Xe tải, xe công nông tự chế là hình ảnh quen thuộc tại nhiều vùng nông thôn Việt Nam, đặc biệt là ở các huyện miền núi như Định Hóa. Tuy nhiên, sự xuất hiện của những phương tiện “vô tư” này trên đường giao thông đang gây ra nhiều lo ngại về an toàn. Nhiều xe chở hàng quá tải, cồng kềnh, thậm chí không đủ đèn chiếu sáng và tín hiệu, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cao.
Thực trạng xe tải xe công nông tự chế
Tại Định Hóa và một số địa phương khác, xe tải, xe công nông tự chế thường được sử dụng để vận chuyển nông sản, vật liệu xây dựng và hàng hóa khác. Nhiều xe có thùng xe được “độ chế” bằng cách nâng cao thành thùng, sử dụng các thanh sắt để mở rộng diện tích chở hàng, gây mất cân bằng và nguy hiểm cho người tham gia giao thông. Thêm vào đó, nhiều xe thiếu các thiết bị an toàn cơ bản như đèn xi nhan, đèn chiếu sáng, hệ thống phanh… khiến nguy cơ tai nạn càng gia tăng.
Quy định pháp luật về xe tải xe công nông tự chế
Theo Chỉ thị số 46/2004/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư liên tịch số 32/2007/TTLT-BCA-BGTVT-BTC, từ ngày 01/01/2008, các loại xe tự chế, bao gồm xe công nông, xe máy kéo nhỏ phục vụ sản xuất nông, lâm nghiệp và xe thô sơ 3, 4 bánh bị cấm lưu hành. Việc sử dụng các phương tiện này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông cao do người điều khiển thường không có bằng lái, phương tiện không được kiểm định và bảo đảm an toàn kỹ thuật.
Vấn đề và giải pháp
Mặc dù đã có quy định cấm lưu hành, nhưng thực tế xe tải, xe công nông tự chế vẫn hoạt động phổ biến ở nhiều vùng nông thôn. Nguyên nhân một phần do nhu cầu vận chuyển hàng hóa của người dân, đặc biệt là ở những vùng địa hình phức tạp, xe tải thông thường khó tiếp cận.
Đối với người dân, xe công nông là tài sản lớn, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp và vận chuyển hàng hóa, giúp giảm chi phí so với việc thuê xe tải. Việc cấm lưu hành hoàn toàn sẽ ảnh hưởng đến đời sống và kinh tế của họ.
Vấn đề đặt ra là làm sao để vừa đảm bảo an toàn giao thông, vừa đáp ứng nhu cầu vận chuyển của người dân. Giải pháp cần sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và người dân. Cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật về an toàn giao thông, đồng thời nghiên cứu, đề xuất các giải pháp hỗ trợ người dân chuyển đổi sang sử dụng các phương tiện vận tải hợp pháp, an toàn. Có thể xem xét cho phép lưu hành một số loại xe công nông, xe tự chế đã được cải tạo, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và người điều khiển có bằng lái xe phù hợp. Việc xử lý vi phạm cần kiên quyết nhưng cũng cần linh hoạt, có lộ trình để người dân thích nghi.
Kết luận
Vấn đề xe tải, xe công nông tự chế tham gia giao thông cần được giải quyết một cách triệt để, đảm bảo an toàn cho người dân và trật tự giao thông. Cần có sự chung tay của cả cộng đồng và các cơ quan chức năng để tìm ra giải pháp phù hợp, hài hòa giữa việc đảm bảo an toàn giao thông và đáp ứng nhu cầu vận chuyển của người dân ở vùng nông thôn. Người dân cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, không sử dụng xe công nông, xe tự chế khi chưa được phép lưu hành.
