“Many People Say That” Scrum là vô dụng vì nhiều tổ chức áp dụng nó một cách cứng nhắc, thiếu linh hoạt, không phù hợp với đặc thù và văn hóa của từng đội nhóm. Tại Xe Tải Mỹ Đình (XETAIMYDINH.EDU.VN), chúng tôi hiểu rằng không có một khuôn mẫu duy nhất nào phù hợp với tất cả. Hãy cùng khám phá những lầm tưởng và cách áp dụng Scrum hiệu quả hơn để tối ưu hóa quy trình làm việc của bạn, đồng thời tìm hiểu về các phương pháp quản lý dự án khác phù hợp với nhu cầu của bạn như Kanban, Waterfall.
1. Scrum Là Gì Và Tại Sao Nó Trở Nên Phổ Biến?
Scrum là một khung làm việc Agile phổ biến, được thiết kế để quản lý và kiểm soát các dự án phức tạp. Theo một báo cáo từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư năm 2023, Agile và Scrum đã trở thành phương pháp luận được ưa chuộng trong các dự án công nghệ thông tin tại Việt Nam, giúp tăng tốc độ phát triển và cải thiện chất lượng sản phẩm.
1.1. Sự Trỗi Dậy Của Scrum
Vài năm trước, Scrum và Agile trở nên cực kỳ phổ biến. Nó trở thành xu hướng chủ đạo. Mọi người đều muốn làm việc theo khuôn khổ này. Tuy nhiên, mọi thứ đang thay đổi.
1.2. Bài Học Từ Các Xu Hướng Công Nghệ Khác
Tôi nhớ khi microservices là một trong những chủ đề phổ biến nhất tại nhiều hội nghị. Mọi người bắt đầu nói về khả năng mở rộng và độ “cool” của chúng. Vì điều đó, nhiều công ty đã rơi vào địa ngục của microservices. Tập trung vào các công cụ không thực sự phù hợp với bạn vào thời điểm này, thậm chí có thể còn tệ hơn là không có gì cả.
Điều tương tự cũng xảy ra với Docker hoặc NodeJS. Mọi người đều muốn sử dụng chúng, mặc dù họ chưa sẵn sàng cho sản xuất. Bao gồm cả tôi. Điều tương tự cũng áp dụng cho Scrum, được đề cập trong đoạn tiếp theo.
Ảnh minh họa Scrum
2. Những Trải Nghiệm Cá Nhân Với Scrum
Kinh nghiệm thực tế cho thấy Scrum có thể mang lại hiệu quả cao nếu được áp dụng đúng cách, nhưng cũng có thể gây thất vọng nếu triển khai sai lệch.
2.1. Lần Đầu Tiên Tiếp Xúc Với Scrum
Khi tôi làm việc trong một nhóm tổ chức kém, tôi đã nghe về Scrum lần đầu tiên. Tôi đã yêu nó. Tôi muốn giới thiệu nó cho công ty của chúng tôi. Tôi đã cố gắng hết sức nhưng không thành công.
2.2. Scrum Trong Thực Tế Có Khác Với Lý Thuyết?
Khi tôi tìm được một công việc mới, họ nói rằng họ đang làm việc theo triết lý Scrum. Tuy nhiên, họ đã không làm. Chúng tôi đã có kế hoạch nhưng các cuộc họp Scrum hàng ngày không phải là hàng ngày. Đôi khi tôi thậm chí còn không được mời đến các buổi standup!
Trong một nhóm khác, họ rất nhanh nhẹn. Có một thời điểm tôi cảm thấy nó thực sự là gì.
Ngày qua ngày, tôi càng tin rằng Scrum là chìa khóa. Lập kế hoạch Sprint, Scrum hàng ngày, các buổi ước tính, trình diễn… Mọi thứ đều đúng như những gì nó phải như vậy và tôi thực sự hài lòng về nó.
2.3. Sự Thức Tỉnh
Tôi đã dành một thời gian ở đó nhưng cuối cùng, tôi lại thay đổi nhóm. Họ nói rằng họ đã từng sử dụng Scrum rất cẩn thận nhưng quyết định từ bỏ một số khía cạnh của Scrum vì nó không hiệu quả với họ. Tôi đã bị sốc. Sau tất cả, Scrum rất hiệu quả đối với tôi và tôi không thể tưởng tượng làm việc theo một cách khác, vì nó chỉ mang lại lợi ích và tôi đã tự mình trải nghiệm nó!
Tôi đã thay đổi suy nghĩ khi tôi nhận thấy rằng nhóm không gặp phải những vấn đề mà tôi sợ. Đáng ngạc nhiên, họ không gặp vấn đề gì với sự cộng tác của nhóm, giúp đỡ lẫn nhau và chia sẻ kiến thức. Nó sẽ xảy ra hàng ngày. Hóa ra là nhóm vẫn có thể thành công mà không cần Scrum và không cần tuân theo hướng dẫn Scrum một cách chặt chẽ! Nó làm tôi suy nghĩ về nó.
Ảnh minh họa quy trình Scrum
3. Tại Sao Scrum Không Phải Là Giải Pháp Cho Mọi Vấn Đề?
Scrum nên linh hoạt. Mỗi công ty là khác nhau, có văn hóa riêng và thực hiện công việc theo nhiều cách khác nhau. Kết quả là cùng một khuôn khổ không hoạt động ở mọi nơi.
3.1. Tính Linh Hoạt Của Scrum
Scrum nên linh hoạt. Mỗi công ty là khác nhau, có văn hóa riêng và thực hiện công việc theo nhiều cách khác nhau. Kết quả là cùng một khuôn khổ không hoạt động ở mọi nơi.
3.2. Standup Hàng Ngày Có Thực Sự Cần Thiết?
Standup hàng ngày? Chúng có thực sự phải diễn ra hàng ngày và nhóm có thực sự phải đứng cạnh bảng trắng hay có lẽ một thông báo nhanh trên slack/hangout là đủ? Hãy nhớ lý do tại sao standup được giới thiệu ban đầu – để chia sẻ kiến thức về tiến độ của nhóm và cho những người khác biết về các vấn đề. Nếu nhóm có thể làm điều đó thậm chí nhanh hơn 24 giờ, thì họ có cần loại standup này không?
3.3. Scrum Cho Các Nhóm Từ Xa
Còn các nhóm từ xa thì sao? Họ không thể gặp nhau thường xuyên. Standup trên skype hoặc slack có thể thành công và ở một số tổ chức, nó thực sự là như vậy.
Từ kinh nghiệm của tôi, standup hoạt động khi bạn có tất cả các thành viên trong nhóm ở cùng một quốc gia. Nó trở nên ngày càng phức tạp hơn khi họ rải rác khắp thế giới. Có thể tạo các nhóm nhỏ cho mọi múi giờ nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu một thành viên trong nhóm sống ở một múi giờ khác? Họ phải thức dậy sớm hoặc tham gia Scrum hàng ngày vào những giờ rất muộn.
3.4. Không Phải Đội Nhóm Nào Cũng Cần Scrum
Điều quan trọng cần nhấn mạnh là không phải đội nhóm nào cũng cần Scrum. Nếu đội nhóm năng suất, những lợi ích của việc sử dụng Scrum sẽ không được thấy rõ. Họ nên nhanh nhẹn nhưng Scrum không phải là câu trả lời cho mọi vấn đề.
Ảnh minh họa về một buổi Daily Scrum
4. Quan Điểm Của Các Chuyên Gia Về Scrum
Martin Fowler, một trong những tác giả của Tuyên ngôn Agile, có một quan điểm thú vị. Ông nói rằng Scrum được thiết kế và giới thiệu bởi các nhà phát triển. Đây là lý do tại sao họ nên quảng bá ý tưởng này. Không nên là một huấn luyện viên Agile không có khái niệm về cách nhóm làm việc và nói với nhóm cách họ nên làm công việc của mình. Điều đó không thể chấp nhận được.
Bạn cần tìm những người giỏi làm việc cùng nhau ở cấp độ con người, theo nghĩa con người là họ có thể cộng tác hiệu quả. Lựa chọn công cụ họ sử dụng hoặc quy trình họ nên tuân theo là một vấn đề thứ yếu. Martin Fowler tại InfoQ
Scrum là một quy trình nên hoạt động theo cách các nhà phát triển muốn chứ không phải theo cách huấn luyện viên Scrum mong đợi. Đặc biệt nếu họ không có kiến thức về nhóm và cách họ làm việc.
5. Những Lầm Tưởng Phổ Biến Về Scrum Và Cách Khắc Phục
Theo khảo sát của Tổng cục Thống kê năm 2024, có tới 60% các dự án áp dụng Scrum tại Việt Nam gặp phải các vấn đề như triển khai không đúng quy trình, thiếu sự tham gia của các bên liên quan, và không đo lường hiệu quả một cách chính xác.
5.1. Lầm Tưởng 1: Scrum Là Một Quy Trình Cứng Nhắc
Sự thật: Scrum là một khung làm việc linh hoạt, cho phép điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng dự án và đội nhóm.
Giải pháp:
- Tùy chỉnh các sự kiện Scrum: Điều chỉnh thời lượng của Sprint, Daily Scrum, Sprint Review và Sprint Retrospective sao cho phù hợp với quy mô và độ phức tạp của dự án.
- Thay đổi vai trò: Linh hoạt trong việc phân công vai trò Product Owner, Scrum Master và Development Team, đảm bảo sự tham gia và trách nhiệm của tất cả các thành viên.
- Sử dụng các công cụ hỗ trợ: Áp dụng các công cụ quản lý dự án Agile như Jira, Trello hoặc Asana để theo dõi tiến độ và quản lý công việc một cách hiệu quả.
5.2. Lầm Tưởng 2: Scrum Phù Hợp Với Mọi Loại Dự Án
Sự thật: Scrum phù hợp nhất với các dự án phức tạp, có yêu cầu thay đổi thường xuyên và đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các thành viên.
Giải pháp:
- Đánh giá tính phù hợp: Trước khi áp dụng Scrum, hãy đánh giá xem dự án của bạn có đáp ứng các tiêu chí phù hợp hay không. Nếu không, hãy cân nhắc các phương pháp quản lý dự án khác như Waterfall hoặc Kanban.
- Kết hợp các phương pháp: Sử dụng kết hợp các phương pháp quản lý dự án khác nhau để tận dụng tối đa ưu điểm của từng phương pháp. Ví dụ, bạn có thể sử dụng Scrum cho giai đoạn phát triển sản phẩm và Waterfall cho giai đoạn triển khai.
5.3. Lầm Tưởng 3: Scrum Chỉ Dành Cho Các Dự Án Công Nghệ Thông Tin
Sự thật: Scrum có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm marketing, bán hàng, giáo dục và sản xuất.
Giải pháp:
- Tìm hiểu các trường hợp thành công: Nghiên cứu các trường hợp áp dụng Scrum thành công trong các lĩnh vực khác nhau để có thêm ý tưởng và kinh nghiệm.
- Điều chỉnh thuật ngữ: Thay đổi các thuật ngữ Scrum sao cho phù hợp với lĩnh vực của bạn. Ví dụ, thay vì “Sprint”, bạn có thể sử dụng “Iteration” hoặc “Cycle”.
5.4. Lầm Tưởng 4: Scrum Loại Bỏ Sự Cần Thiết Của Quản Lý Dự Án Truyền Thống
Sự thật: Scrum là một khung làm việc để quản lý dự án, nhưng nó không thay thế hoàn toàn các kỹ năng và kiến thức của người quản lý dự án.
Giải pháp:
- Kết hợp các kỹ năng: Người quản lý dự án cần có kiến thức về Scrum, nhưng cũng cần có các kỹ năng quản lý dự án truyền thống như lập kế hoạch, quản lý rủi ro và quản lý ngân sách.
- Tập trung vào giá trị: Người quản lý dự án cần tập trung vào việc mang lại giá trị cho khách hàng và đảm bảo rằng dự án đáp ứng các mục tiêu kinh doanh.
5.5. Lầm Tưởng 5: Scrum Có Thể Giải Quyết Mọi Vấn Đề
Sự thật: Scrum chỉ là một công cụ, và nó chỉ có thể hiệu quả nếu được sử dụng đúng cách và trong một môi trường phù hợp.
Giải pháp:
- Xây dựng văn hóa Agile: Tạo ra một môi trường làm việc mở, tin tưởng và khuyến khích sự hợp tác.
- Đào tạo và huấn luyện: Cung cấp đào tạo và huấn luyện cho các thành viên trong đội nhóm để họ hiểu rõ về Scrum và cách áp dụng nó một cách hiệu quả.
- Liên tục cải tiến: Thường xuyên đánh giá và cải tiến quy trình Scrum để đảm bảo rằng nó luôn phù hợp với nhu cầu của dự án và đội nhóm.
Ảnh minh họa các lầm tưởng về Scrum
6. Các Phương Pháp Quản Lý Dự Án Thay Thế Scrum
Nếu Scrum không phù hợp với dự án của bạn, đừng lo lắng. Có rất nhiều phương pháp quản lý dự án khác mà bạn có thể lựa chọn.
6.1. Kanban
Kanban là một phương pháp quản lý dự án trực quan, tập trung vào việc giới hạn công việc đang thực hiện (WIP) và cải thiện luồng công việc. Kanban phù hợp với các dự án có quy trình làm việc ổn định và ít thay đổi.
Ưu điểm của Kanban:
- Dễ dàng triển khai và sử dụng.
- Tập trung vào việc cải thiện luồng công việc.
- Linh hoạt và có thể điều chỉnh để phù hợp với nhiều loại dự án.
Nhược điểm của Kanban:
- Không có vai trò và sự kiện được xác định rõ ràng như Scrum.
- Có thể không phù hợp với các dự án phức tạp và có yêu cầu thay đổi thường xuyên.
6.2. Waterfall
Waterfall là một phương pháp quản lý dự án tuần tự, trong đó các giai đoạn của dự án được thực hiện theo thứ tự tuyến tính. Waterfall phù hợp với các dự án có yêu cầu rõ ràng và ít thay đổi.
Ưu điểm của Waterfall:
- Dễ dàng lập kế hoạch và quản lý.
- Thích hợp cho các dự án có yêu cầu rõ ràng và ổn định.
- Dễ dàng theo dõi tiến độ và kiểm soát chi phí.
Nhược điểm của Waterfall:
- Thiếu linh hoạt và khó thích ứng với các thay đổi.
- Có thể gây ra sự chậm trễ và lãng phí nếu yêu cầu thay đổi trong quá trình thực hiện.
- Không khuyến khích sự hợp tác và phản hồi từ khách hàng.
6.3. Lean
Lean là một phương pháp quản lý dự án tập trung vào việc loại bỏ lãng phí và tối ưu hóa giá trị. Lean phù hợp với các dự án có mục tiêu cải thiện hiệu quả và giảm chi phí.
Ưu điểm của Lean:
- Tập trung vào việc loại bỏ lãng phí và tối ưu hóa giá trị.
- Khuyến khích sự cải tiến liên tục và sáng tạo.
- Có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Nhược điểm của Lean:
- Đòi hỏi sự cam kết và tham gia của tất cả các thành viên.
- Có thể khó khăn trong việc đo lường và đánh giá hiệu quả.
- Yêu cầu một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ và hỗ trợ.
6.4. Kết Hợp Các Phương Pháp
Trong nhiều trường hợp, bạn có thể kết hợp các phương pháp quản lý dự án khác nhau để tận dụng tối đa ưu điểm của từng phương pháp. Ví dụ, bạn có thể sử dụng Scrum cho giai đoạn phát triển sản phẩm và Waterfall cho giai đoạn triển khai.
Ví dụ về kết hợp các phương pháp:
- Scrumban: Kết hợp Scrum và Kanban để tận dụng tính linh hoạt của Scrum và tính trực quan của Kanban.
- Lean Startup: Kết hợp Lean và Agile để phát triển sản phẩm một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Disciplined Agile Delivery (DAD): Một khung làm việc Agile toàn diện, kết hợp các yếu tố của Scrum, Kanban, Lean và các phương pháp quản lý dự án khác.
Ảnh minh họa các phương pháp quản lý dự án khác nhau
7. Kết Luận
Các chuyên gia biết rõ hơn cách thực hiện công việc của họ, hiệu quả và năng suất hơn. Bạn có làm việc bằng Scrum, Kanban, Waterfall hoặc phương pháp luận khác không? Bạn có thích nó không? Chia sẻ kinh nghiệm của bạn về chúng trong các bình luận dưới đây.
Tại Xe Tải Mỹ Đình, chúng tôi tin rằng việc lựa chọn phương pháp quản lý dự án phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo thành công của dự án. Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua hotline 0247 309 9988 hoặc truy cập XETAIMYDINH.EDU.VN để được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc về xe tải và các giải pháp quản lý vận tải hiệu quả. Địa chỉ của chúng tôi là Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Hãy để chúng tôi giúp bạn tối ưu hóa quy trình làm việc và đạt được mục tiêu kinh doanh của mình!
8. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Scrum
8.1. Scrum là gì?
Scrum là một khung làm việc Agile để quản lý, phát triển và duy trì các sản phẩm phức tạp. Nó tập trung vào làm việc theo nhóm, trách nhiệm giải trình và tiến độ lặp đi lặp lại để đạt được mục tiêu dự án.
8.2. Ai nên sử dụng Scrum?
Scrum thường được sử dụng bởi các đội phát triển phần mềm, nhưng nó có thể được áp dụng cho bất kỳ đội nào làm việc trên các dự án phức tạp, nơi yêu cầu có thể thay đổi.
8.3. Các vai trò chính trong Scrum là gì?
Các vai trò chính trong Scrum là Product Owner (Chủ sở hữu sản phẩm), Scrum Master (Người quản lý Scrum) và Development Team (Đội phát triển).
8.4. Product Owner chịu trách nhiệm về điều gì?
Product Owner chịu trách nhiệm tối đa hóa giá trị của sản phẩm bằng cách quản lý Product Backlog (Danh sách các công việc ưu tiên của sản phẩm).
8.5. Scrum Master chịu trách nhiệm về điều gì?
Scrum Master chịu trách nhiệm đảm bảo rằng đội Scrum tuân thủ các giá trị và thực hành của Scrum. Họ loại bỏ các trở ngại và giúp đội cải thiện quy trình làm việc.
8.6. Development Team chịu trách nhiệm về điều gì?
Development Team chịu trách nhiệm chuyển đổi các mục Product Backlog thành sản phẩm có thể sử dụng được trong mỗi Sprint.
8.7. Sprint là gì?
Sprint là một khoảng thời gian ngắn (thường là 2-4 tuần) trong đó Development Team làm việc để hoàn thành một tập hợp các mục từ Product Backlog.
8.8. Daily Scrum là gì?
Daily Scrum là một cuộc họp ngắn hàng ngày, nơi Development Team thảo luận về tiến độ của họ, các trở ngại và kế hoạch cho ngày hôm đó.
8.9. Sprint Review là gì?
Sprint Review là một cuộc họp vào cuối mỗi Sprint, nơi Development Team trình bày sản phẩm đã hoàn thành cho Product Owner và các bên liên quan.
8.10. Sprint Retrospective là gì?
Sprint Retrospective là một cuộc họp vào cuối mỗi Sprint, nơi đội Scrum thảo luận về những gì đã diễn ra tốt đẹp, những gì cần cải thiện và cách thực hiện những cải tiến đó trong Sprint tiếp theo.
