Tiểu sử Ngô Quyền là một trong những trang sử hào hùng nhất của dân tộc Việt Nam, mở ra kỷ nguyên độc lập sau hơn 1000 năm Bắc thuộc. Hãy cùng XETAIMYDINH.EDU.VN khám phá về cuộc đời và sự nghiệp vĩ đại của vị vua này, từ đó hiểu rõ hơn về tinh thần quật cường và ý chí độc lập của dân tộc ta. Tìm hiểu ngay về cuộc đời, sự nghiệp và những dấu mốc lịch sử quan trọng gắn liền với Ngô Quyền.
1. Ngô Quyền Là Ai? Tìm Hiểu Về Tiểu Sử Và Xuất Thân Của Ngô Quyền
Ngô Quyền (898 – 944) là vị vua có công lớn trong việc đánh tan quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, chấm dứt thời kỳ Bắc thuộc kéo dài hơn một nghìn năm và mở ra một kỷ nguyên độc lập cho dân tộc Việt Nam. Ông được biết đến như một nhà quân sự tài ba, một vị vua sáng suốt, đặt nền móng cho sự phát triển của quốc gia.
Theo sử sách Việt Nam ghi lại, Ngô Quyền sinh ngày 12 tháng 3 năm 898, trong một gia đình quyền quý tại làng Đường Lâm, thuộc Ba Vì, Hà Nội ngày nay, cùng quê với Phùng Hưng, người được mệnh danh là “vua Đánh Hổ”.
.jpg)
Sinh ra trong gia đình có thế lực và được người dân địa phương kính trọng, Ngô Quyền sớm bộc lộ tư chất thông minh, dũng cảm. Cha của ông là Ngô Mân, một thứ sử tài đức, người đã có công lớn trong việc giáo dục và truyền dạy lòng yêu nước cho con trai từ thuở nhỏ. Ngô Quyền trưởng thành trong bối cảnh đất nước bị đô hộ, nên từ nhỏ đã nuôi chí lớn đánh đuổi quân xâm lược, giành lại độc lập cho dân tộc.
Sử sách mô tả Ngô Quyền thời trẻ là người khôi ngô, mắt sáng như chớp, dáng đi như cọp, có chí dũng và sức mạnh phi thường, có thể nhấc vạc giơ cao.
2. Ngô Quyền Gia Nhập Quân Đội Dương Đình Nghệ Và Bắt Đầu Sự Nghiệp Quân Sự Như Thế Nào?
Năm 20 tuổi, Ngô Quyền ngưỡng mộ tinh thần yêu nước và hào hiệp của Dương Đình Nghệ, một tướng dưới trướng họ Khúc ở Ái Châu, người từng đánh đuổi quân Nam Hán năm 931 và chiếm lại Đại La. Dương Đình Nghệ cũng là người xưng chức Tiết độ sứ và trấn giữ Ái Châu.
(1).jpg)
Ngô Quyền quyết định đi theo Dương Đình Nghệ. Nhờ tài thao lược, mưu trí và lòng nhiệt huyết cứu đời, ông được Dương Đình Nghệ yêu mến và gả con gái là Dương Thị Ngọc cho, đồng thời trao quyền cai quản Ái Châu. Trong giai đoạn 931-938, với vai trò thủ lĩnh Ái Châu, ông thể hiện tài năng, mang lại cuộc sống yên bình cho người dân địa phương.
3. Vì Sao Ngô Quyền Quyết Tâm Ra Bắc Báo Thù Cho Dương Đình Nghệ?
Trước khi biết đến Ngô Quyền như một vị vua tài ba trong lịch sử hay người lãnh đạo tối cao của quân đội chống Nam Hán, chí khí của ông đã được thể hiện rõ qua việc đem quân ra Bắc tiêu diệt Kiều Công Tiễn.
Sử sách ghi lại, vào mùa xuân năm 937, Dương Đình Nghệ, lúc bấy giờ là Tiết độ sứ Giao Châu, bị một nha tướng của mình là Kiều Công Tiễn sát hại để đoạt chức. Hành động phản trắc của Kiều Công Tiễn gây ra làn sóng phẫn nộ trong dân chúng và sự phản đối mạnh mẽ từ các tướng sĩ vì soán ngôi bất minh.
.jpg)
Kiều Công Tiễn hoảng sợ trước tương lai đen tối, hắn cầu cứu nhà Nam Hán. Hành động “cõng rắn cắn gà nhà” này đã tạo cơ hội cho quân Nam Hán xâm lược nước ta.
Trước tình cảnh “nợ nước, thù nhà”, Ngô Quyền trở thành ngọn cờ đầu, chiêu mộ nghĩa quân từ khắp Ái Châu ra Bắc, tiến vào thành Đại La để tiêu diệt Kiều Công Tiễn.
Vào năm 938, Ngô Quyền dẫn quân vượt đèo Ba Dội ra Bắc để rửa hận. Trong bối cảnh quân xâm lược đang lăm le ngoài bờ cõi, Kiều Công Tiễn đã bị nghĩa quân treo đầu trên cổng thành Đại La. Bước đầu tiên trong kế hoạch diệt trừ nội phản và tiêu diệt quân xâm lược đã hoàn thành. Tuy nhiên, kẻ thù lớn nhất, nguy hiểm nhất là quân Nam Hán, theo lời cầu cứu của Kiều Công Tiễn, đang tiến sát bờ cõi. Ngô Quyền quyết định họp bàn với các tướng tài để lên kế hoạch chống lại nhà Nam Hán.
4. Trận Bạch Đằng Năm 938 Diễn Ra Như Thế Nào Dưới Sự Lãnh Đạo Của Ngô Quyền?
Sau khi trừ khử được nội phản, Ngô Quyền vào thành tập hợp các tướng tá và bàn kế. Với tài thao lược hơn người, ông nhận định: “Hoằng Tháo là một đứa trẻ dại, đem quân từ xa đến, quân lính mỏi mệt, lại nghe tin Công Tiễn đã bị giết, không có người làm nội ứng, đã mất vía trước rồi. Quân ta sức còn mạnh, địch với quân mỏi mệt, tất phá được”. Tuy nhiên, ông cũng nhận thấy quân địch có lợi thế ở thuyền, nếu không phòng bị trước thì chưa thể biết được thắng thua.
.jpg)
Ngô Quyền biết trước mưu đồ của nhà Hán là “Xuất binh theo hướng Bạch Đằng tấn công” (Tân Ngũ Đại sử). Ông nắm rõ quy luật lên xuống của sông Bạch Đằng, nơi từng được gọi là sông Rừng, rộng hơn hai dặm, có núi cao ngất, nhiều nhánh sông đổ lại, sóng cồn man mác giáp chân trời, cây cối um tùm che lấp bờ bến.
Sông Bạch Đằng có hạ lưu thấp, độ dốc không cao, nên chịu ảnh hưởng lớn của thủy triều. Lòng sông rộng và sâu, mực nước khi thủy triều rút có thể xuống đến 30 cm mỗi giờ, và chênh lệch giữa lúc cao và thấp có thể lên đến 2.5 – 3 mét.
Dựa trên địa thế này, Ngô Quyền cho rằng: “Nếu ta sai người đem cọc lớn đóng ngầm ở cửa biển trước, vạt nhọn đầu bịt sắt, thuyền của chúng nhân khi nước triều lên, tiến vào bên trong hàng cọc, bấy giờ ta sẽ dễ bề chế ngự. Không kế gì hay hơn kế ấy”.
Ngô Quyền cho người lên rừng đốn gỗ lim, vót thành cọc, đầu bịt sắt, rồi cho thuyền chở ra đóng xuống lòng sông Bạch Đằng. Nhà sử học Lê Văn Hưu nhận định: “Ngô Quyền là người mưu cao, đánh cũng giỏi”. Khi nước triều lên, ông cho thuyền nhỏ ra khiêu chiến rồi rút nhanh để dụ địch vào bãi cọc. Thuyền địch chủ yếu là loại lớn, khi nước sông Bạch Đằng xuống, dễ bị mắc kẹt. Nghĩa quân Việt sẽ tập trung lực lượng đánh nhanh, tiêu diệt triệt để.
Vào một ngày cuối đông năm 938, hơn hai vạn quân Nam Hán do Hoằng Tháo chỉ huy tiến vào nước ta theo đường thủy, lên sông Bạch Đằng. Quân ta cho thuyền nhỏ ra dụ địch vào bãi cọc. Quân Hoằng Tháo hăm hở đuổi theo mà không biết nguy hiểm đang chờ đợi. Khi thủy triều xuống, thuyền địch mắc kẹt, không thể tiến thoái. Nghĩa quân Việt từ hai bên bờ sông đánh giáp lá cà.
Kế sách có một không hai này khiến quân Nam Hán rơi vào thế bí, hơn 20.000 quân bị tiêu diệt quá nửa, tướng Hoằng Tháo tử trận.
Nhuệ khí của nghĩa quân do Ngô Quyền lãnh đạo mạnh đến mức quân địch đóng sát biên giới cũng không dám tiếp ứng. Vua Nam Hán Lưu Nghiễm chỉ còn biết khóc thương con và thu tàn quân về nước. Ông đổ lỗi cho tước tá lang Hầu Dung vì “không làm cho tinh thần quân phấn chấn”, và cho quật mả, phơi thây để hả giận.
Cuối năm 938, trận Bạch Đằng chống quân xâm lược giành thắng lợi oanh liệt.
5. Ngô Quyền Đã Đặt Nền Móng Cho Nhà Nước Quân Chủ Đầu Tiên Ở Việt Nam Như Thế Nào?
Chiến thắng Bạch Đằng chứng minh tài năng và tư duy chiến lược của Ngô Quyền, khẳng định quyền tự chủ của nước Nam sau hơn 1000 năm Bắc thuộc.
.jpg)
Ông không chỉ được lưu danh sử sách với vai trò một vị tướng xuất sắc, mà còn là người tiên phong khai mở đất nước, tạo động lực cho sự độc lập và bền vững của tổ quốc. Nhà sử học Lê Văn Hưu nhận định về công lao của ông: “Tiền Ngô Vương có thể lấy quân mới hợp của đất Việt ta mà phá được trăm vạn quân của Lưu Hoằng Tháo, mở nước xưng vương, làm cho người phương Bắc không dám lại sang nữa. Có thể nói là một cơn giận mà yên được dân, mưu giỏi mà đánh cũng giỏi vậy”.
Sau khi chấm dứt hơn 1000 năm Bắc thuộc, Ngô Quyền bắt tay vào xây dựng đất nước. Ông xưng Vương (dân gian gọi là Ngô Vương), bãi bỏ chức Tiết độ sứ và chọn Cổ Loa làm kinh đô. Ông đặt ra các chức quan văn võ và nghi lễ trong triều, mở ra thời đại trị vì theo chế độ quân chủ.
Tuy nhiên, thời gian Ngô Quyền trị vì đất nước rất ngắn ngủi, chỉ kéo dài từ năm 939 đến 944. Ông mất vào tháng giêng năm Giáp Thìn, khi mới 47 tuổi.
Để tưởng nhớ công lao của Ngô Quyền, nhân dân đã xây dựng lăng và đền thờ ông tại Đường Lâm. Ngày nay, đây là một trong những di tích lịch sử thu hút sự quan tâm của những người yêu sử.
6. Ngô Quyền Đã Xây Dựng Triều Chính Như Thế Nào Sau Chiến Thắng Bạch Đằng?
Sau chiến thắng Bạch Đằng lịch sử, Ngô Quyền không chỉ dừng lại ở việc đánh đuổi quân xâm lược mà còn tập trung vào xây dựng một triều chính vững mạnh, đặt nền móng cho sự phát triển của quốc gia độc lập.
- Chọn Cổ Loa làm kinh đô: Quyết định này thể hiện tầm nhìn chiến lược của Ngô Quyền, khi Cổ Loa là một vùng đất có vị trí địa lý thuận lợi, dễ phòng thủ và có ý nghĩa lịch sử quan trọng trong việc khẳng định chủ quyền quốc gia.
- Bãi bỏ chức Tiết độ sứ: Việc bãi bỏ chức Tiết độ sứ, một chức quan do nhà Đường (Trung Quốc) thiết lập, thể hiện sự đoạn tuyệt với chế độ cũ, khẳng định quyền tự chủ và độc lập của dân tộc.
- Thiết lập hệ thống quan lại: Ngô Quyền đã thiết lập một hệ thống quan lại mới, bao gồm cả quan văn và quan võ, để quản lý và điều hành đất nước. Điều này cho thấy sự quan tâm của ông đến việc xây dựng một bộ máy nhà nước hoàn chỉnh, có khả năng đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.
- Định ra các nghi lễ trong triều: Việc định ra các nghi lễ trong triều không chỉ thể hiện sự trang nghiêm của nhà nước quân chủ mà còn là một cách để củng cố quyền lực của nhà vua và tạo sự thống nhất trong xã hội.
7. Những Bài Học Lịch Sử Nào Có Thể Rút Ra Từ Cuộc Đời Và Sự Nghiệp Của Ngô Quyền?
Cuộc đời và sự nghiệp của Ngô Quyền để lại cho hậu thế nhiều bài học lịch sử quý giá, có ý nghĩa sâu sắc đối với sự phát triển của dân tộc và đất nước.
- Tinh thần yêu nước nồng nàn: Ngô Quyền là một tấm gương sáng về lòng yêu nước, sẵn sàng hy sinh tất cả vì độc lập và tự do của dân tộc.
- Ý chí quật cường, không chịu khuất phục trước kẻ thù: Dù phải đối mặt với quân xâm lược hùng mạnh, Ngô Quyền vẫn kiên cường chiến đấu, không lùi bước, không đầu hàng.
- Tài thao lược quân sự xuất chúng: Ngô Quyền đã thể hiện tài năng quân sự xuất chúng trong trận Bạch Đằng, khi ông biết tận dụng địa hình, thời tiết và sức mạnh của quân dân để đánh bại quân xâm lược.
- Tầm nhìn chiến lược trong xây dựng đất nước: Sau chiến thắng, Ngô Quyền đã tập trung vào xây dựng một triều chính vững mạnh, đặt nền móng cho sự phát triển của quốc gia độc lập.
- Sự đoàn kết, đồng lòng của toàn dân: Chiến thắng Bạch Đằng không chỉ là chiến thắng của Ngô Quyền mà còn là chiến thắng của toàn dân tộc, khi mọi người cùng chung sức, đồng lòng đánh đuổi quân xâm lược.
8. Đánh Giá Về Vai Trò Của Ngô Quyền Trong Lịch Sử Dân Tộc?
Ngô Quyền là một trong những nhân vật lịch sử vĩ đại nhất của dân tộc Việt Nam. Ông có vai trò vô cùng quan trọng trong việc chấm dứt thời kỳ Bắc thuộc, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự chủ cho đất nước.
- Người chấm dứt thời kỳ Bắc thuộc: Chiến thắng Bạch Đằng đã đánh dấu sự kết thúc của hơn 1000 năm đô hộ của phong kiến phương Bắc, mở ra một trang sử mới cho dân tộc Việt Nam.
- Người khôi phục nền độc lập, tự chủ: Ngô Quyền đã khẳng định quyền tự chủ, độc lập của dân tộc Việt Nam, không chịu khuất phục trước bất kỳ thế lực ngoại xâm nào.
- Người đặt nền móng cho nhà nước quân chủ: Ngô Quyền đã xây dựng một triều chính vững mạnh, đặt nền móng cho sự phát triển của nhà nước quân chủ ở Việt Nam.
- Tấm gương sáng về lòng yêu nước: Ngô Quyền là một tấm gương sáng về lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu dũng cảm, ý chí quật cường và tầm nhìn chiến lược, có ảnh hưởng sâu sắc đến các thế hệ sau.
9. Những Di Tích Lịch Sử Nào Liên Quan Đến Ngô Quyền Hiện Nay?
Để tưởng nhớ công lao của Ngô Quyền, nhân dân đã xây dựng nhiều di tích lịch sử liên quan đến ông, trong đó có:
- Lăng Ngô Quyền: Lăng Ngô Quyền nằm tại Đường Lâm, Ba Vì, Hà Nội, là nơi an nghỉ của vị vua anh hùng.
- Đền thờ Ngô Quyền: Đền thờ Ngô Quyền cũng nằm tại Đường Lâm, là nơi nhân dân thờ cúng và tưởng nhớ công lao của ông.
- Bãi cọc Bạch Đằng: Bãi cọc Bạch Đằng là di tích lịch sử quan trọng, ghi dấu chiến thắng oanh liệt của quân dân ta trước quân xâm lược Nam Hán.
.jpg)
10. Câu Hỏi Thường Gặp Về Tiểu Sử Ngô Quyền
- Ngô Quyền sinh năm bao nhiêu?
- Ngô Quyền sinh năm 898.
- Ngô Quyền quê ở đâu?
- Ngô Quyền quê ở Đường Lâm, Ba Vì, Hà Nội.
- Ngô Quyền có công lao gì đối với lịch sử dân tộc?
- Ngô Quyền có công lao lớn trong việc đánh tan quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, chấm dứt thời kỳ Bắc thuộc và mở ra kỷ nguyên độc lập cho dân tộc.
- Ngô Quyền lên ngôi vua năm nào?
- Ngô Quyền lên ngôi vua năm 939.
- Ngô Quyền mất năm nào?
- Ngô Quyền mất năm 944.
- Ngô Quyền được nhân dân tôn thờ ở đâu?
- Ngô Quyền được nhân dân tôn thờ tại lăng và đền thờ ở Đường Lâm, Ba Vì, Hà Nội.
- Trận Bạch Đằng diễn ra vào năm nào?
- Trận Bạch Đằng diễn ra vào năm 938.
- Ai là người chỉ huy quân đội Nam Hán trong trận Bạch Đằng?
- Hoằng Tháo là người chỉ huy quân đội Nam Hán trong trận Bạch Đằng.
- Ngô Quyền đã sử dụng kế sách gì để đánh bại quân Nam Hán?
- Ngô Quyền đã sử dụng kế sách đóng cọc ngầm trên sông Bạch Đằng để đánh bại quân Nam Hán.
- Chiến thắng Bạch Đằng có ý nghĩa gì đối với lịch sử dân tộc?
- Chiến thắng Bạch Đằng có ý nghĩa vô cùng quan trọng, đánh dấu sự kết thúc của thời kỳ Bắc thuộc và mở ra kỷ nguyên độc lập, tự chủ cho dân tộc Việt Nam.
Mong rằng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tiểu sử Ngô Quyền, vị vua đầu tiên của nhà Ngô, cũng như chiến công Bạch Đằng lừng lẫy.
Bạn đang tìm kiếm thông tin chi tiết và đáng tin cậy về các loại xe tải ở Mỹ Đình, Hà Nội? Bạn muốn so sánh giá cả, thông số kỹ thuật giữa các dòng xe và được tư vấn lựa chọn xe phù hợp với nhu cầu và ngân sách? Hãy truy cập ngay XETAIMYDINH.EDU.VN để được giải đáp mọi thắc mắc và nhận ưu đãi tốt nhất! Liên hệ ngay với Xe Tải Mỹ Đình qua địa chỉ Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội hoặc Hotline: 0247 309 9988.