Soạn Bài Bạch Tuộc Lớp 7 Cánh Diều là điều mà nhiều học sinh quan tâm khi tiếp cận tác phẩm này. Tại XETAIMYDINH.EDU.VN, chúng tôi cung cấp hướng dẫn chi tiết, giúp bạn nắm vững nội dung và ý nghĩa của đoạn trích một cách dễ dàng. Bài viết này không chỉ tóm tắt kiến thức mà còn mở rộng, liên hệ thực tế, giúp bạn học tốt hơn môn Ngữ văn, phát triển tư duy và kỹ năng đọc hiểu, cảm thụ văn chương.
1. Tìm Hiểu Chung Về Soạn Bài Bạch Tuộc Lớp 7 Cánh Diều
1.1. Giới Thiệu Tác Giả Jules Verne
Jules Verne (1828-1905) là một nhà văn người Pháp nổi tiếng, được mệnh danh là “Cha đẻ” của thể loại văn học khoa học viễn tưởng. Các tác phẩm của ông thường đề cập đến những cuộc phiêu lưu bằng máy bay, tàu ngầm hay những chuyến du hành vào vũ trụ trước khi những phương tiện này được con người phát minh trong thực tế. Những tác phẩm tiêu biểu của ông bao gồm:
- “Hành trình vào tâm Trái Đất” (1864)
- “Hai vạn dặm dưới biển” (1870)
- “Vòng quanh thế giới trong 80 ngày” (1873)
Theo nghiên cứu của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Khoa Ngữ văn, năm 2024, Jules Verne có ảnh hưởng sâu sắc đến văn học và khoa học, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ độc giả khám phá thế giới và theo đuổi ước mơ.
1.2. Giới Thiệu Tác Phẩm “Hai Vạn Dặm Dưới Biển” Và Đoạn Trích “Bạch Tuộc”
“Hai vạn dặm dưới biển” là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Jules Verne. Tác phẩm kể về cuộc phiêu lưu của giáo sư Aronnax, người giúp việc Conseil và anh chàng thợ săn cá voi Ned Land trên tàu ngầm Nautilus dưới sự chỉ huy của thuyền trưởng Nemo bí ẩn.
Đoạn trích “Bạch Tuộc” kể lại một trong những cuộc chạm trán nguy hiểm nhất của đoàn thám hiểm với một con bạch tuộc khổng lồ. Đoạn trích thể hiện trí tưởng tượng phong phú, kiến thức khoa học uyên bác và lòng dũng cảm của con người trước thiên nhiên khắc nghiệt.
Ý nghĩa nhan đề “Bạch Tuộc”:
- Tượng trưng cho thử thách, hiểm nguy: Bạch tuộc khổng lồ là một sinh vật đáng sợ, đại diện cho những khó khăn, thách thức mà con người phải đối mặt trong cuộc sống.
- Gợi sự tò mò, khám phá: Bạch tuộc là một sinh vật bí ẩn dưới đáy biển sâu, kích thích trí tò mò, khám phá của người đọc về thế giới đại dương bao la.
1.3. Bố Cục Của Đoạn Trích “Bạch Tuộc”
Đoạn trích “Bạch Tuộc” có thể chia thành 3 phần chính:
- Phần 1 (Từ đầu đến “…một vật gì đó rất đáng sợ”): Giới thiệu tình huống, không gian và thời gian xảy ra câu chuyện.
- Phần 2 (Tiếp theo đến “…chúng ta sắp giáp chiến với chúng”): Miêu tả hình dáng, kích thước của con bạch tuộc khổng lồ và sự chuẩn bị của thủy thủ đoàn tàu Nautilus cho cuộc chiến.
- Phần 3 (Còn lại): Diễn biến và kết quả của cuộc chiến giữa con người và bạch tuộc.
2. Soạn Bài Chi Tiết “Bạch Tuộc” Lớp 7 Cánh Diều
2.1. Chuẩn Bị
- Đọc kỹ văn bản “Bạch Tuộc” trong sách Ngữ văn 7 Cánh Diều.
- Tìm hiểu về tác giả Jules Verne và tác phẩm “Hai vạn dặm dưới biển”.
- Tra cứu các từ ngữ khó, thuật ngữ khoa học liên quan đến đại dương học.
2.2. Đọc Hiểu Văn Bản
2.2.1. Nội Dung Chính
Đoạn trích “Bạch Tuộc” kể về cuộc chạm trán giữa tàu ngầm Nautilus và một con bạch tuộc khổng lồ, thể hiện sự dũng cảm, trí thông minh và tinh thần đoàn kết của con người trong cuộc chiến chống lại thiên nhiên.
2.2.2. Trả Lời Câu Hỏi Trong Bài
Câu 1 (trang 61 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
- Hỏi: Theo em, đoạn trích sẽ là cuộc chạm trán giữa tàu ngầm No-ti-lớt với sinh vật biển nào? Dựa vào đâu mà em dự đoán như vậy?
- Đáp: Theo em, đoạn trích sẽ là cuộc chạm trán giữa tàu ngầm No-ti-lớt với bạch tuộc khổng lồ trên biển. Em dự đoán như vậy vì nhan đề đoạn trích là “Bạch Tuộc”.
Câu 2 (trang 61 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Lời kể của nhân vật “tôi” (giáo sư A-rôn-nác) có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung của đoạn trích?
-
Đáp: Lời kể của nhân vật “tôi” (giáo sư A-rôn-nác) giúp:
- Tái hiện chân thực, sinh động diễn biến câu chuyện.
- Thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm.
- Cung cấp thông tin khoa học, kiến thức về đại dương, sinh vật biển.
Câu 3 (trang 61 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Tìm các số từ được sử dụng trong đoạn từ đầu đến “một vật gì đó rất đáng sợ”. Các số từ đó cho biết điều gì?
-
Đáp: Các số từ được sử dụng trong đoạn từ đầu đến “một vật gì đó rất đáng sợ”:
- Sâu hai, ba ngàn mét
- Khoảng 11 giờ trưa
- Một con vật
- Sáu mét
- Hai hàm
- …
Các số từ này cho biết:
- Độ sâu của đáy biển
- Thời gian xảy ra sự việc
- Số lượng các bộ phận của con bạch tuộc
- …
Câu 4 (trang 62 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Dựa vào lời kể của nhân vật “tôi”, hãy hình dung hình dáng của con bạch tuộc khổng lồ.
-
Đáp: Dựa vào lời kể của nhân vật “tôi”, con bạch tuộc khổng lồ có hình dáng như sau:
- Dài khoảng tám mét.
- Tám cánh tay (hay đúng hơn là tám cái chân) mọc ra từ đầu dài gấp đôi thân và luôn uốn cong.
- Hai trăm rưỡi cái giác ở phía trong vòi.
- Hai hàm răng giống cái mỏ vẹt bằng sừng, luôn luôn mở ra, khép lại.
- Lưỡi cũng bằng chất sừng, hàm răng nhọn.
- Thân hình thoi phình ở giữa, là một khối thịt nặng chừng hai mươi, hai mươi lăm tấn.
- Màu sắc thay đổi rất nhanh từ màu xám chì sang màu nâu đỏ.
Câu 5 (trang 62 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Vì sao tàu lại đứng yên, không nhúc nhích, chân vịt không quay nữa ở chỗ nước trong? Chi tiết này cho thấy điều gì?
-
Đáp: Tàu đứng yên, không nhúc nhích, chân vịt không quay nữa ở chỗ nước trong vì:
- Chân vịt bị vướng vào vật cản (có thể là xúc tu của bạch tuộc).
- Thuyền trưởng Nemo ra lệnh dừng tàu để chuẩn bị cho cuộc chiến với bạch tuộc.
Chi tiết này cho thấy sự nguy hiểm đang rình rập và sự chuẩn bị kỹ lưỡng của thủy thủ đoàn tàu Nautilus.
Câu 6 (trang 62 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
- Hỏi: Theo em, “giáp chiến” có nghĩa là gì?
- Đáp: “Giáp chiến” có nghĩa là đánh nhau ở cự ly gần, trực tiếp đối mặt với đối thủ.
Câu 7 (trang 63 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Tóm tắt diễn biến cuộc chiến giữa người và bạch tuộc.
-
Đáp: Diễn biến cuộc chiến giữa người và bạch tuộc:
- Thuyền trưởng Nemo ra lệnh chuẩn bị giáp chiến.
- Các thủy thủ dùng rìu, súng điện tấn công bạch tuộc.
- Một thủy thủ bị bạch tuộc quấn chặt, thuyền trưởng Nemo dũng cảm cứu người.
- Giáo sư Aronnax cứu Ned Land khỏi nguy hiểm.
- Cuộc chiến diễn ra ác liệt, cuối cùng bạch tuộc bị thương và bỏ chạy.
Câu 8 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
- Hỏi: Cuộc chiến kết thúc như thế nào?
- Đáp: Cuộc chiến kết thúc với việc bạch tuộc bị thương, buộc phải bỏ chạy xuống biển sâu. Tuy nhiên, một người thủy thủ đã hy sinh trong cuộc chiến.
Câu 9 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Vì sao sau chiến thắng, mắt thuyền trưởng Nê-mô lại ứa lệ khi nhìn xuống biển? Chi tiết này cho thấy điều gì về con người thuyền trưởng?
-
Đáp: Sau chiến thắng, mắt thuyền trưởng Nê-mô ứa lệ khi nhìn xuống biển vì:
- Ông đau buồn trước sự hy sinh của người thủy thủ.
- Ông cảm thấy xót xa cho những sinh vật biển bị con người tàn sát.
Chi tiết này cho thấy thuyền trưởng Nê-mô là một người có lòng nhân ái, yêu thiên nhiên và trân trọng sự sống.
2.2.3. Trả Lời Câu Hỏi Cuối Bài
Câu 1 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Đoạn trích “Bạch Tuộc” kể lại sự việc gì? Theo em, tình huống truyện nào hấp dẫn nhất? Vì sao?
-
Đáp: Đoạn trích “Bạch Tuộc” kể lại sự việc tàu ngầm Nautilus gặp phải bạch tuộc khổng lồ và giao chiến với chúng.
Theo em, tình huống truyện hấp dẫn nhất là cuộc chiến giữa người và bạch tuộc vì:
- Diễn biến gay cấn, hồi hộp.
- Thể hiện sự dũng cảm, trí thông minh của con người.
- Cho thấy sức mạnh của thiên nhiên và sự nhỏ bé của con người trước vũ trụ bao la.
Câu 2 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Tìm một vài chi tiết trong văn bản cho thấy trí tưởng tượng rất phong phú của nhà văn về loài bạch tuộc.
-
Đáp: Một vài chi tiết trong văn bản cho thấy trí tưởng tượng rất phong phú của nhà văn về loài bạch tuộc:
- “Đó là một con bạch tuộc dài chừng tám mét.”
- “Tám cánh tay, hay đúng hơn là tám cái chân mọc ra từ đầu dài gấp đôi thân và luôn uốn cong.”
- “Hai trăm rưỡi cái giác ở phía trong vòi.”
- “Hai hàm răng bạch tuộc giống cái mỏ vẹt bằng sừng, luôn luôn mở ra, khép lại.”
- “Màu sắc nó thay đổi rất nhanh từ màu xám chì sang màu nâu đỏ.”
Câu 3 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Những chi tiết nào trong đoạn trích “Bạch Tuộc” cho thấy người viết có những hiểu biết dựa vào thành tựu của khoa học?
-
Đáp: Những chi tiết trong đoạn trích “Bạch Tuộc” cho thấy người viết có những hiểu biết dựa vào thành tựu của khoa học:
- Miêu tả chính xác cấu tạo, đặc điểm sinh học của bạch tuộc.
- Sử dụng các thuật ngữ khoa học như “giác”, “vòi”, “thân hình thoi”.
- Giải thích nguyên lý hoạt động của súng điện.
Câu 4 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
-
Hỏi: Lòng dũng cảm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội được thể hiện như thế nào trong văn bản? Hãy nêu một vài ví dụ cụ thể.
-
Đáp: Lòng dũng cảm, tình yêu thương và tinh thần đồng đội được thể hiện trong văn bản:
- Thuyền trưởng Nemo dũng cảm cứu người thủy thủ bị bạch tuộc quấn chặt.
- Giáo sư Aronnax lao tới cứu Ned Land khỏi nguy hiểm.
- Các thủy thủ đoàn kết, phối hợp nhịp nhàng trong cuộc chiến chống lại bạch tuộc.
- Thuyền trưởng Nemo đau buồn trước sự hy sinh của người thủy thủ.
Câu 5 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
- Hỏi: Nhân vật nào để lại trong em nhiều ấn tượng nhất? Vì sao?
- Đáp: (Câu hỏi mở, học sinh tự trả lời dựa trên cảm nhận cá nhân).
Câu 6 (trang 64 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
- Hỏi: Câu chuyện trên đã để lại cho em bài học gì sâu sắc?
- Đáp: (Câu hỏi mở, học sinh tự trả lời dựa trên suy nghĩ, trải nghiệm của bản thân).
3. Mở Rộng Và Liên Hệ Thực Tế
3.1. Giá Trị Nội Dung Và Nghệ Thuật Của Đoạn Trích
-
Giá trị nội dung:
- Ca ngợi lòng dũng cảm, trí thông minh và tinh thần đoàn kết của con người.
- Thể hiện sự khám phá, chinh phục thiên nhiên của con người.
- Đề cao tình yêu thương, sự sẻ chia giữa con người với con người.
-
Giá trị nghệ thuật:
- Xây dựng tình huống truyện hấp dẫn, gay cấn.
- Miêu tả sinh động, chân thực hình ảnh bạch tuộc khổng lồ.
- Sử dụng ngôn ngữ khoa học, giàu sức biểu cảm.
- Kết hợp yếu tố hiện thực và yếu tố lãng mạn.
3.2. Liên Hệ Thực Tế
- Trong cuộc sống, chúng ta cũng thường xuyên phải đối mặt với những khó khăn, thử thách. Để vượt qua những khó khăn đó, chúng ta cần có lòng dũng cảm, trí thông minh và tinh thần đoàn kết.
- Tình yêu thương, sự sẻ chia là những phẩm chất tốt đẹp cần được trân trọng và phát huy.
- Chúng ta cần có ý thức bảo vệ môi trường, bảo tồn các loài sinh vật biển.
3.3. Bài Học Về Tinh Thần Đoàn Kết
Đoạn trích “Bạch Tuộc” không chỉ là một câu chuyện phiêu lưu mạo hiểm mà còn là một bài học sâu sắc về tinh thần đoàn kết. Trong cuộc chiến với con bạch tuộc khổng lồ, các thành viên trên tàu Nautilus đã sát cánh bên nhau, cùng nhau vượt qua nguy hiểm.
- Sức mạnh của sự đồng lòng: Khi đối mặt với khó khăn, sự đồng lòng và hợp tác sẽ tạo nên sức mạnh to lớn, giúp chúng ta vượt qua mọi thử thách.
- Chia sẻ trách nhiệm: Mỗi thành viên trong tập thể đều có vai trò và trách nhiệm riêng. Sự chia sẻ trách nhiệm giúp giảm bớt gánh nặng cho từng cá nhân và tăng cường hiệu quả công việc.
- Tôn trọng và giúp đỡ lẫn nhau: Tinh thần đoàn kết đòi hỏi sự tôn trọng và giúp đỡ lẫn nhau. Khi gặp khó khăn, chúng ta cần sẵn sàng giúp đỡ đồng đội, cùng nhau tiến bộ.
Theo nghiên cứu của Viện Khoa học Xã hội Việt Nam, năm 2023, tinh thần đoàn kết là một trong những yếu tố quan trọng giúp một tập thể đạt được thành công.
Hình ảnh minh họa một con mực ống khổng lồ, có hình dáng tương tự bạch tuộc, minh họa cho sự đáng sợ của sinh vật biển sâu.
4. Luyện Tập Và Củng Cố
4.1. Tóm Tắt Nội Dung Đoạn Trích
Hãy tóm tắt nội dung đoạn trích “Bạch Tuộc” bằng đoạn văn ngắn gọn, súc tích.
4.2. Phân Tích Nhân Vật
Chọn một nhân vật mà em yêu thích trong đoạn trích (ví dụ: thuyền trưởng Nê-mô, giáo sư A-rôn-nác, Nét Len) và phân tích những phẩm chất, đặc điểm nổi bật của nhân vật đó.
4.3. Viết Đoạn Văn Cảm Nhận
Viết đoạn văn ngắn (khoảng 150-200 chữ) trình bày cảm nhận của em về đoạn trích “Bạch Tuộc”.
5. Ưu Điểm Khi Tìm Hiểu Về Xe Tải Tại XETAIMYDINH.EDU.VN
Tại XETAIMYDINH.EDU.VN, chúng tôi không chỉ cung cấp thông tin hữu ích về văn học mà còn là địa chỉ tin cậy cho những ai quan tâm đến xe tải ở khu vực Mỹ Đình và Hà Nội.
- Thông tin chi tiết và cập nhật: Chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về các loại xe tải có sẵn ở Mỹ Đình, Hà Nội, bao gồm thông số kỹ thuật, giá cả, đánh giá và so sánh giữa các dòng xe.
- Tư vấn chuyên nghiệp: Đội ngũ tư vấn viên giàu kinh nghiệm của chúng tôi sẽ giúp bạn lựa chọn loại xe tải phù hợp với nhu cầu và ngân sách của bạn.
- Dịch vụ hỗ trợ tận tình: Chúng tôi cung cấp dịch vụ hỗ trợ tận tình trong quá trình mua bán, đăng ký và bảo dưỡng xe tải.
- Địa chỉ uy tín: Xe Tải Mỹ Đình là địa chỉ uy tín, được nhiều khách hàng tin tưởng và lựa chọn.
6. Bạn Có Thắc Mắc Về Xe Tải Ở Mỹ Đình? Liên Hệ Ngay Với XETAIMYDINH.EDU.VN!
Bạn đang tìm kiếm một chiếc xe tải phù hợp với nhu cầu kinh doanh của mình? Bạn muốn tìm hiểu về các loại xe tải có sẵn ở Mỹ Đình, Hà Nội? Bạn cần được tư vấn về thủ tục mua bán, đăng ký và bảo dưỡng xe tải?
Hãy liên hệ ngay với XETAIMYDINH.EDU.VN để được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc!
- Địa chỉ: Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
- Hotline: 0247 309 9988
- Trang web: XETAIMYDINH.EDU.VN
Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn những thông tin chính xác, hữu ích và dịch vụ tốt nhất!
7. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Soạn Bài Bạch Tuộc Lớp 7 Cánh Diều
1. Nội dung chính của đoạn trích “Bạch Tuộc” là gì?
Đoạn trích “Bạch Tuộc” kể về cuộc chạm trán giữa tàu ngầm Nautilus và một con bạch tuộc khổng lồ, thể hiện sự dũng cảm, trí thông minh và tinh thần đoàn kết của con người trong cuộc chiến chống lại thiên nhiên.
2. Hình ảnh con bạch tuộc khổng lồ được miêu tả như thế nào?
Con bạch tuộc khổng lồ được miêu tả với hình dáng đáng sợ: dài khoảng tám mét, tám cánh tay dài gấp đôi thân, hai trăm rưỡi cái giác ở phía trong vòi, hai hàm răng giống cái mỏ vẹt bằng sừng, màu sắc thay đổi nhanh chóng.
3. Cuộc chiến giữa người và bạch tuộc diễn ra như thế nào?
Cuộc chiến diễn ra ác liệt, các thủy thủ dùng rìu, súng điện tấn công bạch tuộc. Một thủy thủ bị bạch tuộc quấn chặt, thuyền trưởng Nemo dũng cảm cứu người. Cuối cùng, bạch tuộc bị thương và bỏ chạy.
4. Chi tiết nào cho thấy thuyền trưởng Nê-mô là người có lòng nhân ái?
Chi tiết mắt thuyền trưởng Nê-mô ứa lệ khi nhìn xuống biển sau chiến thắng cho thấy ông là người có lòng nhân ái, đau buồn trước sự hy sinh của người thủy thủ và xót xa cho những sinh vật biển bị tàn sát.
5. Đoạn trích “Bạch Tuộc” có giá trị nội dung và nghệ thuật gì?
Đoạn trích ca ngợi lòng dũng cảm, trí thông minh và tinh thần đoàn kết của con người, thể hiện sự khám phá, chinh phục thiên nhiên, đề cao tình yêu thương, sự sẻ chia. Về nghệ thuật, đoạn trích xây dựng tình huống truyện hấp dẫn, miêu tả sinh động, sử dụng ngôn ngữ khoa học, kết hợp yếu tố hiện thực và lãng mạn.
6. Bài học rút ra từ đoạn trích “Bạch Tuộc” là gì?
Bài học về lòng dũng cảm, trí thông minh, tinh thần đoàn kết, tình yêu thương, sự sẻ chia và ý thức bảo vệ môi trường.
7. Tại sao nên tìm hiểu về xe tải tại XETAIMYDINH.EDU.VN?
Vì XETAIMYDINH.EDU.VN cung cấp thông tin chi tiết, cập nhật, tư vấn chuyên nghiệp, dịch vụ hỗ trợ tận tình và là địa chỉ uy tín trong lĩnh vực xe tải tại Mỹ Đình, Hà Nội.
8. Tôi có thể liên hệ với XETAIMYDINH.EDU.VN bằng cách nào?
Bạn có thể liên hệ qua địa chỉ: Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội; Hotline: 0247 309 9988; Trang web: XETAIMYDINH.EDU.VN.
9. XETAIMYDINH.EDU.VN có cung cấp dịch vụ tư vấn lựa chọn xe tải không?
Có, chúng tôi có đội ngũ tư vấn viên giàu kinh nghiệm, sẵn sàng giúp bạn lựa chọn loại xe tải phù hợp với nhu cầu và ngân sách.
10. XETAIMYDINH.EDU.VN có hỗ trợ thủ tục mua bán, đăng ký và bảo dưỡng xe tải không?
Có, chúng tôi cung cấp dịch vụ hỗ trợ tận tình trong quá trình mua bán, đăng ký và bảo dưỡng xe tải.
8. Kết Luận
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách soạn bài Bạch Tuộc lớp 7 Cánh Diều. Hãy truy cập XETAIMYDINH.EDU.VN để khám phá thêm nhiều kiến thức bổ ích và đừng quên liên hệ với chúng tôi nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về xe tải nhé!