Ngân sách nhà nước là vấn đề được nhiều người quan tâm, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế hiện nay. Bài viết này từ XETAIMYDINH.EDU.VN sẽ giải đáp chi tiết về đặc điểm, vai trò của ngân sách nhà nước, đồng thời làm rõ quyền và nghĩa vụ của công dân trong việc thực hiện ngân sách nhà nước. Từ đó, giúp bạn hiểu rõ hơn về quản lý tài chính công và đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Cùng Xe Tải Mỹ Đình tìm hiểu sâu hơn về tài chính quốc gia và quản lý ngân sách nhé!
1. Ngân Sách Nhà Nước Là Gì? Đặc Điểm Nổi Bật Của Ngân Sách Nhà Nước?
Ngân sách nhà nước (NSNN) là toàn bộ các khoản thu và chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định. Theo đó, cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.
Căn cứ theo Khoản 14 Điều 4 Luật Ngân sách Nhà nước 2015, định nghĩa này nhấn mạnh tính toàn diện và kế hoạch hóa của NSNN. NSNN không chỉ đơn thuần là tổng hợp các khoản thu chi, mà còn là công cụ để Nhà nước thực hiện các mục tiêu kinh tế – xã hội.
1.1. Những Đặc Điểm Chính Của Ngân Sách Nhà Nước
NSNN mang những đặc điểm riêng biệt, phân biệt với các loại hình tài chính khác:
- Tính pháp lý cao: Việc lập và sử dụng NSNN được thực hiện dựa trên Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản pháp luật liên quan. Điều này đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản lý tài chính công.
- Nhà nước là chủ thể duy nhất: Nhà nước có quyền sở hữu và quyết định các khoản thu, chi của NSNN. Quyền lực này giúp Nhà nước chủ động điều phối nguồn lực để thực hiện các chính sách công.
- Hướng đến lợi ích chung: NSNN hướng tới mục tiêu giải quyết các quan hệ lợi ích chung trong xã hội, như y tế, giáo dục, an ninh quốc phòng.
- Phân chia thành nhiều quỹ nhỏ: NSNN được chia thành nhiều quỹ nhỏ với mục đích sử dụng riêng biệt, giúp quản lý và sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn.
- Nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp: Hoạt động thu, chi của NSNN được thực hiện theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp. Điều này có nghĩa là các khoản thu từ thuế, phí không được hoàn trả trực tiếp cho người nộp mà được sử dụng cho các mục đích công cộng.
1.2. Vai Trò Quan Trọng Của Ngân Sách Nhà Nước
NSNN đóng vai trò then chốt trong sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước:
- Cung cấp nguồn tài chính: NSNN đảm bảo hoạt động của bộ máy nhà nước, từ trả lương cho cán bộ công chức đến chi cho các hoạt động quản lý nhà nước.
- Định hướng phát triển sản xuất: NSNN có khả năng định hướng đầu tư vào các vùng, lĩnh vực cần thiết, góp phần hình thành cơ cấu kinh tế hợp lý. Ví dụ, thông qua các chính sách ưu đãi thuế, Nhà nước có thể khuyến khích đầu tư vào các ngành công nghệ cao hoặc các vùng kinh tế khó khăn.
- Điều tiết thị trường: NSNN là công cụ điều tiết thị trường, bình ổn giá cả, kiềm chế lạm phát. Nhà nước có thể sử dụng các công cụ như thuế, trợ cấp để điều chỉnh giá cả hàng hóa, dịch vụ, từ đó ổn định thị trường.
- Điều tiết thu nhập: NSNN thực hiện điều tiết thu nhập qua thuế và quỹ phúc lợi xã hội, giúp giảm thiểu bất bình đẳng trong xã hội.
- Dự trữ quốc gia: NSNN tạo lập quỹ dự trữ quốc gia để phòng chống thiên tai, dịch bệnh và các nhiệm vụ đột xuất, cấp thiết khác. Theo Tổng cục Thống kê, năm 2023, Quỹ Dự trữ quốc gia đã chi hàng nghìn tỷ đồng để hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai.
- Mở rộng quan hệ đối ngoại: NSNN thúc đẩy hợp tác và hội nhập quốc tế.
Đặc điểm và vai trò của ngân sách nhà nước (Ảnh minh họa)
2. Quyền Và Nghĩa Vụ Của Công Dân Trong Thực Hiện Ngân Sách Nhà Nước?
Công dân có vai trò quan trọng trong việc thực hiện NSNN, vừa là người thụ hưởng, vừa là người đóng góp vào nguồn thu của NSNN.
2.1. Quyền Lợi Của Công Dân Liên Quan Đến Ngân Sách Nhà Nước
Công dân có những quyền sau liên quan đến NSNN:
- Được hưởng lợi từ các dịch vụ công cộng: NSNN chi cho y tế, giáo dục, giao thông, văn hóa… để phục vụ nhu cầu của người dân.
- Giám sát hoạt động thu chi NSNN: Công dân có quyền tiếp cận thông tin về NSNN, tham gia giám sát quá trình lập dự toán, thực hiện và quyết toán NSNN.
- Đóng góp ý kiến vào quá trình xây dựng chính sách tài chính: Nhà nước tạo điều kiện để người dân tham gia đóng góp ý kiến vào các chính sách tài chính, ngân sách.
2.2. Nghĩa Vụ Của Công Dân Đối Với Ngân Sách Nhà Nước
Bên cạnh quyền lợi, công dân cũng có những nghĩa vụ sau:
- Nộp thuế đầy đủ và đúng hạn: Thuế là nguồn thu chủ yếu của NSNN. Do đó, việc nộp thuế đầy đủ và đúng hạn là nghĩa vụ cơ bản của mỗi công dân.
- Sử dụng hiệu quả các dịch vụ công cộng: Công dân có trách nhiệm sử dụng hiệu quả các dịch vụ công cộng do Nhà nước cung cấp, tránh lãng phí.
- Tham gia giám sát việc sử dụng NSNN: Công dân có trách nhiệm tham gia giám sát việc sử dụng NSNN, phát hiện và tố giác các hành vi tham nhũng, lãng phí.
- Tuân thủ pháp luật về tài chính, ngân sách: Công dân phải tuân thủ các quy định của pháp luật về tài chính, ngân sách.
2.3. Cụ Thể Hóa Quyền Và Nghĩa Vụ Của Công Dân
Điều 34 Luật Ngân sách Nhà nước 2015 quy định cụ thể về quyền hạn, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến NSNN:
- Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác vào NSNN theo quy định của pháp luật.
- Trường hợp được Nhà nước trợ cấp, hỗ trợ vốn và kinh phí theo dự toán được giao thì phải quản lý, sử dụng các khoản vốn và kinh phí đó đúng mục đích, đúng chế độ, tiết kiệm, hiệu quả và quyết toán với cơ quan tài chính.
- Chấp hành đúng quy định của pháp luật về kế toán, thống kê và công khai ngân sách.
- Được cung cấp thông tin, tham gia giám sát cộng đồng về tài chính – ngân sách theo quy định của pháp luật.
3. Căn Cứ Lập Dự Toán Ngân Sách Nhà Nước Hàng Năm?
Việc lập dự toán NSNN hàng năm là một quy trình phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp của nhiều cơ quan, đơn vị.
3.1. Các Căn Cứ Quan Trọng Để Lập Dự Toán NSNN
Theo Điều 41 Luật Ngân sách Nhà nước 2015, các căn cứ để lập dự toán NSNN hàng năm bao gồm:
- Nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội: Dự toán NSNN phải dựa trên các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội đã được Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp thông qua.
- Nhiệm vụ cụ thể của các bộ, ngành, địa phương: Dự toán NSNN phải đáp ứng nhu cầu chi tiêu của các bộ, ngành, địa phương để thực hiện các nhiệm vụ được giao.
- Quy định của pháp luật về thuế, phí, lệ phí: Dự toán NSNN phải dựa trên các quy định hiện hành của pháp luật về thuế, phí, lệ phí và chế độ thu ngân sách nhà nước.
- Định mức phân bổ ngân sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi: Dự toán NSNN phải tuân thủ các định mức phân bổ ngân sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi đã được cấp có thẩm quyền ban hành.
- Phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi: Dự toán NSNN phải phù hợp với phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách.
- Văn bản pháp luật hướng dẫn: Dự toán NSNN phải tuân thủ các văn bản pháp luật hướng dẫn xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm sau.
- Kế hoạch tài chính 05 năm, 03 năm: Dự toán NSNN phải phù hợp với kế hoạch tài chính 05 năm, kế hoạch tài chính – ngân sách nhà nước 03 năm, kế hoạch đầu tư trung hạn nguồn ngân sách nhà nước.
- Tình hình thực hiện ngân sách năm trước: Dự toán NSNN phải dựa trên tình hình thực hiện ngân sách năm trước để đảm bảo tính khả thi.
- Số kiểm tra dự toán thu, chi: Dự toán NSNN phải phù hợp với số kiểm tra dự toán thu, chi ngân sách được thông báo cho các cấp, các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan.
3.2. Ví Dụ Minh Họa
Ví dụ, khi lập dự toán NSNN năm 2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã căn cứ vào Nghị quyết số 68/2022/QH15 của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm 2021-2025, trong đó đề ra mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 6,5-7%/năm. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng ban hành Thông tư số 61/2023/TT-BTC hướng dẫn lập dự toán NSNN năm 2024, quy định cụ thể về các định mức chi tiêu, chế độ thu ngân sách.
Căn cứ lập dự toán ngân sách nhà nước (Ảnh minh họa)
4. Phân Bổ Và Giao Dự Toán Ngân Sách: Những Nguyên Tắc Cần Tuân Thủ?
Việc phân bổ và giao dự toán NSNN cho các đơn vị sử dụng ngân sách là khâu quan trọng, đảm bảo nguồn lực được sử dụng hiệu quả và đúng mục đích.
4.1. Các Nguyên Tắc Quan Trọng Trong Phân Bổ Và Giao Dự Toán
Theo Khoản 1 Điều 50 Luật Ngân sách Nhà nước 2015, việc phân bổ và giao dự toán cho các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước phải bảo đảm:
- Đúng dự toán được giao: Việc phân bổ phải đúng với dự toán ngân sách được giao cả về tổng mức và chi tiết theo từng lĩnh vực, nhiệm vụ thu, chi được giao.
- Đúng chính sách, chế độ: Việc phân bổ phải tuân thủ đúng chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi hiện hành.
- Đảm bảo thu hồi vốn ứng trước: Phân bổ đủ vốn, kinh phí để thu hồi các khoản đã ứng trước dự toán đến hạn thu hồi trong năm, vốn đối ứng các dự án sử dụng vốn ODA theo cam kết.
- Tuân thủ pháp luật về đầu tư công: Đối với phân bổ vốn đầu tư phát triển phải bảo đảm các yêu cầu theo quy định của pháp luật về đầu tư công, xây dựng và quy định khác của pháp luật có liên quan.
- Đúng mục tiêu, đối tượng: Đối với phân bổ các khoản bổ sung có mục tiêu từ ngân sách cấp trên cho ngân sách cấp dưới phải bảo đảm đúng mục tiêu, đúng đối tượng và thực hiện đúng các cam kết hoặc quy định về bố trí ngân sách địa phương cho mục tiêu đó.
4.2. Ví Dụ Cụ Thể
Ví dụ, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội được giao dự toán chi sự nghiệp giáo dục năm 2024 là 10.000 tỷ đồng. Khi phân bổ cho các trường học trực thuộc, Sở phải đảm bảo phân bổ đúng theo số lượng học sinh, định mức chi thường xuyên, chi đầu tư xây dựng cơ bản… Đồng thời, Sở cũng phải đảm bảo phân bổ đủ kinh phí để thực hiện các chính sách hỗ trợ học sinh nghèo, học sinh dân tộc thiểu số theo quy định.
Phân bổ và giao dự toán ngân sách (Ảnh minh họa)
5. Quy Trình Lập, Chấp Hành Và Quyết Toán Ngân Sách Nhà Nước?
Để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả, quy trình NSNN được thực hiện theo các bước chặt chẽ:
5.1. Lập Dự Toán Ngân Sách
- Bước 1: Các bộ, ngành, địa phương lập dự toán thu, chi ngân sách năm sau.
- Bước 2: Bộ Tài chính tổng hợp dự toán của các bộ, ngành, địa phương, xây dựng dự toán NSNN trình Chính phủ.
- Bước 3: Chính phủ trình dự toán NSNN ra Quốc hội (đối với NSNN Trung ương) hoặc Hội đồng nhân dân (đối với NSNN địa phương) để xem xét, quyết định.
5.2. Chấp Hành Ngân Sách
- Bước 1: Các đơn vị sử dụng ngân sách thực hiện thu, chi theo dự toán được giao.
- Bước 2: Kho bạc Nhà nước kiểm soát chi ngân sách, đảm bảo chi đúng mục đích, đúng chế độ.
- Bước 3: Định kỳ, các đơn vị sử dụng ngân sách báo cáo tình hình thực hiện ngân sách cho cơ quan tài chính.
5.3. Quyết Toán Ngân Sách
- Bước 1: Các đơn vị sử dụng ngân sách lập báo cáo quyết toán ngân sách năm.
- Bước 2: Cơ quan tài chính thẩm định báo cáo quyết toán của các đơn vị sử dụng ngân sách.
- Bước 3: Chính phủ trình Quốc hội (đối với NSNN Trung ương) hoặc Ủy ban nhân dân trình Hội đồng nhân dân (đối với NSNN địa phương) phê chuẩn quyết toán NSNN.
Quy trình lập, chấp hành và quyết toán ngân sách nhà nước (Ảnh minh họa)
6. Hệ Thống Thông Tin Về Ngân Sách Nhà Nước?
Để đảm bảo tính minh bạch và tạo điều kiện cho người dân giám sát, Nhà nước xây dựng hệ thống thông tin về NSNN.
6.1. Các Kênh Thông Tin Về Ngân Sách Nhà Nước
- Cổng thông tin điện tử của Bộ Tài chính: Cung cấp thông tin về dự toán, tình hình thực hiện, quyết toán NSNN.
- Cổng thông tin điện tử của các bộ, ngành, địa phương: Cung cấp thông tin về NSNN của các bộ, ngành, địa phương.
- Báo cáo công khai ngân sách: Các cơ quan nhà nước có trách nhiệm công khai thông tin về NSNN trên các phương tiện thông tin đại chúng.
- Các hội nghị, hội thảo, diễn đàn về NSNN: Tạo điều kiện cho các chuyên gia, nhà khoa học, người dân trao đổi, thảo luận về các vấn đề liên quan đến NSNN.
6.2. Nội Dung Thông Tin Được Công Khai
Theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, các nội dung sau phải được công khai:
- Dự toán NSNN được giao.
- Tình hình thực hiện NSNN.
- Quyết toán NSNN.
- Thông tin về các dự án đầu tư công.
- Thông tin về các khoản vay nợ của Nhà nước.
7. Thanh Tra, Kiểm Toán Ngân Sách Nhà Nước Được Thực Hiện Như Thế Nào?
Để đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả, NSNN được thanh tra, kiểm toán thường xuyên.
7.1. Các Hình Thức Thanh Tra, Kiểm Toán
- Thanh tra: Do cơ quan thanh tra nhà nước thực hiện, tập trung vào việc phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về NSNN.
- Kiểm toán: Do Kiểm toán Nhà nước thực hiện, tập trung vào việc đánh giá tính đúng đắn, trung thực của báo cáo tài chính, tính tuân thủ pháp luật trong quản lý, sử dụng NSNN.
7.2. Quy Trình Thanh Tra, Kiểm Toán
- Bước 1: Lập kế hoạch thanh tra, kiểm toán.
- Bước 2: Thu thập thông tin, tài liệu.
- Bước 3: Tiến hành thanh tra, kiểm toán.
- Bước 4: Lập báo cáo thanh tra, kiểm toán.
- Bước 5: Xử lý kết quả thanh tra, kiểm toán.
7.3. Các Hành Vi Vi Phạm Thường Gặp Và Biện Pháp Xử Lý
Các hành vi vi phạm pháp luật về NSNN thường gặp bao gồm:
- Tham nhũng, lãng phí.
- Chi sai mục đích.
- Kê khai không trung thực.
- Vi phạm quy định về đấu thầu.
Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, các hành vi này sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
8. Các Giải Pháp Để Nâng Cao Hiệu Quả Quản Lý Ngân Sách Nhà Nước?
Để NSNN phát huy tối đa vai trò, cần có các giải pháp đồng bộ:
8.1. Hoàn Thiện Hệ Thống Pháp Luật Về Ngân Sách
- Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Ngân sách Nhà nước và các văn bản pháp luật liên quan, đảm bảo tính đồng bộ, minh bạch, phù hợp với thực tiễn.
- Xây dựng hệ thống định mức kinh tế – kỹ thuật, tiêu chuẩn, định mức chi tiêu phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội.
8.2. Nâng Cao Năng Lực Quản Lý Ngân Sách
- Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ tài chính, ngân sách.
- Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý NSNN.
- Tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán.
8.3. Tăng Cường Tính Minh Bạch, Công Khai
- Công khai đầy đủ, kịp thời thông tin về NSNN trên các phương tiện thông tin đại chúng.
- Tạo điều kiện để người dân tham gia giám sát hoạt động thu, chi NSNN.
8.4. Đẩy Mạnh Phân Cấp, Tự Chủ Tài Chính
- Phân cấp mạnh mẽ hơn cho các địa phương, tạo điều kiện để các địa phương chủ động hơn trong quản lý, sử dụng NSNN.
- Tăng cường tự chủ tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập.
8.5. Tăng Cường Quản Lý Nợ Công
- Kiểm soát chặt chẽ việc vay nợ công, đảm bảo nợ công trong giới hạn an toàn.
- Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay nợ công.
9. Tác Động Của Ngân Sách Nhà Nước Đến Thị Trường Xe Tải Tại Mỹ Đình?
Ngân sách nhà nước có tác động đáng kể đến thị trường xe tải tại Mỹ Đình, Hà Nội, thông qua nhiều kênh khác nhau.
9.1. Đầu Tư Cơ Sở Hạ Tầng Giao Thông
Việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng giao thông, như đường xá, cầu cống, có tác động trực tiếp đến nhu cầu vận tải hàng hóa, từ đó ảnh hưởng đến thị trường xe tải. Khi cơ sở hạ tầng được nâng cấp, việc vận chuyển hàng hóa trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn, thúc đẩy nhu cầu mua xe tải.
Theo báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, trong giai đoạn 2021-2025, tổng vốn đầu tư cho các dự án giao thông trọng điểm là hơn 400.000 tỷ đồng. Điều này tạo ra cơ hội lớn cho thị trường xe tải tại các khu vực có dự án đi qua, trong đó có Mỹ Đình.
9.2. Chính Sách Thuế, Phí
Các chính sách thuế, phí liên quan đến xe tải, như thuế trước bạ, phí bảo trì đường bộ, phí đăng kiểm, có ảnh hưởng đến chi phí sở hữu và vận hành xe tải. Khi thuế, phí giảm, chi phí giảm, nhu cầu mua xe tải có thể tăng lên.
Ví dụ, việc giảm thuế trước bạ cho xe tải sản xuất trong nước đã kích cầu thị trường xe tải trong năm 2020-2021.
9.3. Các Dự Án Đầu Tư Công
Các dự án đầu tư công, như xây dựng khu công nghiệp, khu đô thị, trung tâm thương mại, tạo ra nhu cầu lớn về vận tải hàng hóa, vật liệu xây dựng, từ đó thúc đẩy thị trường xe tải.
Tại Mỹ Đình, việc xây dựng các khu đô thị mới, trung tâm thương mại lớn đã tạo ra nhu cầu ổn định về xe tải.
9.4. Chính Sách Hỗ Trợ Doanh Nghiệp Vận Tải
Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vận tải, như cho vay ưu đãi, hỗ trợ lãi suất, có thể giúp các doanh nghiệp này có thêm nguồn lực để đầu tư vào xe tải mới.
Ngân hàng Nhà nước đã triển khai nhiều chương trình cho vay ưu đãi đối với các doanh nghiệp vận tải, giúp các doanh nghiệp này có điều kiện đổi mới đội xe, nâng cao năng lực cạnh tranh.
9.5. Ảnh Hưởng Đến Giá Cả Xe Tải
NSNN cũng có thể tác động đến giá cả xe tải thông qua các chính sách điều tiết giá, trợ giá, hoặc thông qua ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái.
Tác động của ngân sách nhà nước đến thị trường xe tải (Ảnh minh họa)
10. Tìm Hiểu Về Ngân Sách Nhà Nước Ở Đâu Tại Xe Tải Mỹ Đình?
Nếu bạn đang tìm kiếm thông tin chi tiết và đáng tin cậy về xe tải ở Mỹ Đình, Hà Nội, XETAIMYDINH.EDU.VN là điểm đến lý tưởng. Chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết và cập nhật về các loại xe tải có sẵn, so sánh giá cả và thông số kỹ thuật giữa các dòng xe. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng tư vấn lựa chọn xe phù hợp với nhu cầu và ngân sách của bạn, đồng thời giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến thủ tục mua bán, đăng ký và bảo dưỡng xe tải.
Đừng chần chừ, hãy truy cập XETAIMYDINH.EDU.VN ngay hôm nay để được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc về xe tải ở Mỹ Đình!
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Hotline: 0247 309 9988
- Trang web: XETAIMYDINH.EDU.VN
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Ngân Sách Nhà Nước
- Ngân sách nhà nước là gì?
Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định. - Ngân sách nhà nước có những đặc điểm gì?
Ngân sách nhà nước mang tính pháp lý cao, Nhà nước là chủ thể duy nhất có quyền sở hữu và quyết định, hướng tới lợi ích chung, được chia thành nhiều quỹ nhỏ và hoạt động thu chi theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp. - Vai trò của ngân sách nhà nước là gì?
Ngân sách nhà nước cung cấp nguồn tài chính, định hướng phát triển sản xuất, điều tiết thị trường, điều tiết thu nhập, tạo lập quỹ dự trữ và mở rộng quan hệ đối ngoại. - Công dân có quyền và nghĩa vụ gì đối với ngân sách nhà nước?
Công dân có quyền được hưởng lợi từ các dịch vụ công cộng, giám sát hoạt động thu chi ngân sách, đóng góp ý kiến xây dựng chính sách. Nghĩa vụ của công dân là nộp thuế đầy đủ, sử dụng hiệu quả dịch vụ công và tham gia giám sát việc sử dụng ngân sách. - Căn cứ để lập dự toán ngân sách nhà nước hàng năm là gì?
Căn cứ lập dự toán ngân sách nhà nước bao gồm nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội, nhiệm vụ cụ thể của các bộ, ngành, địa phương, quy định của pháp luật về thuế, phí, lệ phí, định mức phân bổ ngân sách, kế hoạch tài chính và tình hình thực hiện ngân sách năm trước. - Việc phân bổ và giao dự toán ngân sách nhà nước phải đảm bảo những nguyên tắc gì?
Việc phân bổ và giao dự toán ngân sách nhà nước phải đảm bảo đúng dự toán được giao, đúng chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi, đảm bảo thu hồi vốn ứng trước, tuân thủ pháp luật về đầu tư công và đúng mục tiêu, đối tượng. - Quy trình lập, chấp hành và quyết toán ngân sách nhà nước diễn ra như thế nào?
Quy trình bao gồm lập dự toán (các bộ, ngành, địa phương lập dự toán, Bộ Tài chính tổng hợp, Chính phủ trình Quốc hội), chấp hành ngân sách (đơn vị sử dụng ngân sách thu chi, Kho bạc Nhà nước kiểm soát chi) và quyết toán ngân sách (đơn vị lập báo cáo, cơ quan tài chính thẩm định, Chính phủ trình Quốc hội phê chuẩn). - Thông tin về ngân sách nhà nước được công khai ở đâu?
Thông tin về ngân sách nhà nước được công khai trên cổng thông tin điện tử của Bộ Tài chính, các bộ, ngành, địa phương, báo cáo công khai ngân sách và các hội nghị, hội thảo, diễn đàn. - Thanh tra, kiểm toán ngân sách nhà nước được thực hiện như thế nào?
Thanh tra do cơ quan thanh tra nhà nước thực hiện, kiểm toán do Kiểm toán Nhà nước thực hiện, theo quy trình lập kế hoạch, thu thập thông tin, tiến hành thanh tra, kiểm toán, lập báo cáo và xử lý kết quả. - Ngân sách nhà nước tác động đến thị trường xe tải như thế nào?
Ngân sách nhà nước tác động đến thị trường xe tải thông qua đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông, chính sách thuế, phí, các dự án đầu tư công, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vận tải và ảnh hưởng đến giá cả xe tải.