Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên được truyền từ đời này sang đời khác, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người Việt.
Hình ảnh bàn thờ gia tiên, thể hiện sự tôn kính đối với предки, là một phần không thể thiếu trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của người Việt.
2. Biểu Hiện Của Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên Trong Các Dân Tộc Việt Nam
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên được thể hiện một cách đa dạng và phong phú trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Dù có những khác biệt về hình thức và nghi lễ, nhưng tất cả đều chung một mục đích là tưởng nhớ, tôn kính và cầu mong sự phù hộ từ предки.
2.1. Thờ Cúng Tổ Tiên Của Người Kinh
Người Kinh, dân tộc chiếm đa số ở Việt Nam, có tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên rất phát triển và được thể hiện qua nhiều hình thức:
- Bàn thờ tổ tiên: Mỗi gia đình người Kinh đều có một bàn thờ tổ tiên đặt ở vị trí trang trọng nhất trong nhà. Trên bàn thờ thường có ảnh hoặc bài vị của tổ tiên, bát hương, đèn thờ, mâm ngũ quả và các vật phẩm thờ cúng khác.
- Ngày giỗ: Hàng năm, mỗi gia đình đều tổ chức ngày giỗ để tưởng nhớ предки. Vào ngày này, con cháu sum họp, chuẩn bị mâm cỗ cúng và mời предки về hưởng lộc.
- Lễ Tết: Trong các dịp lễ Tết quan trọng như Tết Nguyên Đán, Tết Thanh minh, Tết Trung nguyên, người Kinh đều có tục cúng gia tiên để bày tỏ lòng thành kính và cầu mong sự phù hộ cho một năm mới an lành, may mắn.
- Tảo mộ: Vào dịp Tết Thanh minh, con cháu thường đi tảo mộ, dọn dẹp, sửa sang phần mộ của tổ tiên để thể hiện lòng hiếu thảo và tưởng nhớ предки.
2.2. Thờ Cúng Tổ Tiên Của Các Dân Tộc Thiểu Số
Các dân tộc thiểu số ở Việt Nam cũng có những hình thức thờ cúng tổ tiên độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa của từng dân tộc:
- Người Thái: Người Thái thờ cúng tổ tiên trong nhà sàn, thường có một gian thờ riêng biệt. Họ tin rằng предки luôn dõi theo và bảo vệ con cháu.
- Người Mường: Người Mường thờ cúng tổ tiên bằng hình thức lập “ma khô”, là những hình nhân bằng gỗ hoặc tre, tượng trưng cho предки.
- Người Ê Đê: Người Ê Đê thờ cúng tổ tiên theo dòng mẫu hệ, coi trọng vai trò của người phụ nữ trong gia đình và dòng họ.
- Người Khmer: Người Khmer thờ cúng tổ tiên tại chùa và tại nhà. Họ tin rằng предки có thể tái sinh vào các loài vật hoặc con người khác.
Theo thống kê của Tổng cục Thống kê năm 2019, có tới 95% hộ gia đình người Kinh và 80% hộ gia đình các dân tộc thiểu số duy trì tục thờ cúng tổ tiên. Điều này cho thấy tín ngưỡng này có vai trò quan trọng như thế nào trong đời sống văn hóa của người Việt.
Người Thái thờ cúng tổ tiên trong nhà sàn, thể hiện sự gắn bó với предки và văn hóa truyền thống của dân tộc.
2.3. So Sánh Sự Khác Biệt Trong Thờ Cúng Tổ Tiên Giữa Các Dân Tộc
Mặc dù có chung mục đích là tưởng nhớ và tôn kính tổ tiên, nhưng hình thức và nghi lễ thờ cúng của các dân tộc Việt Nam có những điểm khác biệt rõ rệt:
| Đặc điểm | Người Kinh | Dân tộc thiểu số |
|---|---|---|
| Địa điểm thờ | Bàn thờ tổ tiên trong nhà | Nhà sàn, gian thờ riêng, chùa (Khmer) |
| Hình thức thờ | Ảnh hoặc bài vị, bát hương, đèn thờ, mâm ngũ quả | “Ma khô” (Mường), thờ theo dòng mẫu hệ (Ê Đê), hình nhân bằng gỗ hoặc tre |
| Lễ vật | Gạo, muối, nước, hoa quả, trầu cau, vàng mã, đồ ăn thức uống | Tùy theo phong tục của từng dân tộc, có thể là các sản vật địa phương, vật nuôi, hoặc các loại bánh truyền thống |
| Nghi lễ | Thắp hương, khấn vái, cúng giỗ, tảo mộ | Cúng cơm mới, cúng nhà mới, các nghi lễ liên quan đến कृषि, săn bắn, hoặc các sự kiện quan trọng trong đời sống |
| Mục đích | Tưởng nhớ, tôn kính предки, cầu mong sự phù hộ, bình an, may mắn | Tưởng nhớ, tôn kính предки, cầu mong mùa màng bội thu, sức khỏe, bình an, bảo vệ khỏi tà ma |
| Ví dụ cụ thể | Tết Nguyên Đán cúng gia tiên, giỗ tổ Hùng Vương | Cúng cơm mới của người Thái, lễ hội Pơ Thi của người Gia Rai, lễ cúng nhà rông của người Ba Na |
Những khác biệt này thể hiện sự đa dạng văn hóa của Việt Nam, đồng thời cho thấy sự thích ứng của tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên với điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội và lịch sử của từng dân tộc.
3. Giá Trị Văn Hóa và Tâm Linh Của Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên không chỉ là một phong tục mà còn là một di sản văn hóa vô giá, mang đậm giá trị văn hóa và tâm linh của người Việt.
3.1. Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên Góp Phần Duy Trì Bản Sắc Văn Hóa Dân Tộc
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là một phần quan trọng trong việc duy trì và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Nó giúp:
- Lưu giữ truyền thống: Tín ngưỡng này giúp lưu giữ và truyền lại những giá trị văn hóa, đạo đức, phong tục tập quán tốt đẹp từ thế hệ này sang thế hệ khác.
- Củng cố ý thức cộng đồng: Thờ cúng tổ tiên là dịp để con cháu sum họp, gắn kết tình cảm, củng cố ý thức cộng đồng và trách nhiệm với gia đình, dòng họ.
- Tạo nên sự khác biệt: Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là một trong những yếu tố tạo nên sự khác biệt của văn hóa Việt Nam so với các nền văn hóa khác trên thế giới.
Theo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là một trong những di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo tồn và phát huy giá trị.
3.2. Giá Trị Tâm Linh Của Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên mang lại những giá trị tâm linh sâu sắc cho người Việt:
- An ủi tinh thần: Khi gặp khó khăn, bất hạnh, người ta thường tìm đến tổ tiên để cầu xin sự che chở, an ủi tinh thần và tìm lại niềm tin vào cuộc sống.
- Tạo động lực: Tưởng nhớ đến предки, những người đã có công xây dựng gia đình, dòng họ, giúp con cháu có thêm động lực để vươn lên, phấn đấu trong cuộc sống.
- Gắn kết tình cảm: Thờ cúng tổ tiên là dịp để các thành viên trong gia đình thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm lẫn nhau, tạo nên một không khí ấm cúng, hạnh phúc.
- Hướng thiện: Tín ngưỡng này khuyến khích con người sống lương thiện, làm điều tốt, tránh điều ác để không làm hổ danh предки.
3.3. Ảnh Hưởng Của Tín Ngưỡng Đến Đời Sống Xã Hội
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên có ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống xã hội Việt Nam:
- Gia đình: Tín ngưỡng này củng cố vai trò của gia đình trong xã hội, đề cao đạo đức gia đình và trách nhiệm của mỗi thành viên.
- Xã hội: Thờ cúng tổ tiên góp phần xây dựng một xã hội和谐,团结,富有文化气息.
- Kinh tế: Tín ngưỡng này thúc đẩy sự phát triển của các ngành nghề liên quan đến sản xuất đồ thờ cúng, tổ chức lễ hội, du lịch tâm linh.
- Chính trị: Thờ cúng tổ tiên được sử dụng để củng cố lòng yêu nước, tinh thần dân tộc và đoàn kết toàn dân.
Mâm cúng giỗ tổ tiên, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với предки, là một phần quan trọng trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của người Việt.
4. Những Lưu Ý Khi Thực Hiện Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên
Để thực hiện tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên một cách đúng đắn và hiệu quả, cần lưu ý những điều sau:
4.1. Cách Bày Trí Bàn Thờ Tổ Tiên Đúng Cách
Bàn thờ tổ tiên cần được đặt ở vị trí trang trọng, sạch sẽ và thoáng mát trong nhà. Cách bày trí bàn thờ có thể khác nhau tùy theo phong tục của từng vùng miền, nhưng cần đảm bảo các yếu tố cơ bản sau:
- Ảnh hoặc bài vị của tổ tiên: Đặt ở vị trí cao nhất trên bàn thờ.
- Bát hương: Thường có 1 hoặc 3 bát hương, tượng trưng cho sự kết nối giữa предки và con cháu.
- Đèn thờ: Thường có 1 hoặc 2 đèn thờ, tượng trưng cho ánh sáng soi đường chỉ lối cho con cháu.
- Mâm ngũ quả: Thường có 5 loại quả khác nhau, tượng trưng cho ngũ hành và sự sung túc, đủ đầy.
- Các vật phẩm thờ cúng khác: Tùy theo điều kiện và phong tục của từng gia đình, có thể bày thêm hoa tươi, trầu cau, rượu, nước, vàng mã…
4.2. Văn Khấn Cúng Tổ Tiên Chuẩn Xác
Văn khấn cúng tổ tiên cần được đọc một cách thành kính, trang nghiêm và rõ ràng. Nội dung văn khấn thường bao gồm:
- Lời giới thiệu: Tên tuổi, địa chỉ của người khấn.
- Lời mời: Mời предки về hưởng lộc và chứng giám lòng thành của con cháu.
- Lời cầu xin: Cầu xin предки phù hộ cho gia đình được bình an, may mắn, hạnh phúc và thành công.
- Lời hứa: Hứa sẽ sống lương thiện, làm điều tốt để không làm hổ danh предки.
4.3. Những Điều Nên Tránh Khi Thờ Cúng Tổ Tiên
Khi thờ cúng tổ tiên, cần tránh những điều sau:
- Bày đồ giả: Không nên bày đồ giả lên bàn thờ, như hoa quả nhựa, vàng mã giả…
- Để bàn thờ bẩn: Bàn thờ cần được giữ gìn sạch sẽ, thường xuyên lau dọn.
- Cúng đồ ăn mặn: Không nên cúng đồ ăn mặn vào ngày rằm, mùng 1 hoặc ngày giỗ của người mới mất.
- Khấn vái lung tung: Chỉ nên khấn vái предки của gia đình mình, không nên khấn vái các vị thần linh khác.
- Quá mê tín: Không nên quá mê tín vào việc thờ cúng, mà cần sống lương thiện, làm điều tốt để tích đức cho con cháu.
Cách bày trí bàn thờ tổ tiên đúng cách, thể hiện sự tôn trọng và thành kính đối với предки.
5. Giải Đáp Các Thắc Mắc Thường Gặp Về Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên (FAQ)
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, cùng với câu trả lời chi tiết:
5.1. Tại Sao Phải Thờ Cúng Tổ Tiên?
Thờ cúng tổ tiên là một truyền thống tốt đẹp của người Việt, thể hiện lòng biết ơn, tôn kính và tưởng nhớ đối với những người đã khuất. Nó cũng là dịp để con cháu sum họp, gắn kết tình cảm và củng cố ý thức cộng đồng.
5.2. Bàn Thờ Tổ Tiên Nên Đặt Ở Đâu?
Bàn thờ tổ tiên nên đặt ở vị trí trang trọng, sạch sẽ và thoáng mát trong nhà. Tốt nhất là đặt ở tầng trên cùng của ngôi nhà, hướng ra cửa chính.
5.3. Có Nên Thờ Cúng Người Thân Mới Mất Không?
Theo phong tục của người Việt, nên thờ cúng người thân mới mất trong vòng 49 ngày hoặc 100 ngày sau khi mất. Sau đó, có thể chuyển bài vị của người đã khuất lên bàn thờ tổ tiên.
5.4. Cúng Giỗ Tổ Tiên Vào Ngày Nào?
Cúng giỗ tổ tiên vào ngày mất của người đã khuất. Nếu không nhớ ngày mất, có thể cúng vào ngày rằm tháng Giêng hoặc ngày Tết Thanh minh.
5.5. Có Nên Mời Thầy Cúng Đến Cúng Tổ Tiên Không?
Việc mời thầy cúng đến cúng tổ tiên tùy thuộc vào điều kiện và phong tục của từng gia đình. Nếu gia đình không có người am hiểu về nghi lễ, có thể mời thầy cúng đến để đảm bảo nghi lễ được thực hiện đúng cách.
5.6. Có Nên Đốt Vàng Mã Khi Cúng Tổ Tiên Không?
Việc đốt vàng mã là một phong tục truyền thống của người Việt, nhưng cần thực hiện một cách văn minh, tiết kiệm và đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy.
5.7. Có Nên Đi Chùa Cúng Tổ Tiên Không?
Việc đi chùa cúng tổ tiên tùy thuộc vào tín ngưỡng của từng người. Nếu theo đạo Phật, có thể đi chùa để cầu siêu cho предки và làm công đức để hồi hướng cho họ.
5.8. Có Nên Thay Bàn Thờ Tổ Tiên Không?
Bàn thờ tổ tiên chỉ nên thay khi quá cũ, hỏng hóc hoặc không còn phù hợp với không gian sống. Khi thay bàn thờ, cần chọn ngày tốt và thực hiện nghi lễ cúng báo cáo tổ tiên.
5.9. Có Nên Chuyển Bàn Thờ Tổ Tiên Khi Chuyển Nhà Không?
Khi chuyển nhà, cần chuyển bàn thờ tổ tiên theo. Trước khi chuyển, cần thực hiện nghi lễ cúng báo cáo tổ tiên và xin phép предки cho phép chuyển bàn thờ sang địa điểm mới.
5.10. Làm Thế Nào Để Giáo Dục Con Cháu Về Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên?
Để giáo dục con cháu về tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, cần:
- Giải thích ý nghĩa: Giải thích cho con cháu hiểu về ý nghĩa của việc thờ cúng tổ tiên, về lòng biết ơn, tôn kính và tưởng nhớ đối với những người đã khuất.
- Tham gia nghi lễ: Cho con cháu tham gia vào các nghi lễ thờ cúng tổ tiên, như cúng giỗ, tảo mộ, để các em hiểu rõ hơn về truyền thống của gia đình.
- Kể chuyện về tổ tiên: Kể cho con cháu nghe những câu chuyện về предки, về cuộc đời, sự nghiệp và những đóng góp của họ cho gia đình, dòng họ.
- Làm gương: Bản thân người lớn cần làm gương trong việc thờ cúng tổ tiên, để con cháu noi theo.
Đi chùa cúng tổ tiên, một hình thức thể hiện lòng thành kính và cầu siêu cho предки của những người theo đạo Phật.
6. Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên Trong Xã Hội Hiện Đại
Trong xã hội hiện đại, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vẫn giữ vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, mặc dù có những thay đổi về hình thức và cách thức thực hiện.
6.1. Những Thay Đổi Trong Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên
- Sự đơn giản hóa: Do cuộc sống bận rộn, nhiều gia đình đã đơn giản hóa các nghi lễ thờ cúng tổ tiên, giảm bớt các thủ tục rườm rà.
- Sự hiện đại hóa: Nhiều gia đình đã sử dụng các vật phẩm thờ cúng hiện đại, như đèn điện, hương điện, thay vì đèn dầu, hương trầm truyền thống.
- Sự thích ứng: Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên đã thích ứng với điều kiện sống hiện đại, như thờ cúng tổ tiên tại chung cư, thờ cúng tổ tiên trực tuyến.
6.2. Vấn Đề Thương Mại Hóa Tín Ngưỡng
Hiện nay, có một số hiện tượng thương mại hóa tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, như bán đồ thờ cúng với giá cao, tổ chức các dịch vụ cúng bái đắt tiền. Điều này làm mất đi ý nghĩa thiêng liêng của tín ngưỡng và gây bức xúc trong dư luận.
6.3. Giải Pháp Duy Trì Tín Ngưỡng Thờ Cúng Tổ Tiên Trong Xã Hội Hiện Đại
Để duy trì tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên trong xã hội hiện đại, cần:
- Nâng cao nhận thức: Nâng cao nhận thức của người dân về ý nghĩa và giá trị của tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, giúp mọi người hiểu rõ hơn về truyền thống văn hóa của dân tộc.
- Bảo tồn di sản: Bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa liên quan đến tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, như các lễ hội, đền miếu, nhà thờ tổ.
- Hướng dẫn thực hành: Hướng dẫn người dân thực hành tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên một cách đúng đắn, văn minh, tiết kiệm và phù hợp với điều kiện sống hiện đại.
- Ngăn chặn thương mại hóa: Ngăn chặn các hiện tượng thương mại hóa tín ngưỡng, bảo vệ sự thiêng liêng và trong sáng của truyền thống văn hóa.
Thờ cúng tổ tiên trong xã hội hiện đại, vẫn giữ được những giá trị truyền thống nhưng có sự thích ứng với cuộc sống hiện đại.
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người Việt. Dù có những thay đổi trong xã hội hiện đại, nhưng giá trị văn hóa và tâm linh của tín ngưỡng này vẫn được gìn giữ và phát huy.
Nếu bạn đang tìm kiếm thông tin chi tiết và đáng tin cậy về các loại xe tải phù hợp để phục vụ công việc kinh doanh, hoặc cần tư vấn về các vấn đề liên quan đến xe tải ở khu vực Mỹ Đình, Hà Nội, đừng ngần ngại truy cập XETAIMYDINH.EDU.VN. Tại đây, chúng tôi cung cấp đầy đủ thông tin về các dòng xe tải, so sánh giá cả, thông số kỹ thuật, cũng như giải đáp mọi thắc mắc của bạn về thủ tục mua bán, đăng ký và bảo dưỡng xe tải. Hãy để Xe Tải Mỹ Đình đồng hành cùng bạn trên con đường thành công! Địa chỉ: Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Hotline: 0247 309 9988.
