Đường Trường Sơn, con đường huyền thoại trong kháng chiến chống Mỹ, đã chứng kiến sự hy sinh và lòng dũng cảm của bộ đội và những chiếc Xe Vận Tải Bộ đội Vượt Trường Sơn. Bài viết này sẽ đưa bạn trở về quá khứ, tìm hiểu về sự ra đời, phát triển của Đoàn 559 – Bộ đội Trường Sơn và vai trò then chốt của xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn trong cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.
Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ, đất nước bị chia cắt, tuyến liên lạc qua miền Tây Quảng Trị không đáp ứng được nhu cầu vận chuyển lớn. Trước tình hình cấp bách đó, xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn và Đoàn 559 ra đời, gánh vác sứ mệnh lịch sử, mở đường vận chuyển chiến lược cho miền Nam.
Sự Ra Đời Của Đường Trường Sơn Và Đoàn 559
Ngày 19/5/1959, Đoàn công tác quân sự đặc biệt được thành lập với nhiệm vụ mở đường vận chuyển hàng quân sự vào miền Nam. Ban đầu, Đoàn 559 có 500 cán bộ, chiến sĩ, được tổ chức thành các tiểu đoàn vận tải, cùng các bộ phận xây dựng kho, bảo quản hàng, sửa chữa vũ khí. Xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn bắt đầu hành trình gian khổ của mình.
Con đường được khai sinh đúng ngày sinh nhật Bác Hồ, nên được mang tên đường Hồ Chí Minh. Xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn trở thành biểu tượng của ý chí kiên cường, bất khuất của dân tộc. Ngày 19/5/1959 trở thành ngày truyền thống của Đoàn 559 – Bộ đội Trường Sơn – Đường Hồ Chí Minh.
Gian Khổ Trên Tuyến Đường Huyền Thoại
Tuyến đường đầu tiên vượt Trường Sơn bắt đầu từ Khe Hó (Vĩnh Linh) và phát triển về hướng Tây Nam. Xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn phải vượt qua địa hình hiểm trở, núi cao, suối sâu, khí hậu khắc nghiệt. Khẩu hiệu hành động của Đoàn là: “Đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng”.
Ngày 20/8/1959, chuyến hàng đầu tiên gồm 20 khẩu tiểu liên, 20 khẩu súng trường, đạn dược đã đến Trị Thiên. Đây là thành quả đầu tiên của xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn, mang theo tình cảm của miền Bắc gửi đến miền Nam. Cuối năm 1959, Đoàn 559 đã vận chuyển gần 1.667 khẩu súng, hàng trăm nghìn viên đạn và 542 cán bộ, chiến sĩ vào miền Nam.
Phát Triển Mạnh Mẽ Của Đoàn 559 Và Hệ Thống Đường Hồ Chí Minh
Từ 1960 đến 1964, Đoàn 559 không ngừng phát triển, đối mặt với sự đánh phá ác liệt của địch. Xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn vừa vận chuyển, vừa chiến đấu, bảo vệ tuyến đường. Phương thức hoạt động chuyển từ phòng tránh bị động sang phòng tránh tích cực, “đánh địch mà đi, đánh địch để vận chuyển”.
Đến cuối năm 1964, xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn đã hình thành tuyến hành lang vận tải gồm nhiều trục đường gùi thồ và một trục đường cơ giới ở Tây Trường Sơn. Quân số của Đoàn tăng lên 8.000 người.
Từ 1965 đến 1968, tuyến vận tải cơ giới đường Hồ Chí Minh phát triển mạnh mẽ, chi viện cho chiến trường miền Nam đánh bại chiến lược “chiến tranh cục bộ” của Mỹ. Xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn đã góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến.
Kết luận, xe vận tải bộ đội vượt Trường Sơn là một phần không thể tách rời của huyền thoại Trường Sơn, là biểu tượng của sức mạnh, ý chí và lòng dũng cảm của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
