Hàng trăm xe tải chở hoa tươi và nông sản Việt Nam đang trải qua những ngày dài kẹt cứng tại cửa khẩu Tân Thanh, Lạng Sơn, tạo nên cảnh tượng “Xe Tải Chở Hoa Xếp Hàng Dài Chờ Vào Chợ” đầy xót xa. Tình trạng ùn tắc kéo dài không chỉ gây thiệt hại kinh tế lớn cho các nhà vườn, doanh nghiệp vận tải mà còn ảnh hưởng đến chất lượng hàng hóa xuất khẩu, đặc biệt là hoa tươi – mặt hàng vốn rất nhạy cảm về thời gian.
Alt: Xe tải chở hoa và nông sản xếp hàng dài tại cửa khẩu Tân Thanh do ùn tắc.
Theo thông tin từ các cơ quan chức năng, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do phía Trung Quốc chỉ thông quan khoảng 250 xe mỗi ngày, trong khi lượng xe chở hàng nông sản, đặc biệt là hoa quả và hoa tươi, đổ về cửa khẩu lên đến 700-800 xe, nhất là vào thời điểm cận Tết Nguyên Đán. Điều này tạo ra sự chênh lệch lớn, khiến hàng trăm xe tải chở hoa và các mặt hàng khác phải “xếp hàng dài chờ vào chợ”, kéo dài hàng chục cây số.
Nguyên Nhân Ùn Tắc Xe Tải Chở Hoa Tại Cửa Khẩu Tân Thanh
Tình trạng ùn tắc cửa khẩu Tân Thanh không phải là vấn đề mới, nhưng lại trở nên nghiêm trọng hơn vào thời điểm này do nhiều yếu tố cộng hưởng:
- Chính sách nhập khẩu hạn chế từ Trung Quốc: Trung Quốc áp dụng chính sách kiểm soát nhập khẩu nông sản, hoa quả và hoa tươi khá chặt chẽ, đặc biệt là tại cửa khẩu Tân Thanh – cửa khẩu duy nhất được phép nhập khẩu nông sản tươi sống vào thị trường tỷ dân này. Việc giới hạn số lượng xe thông quan mỗi ngày khiến lượng hàng hóa dồn ứ là điều khó tránh khỏi.
- Lưu lượng hàng hóa tăng đột biến: Thời điểm cận Tết Nguyên Đán là mùa cao điểm xuất khẩu nông sản, hoa quả và hoa tươi sang Trung Quốc. Nhu cầu tiêu thụ tăng cao kéo theo lượng hàng hóa đổ về cửa khẩu cũng tăng vọt, vượt quá khả năng thông quan của cửa khẩu.
- Thủ tục kiểm tra nghiêm ngặt: Phía Trung Quốc tăng cường kiểm tra chất lượng và nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, đặc biệt là các mặt hàng nông sản, hoa quả và hoa tươi. Quy trình kiểm tra kéo dài, cộng với số lượng nhân viên hải quan hạn chế, càng làm chậm quá trình thông quan, gây ùn tắc.
- Yếu tố thời tiết: Thời tiết lạnh giá tại Trung Quốc cũng ảnh hưởng đến tốc độ tiêu thụ hoa quả và hoa tươi, khiến các chủ hàng Trung Quốc lựa chọn hàng hóa kỹ càng hơn, thậm chí trả hàng, làm chậm quá trình thông quan.
Thiệt Hại Nặng Nề Cho Xe Tải Chở Hoa Và Nông Sản
Tình trạng “xe tải chở hoa xếp hàng dài chờ vào chợ” không chỉ là hình ảnh nhức nhối mà còn gây ra những thiệt hại vô cùng lớn cho các bên liên quan:
- Chất lượng hoa tươi và nông sản giảm sút: Hoa tươi là mặt hàng dễ bị hư hỏng, dập nát nếu không được bảo quản đúng cách và vận chuyển kịp thời. Việc phải “xếp hàng dài chờ vào chợ” dưới thời tiết khắc nghiệt khiến hoa bị héo úa, giảm giá trị, thậm chí không thể xuất khẩu. Các loại nông sản khác như rau củ quả cũng bị ảnh hưởng về chất lượng, giảm sức cạnh tranh.
- Chi phí vận tải tăng cao: Xe tải chở hoa phải nổ máy lạnh liên tục để bảo quản hoa tươi, tiêu tốn một lượng lớn nhiên liệu. Chi phí ăn ở, sinh hoạt của tài xế trong những ngày chờ đợi cũng tăng lên đáng kể. Chủ xe và doanh nghiệp vận tải phải gánh thêm nhiều chi phí phát sinh, ảnh hưởng đến lợi nhuận.
- Mất cơ hội kinh doanh: Ùn tắc kéo dài khiến nhiều lô hàng hoa tươi và nông sản không thể đến được chợ đầu mối Pò Chài (Trung Quốc) đúng thời điểm, bỏ lỡ cơ hội bán hàng tốt nhất, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên Đán. Điều này gây thiệt hại doanh thu và ảnh hưởng đến kế hoạch kinh doanh của các nhà vườn, doanh nghiệp.
- Ảnh hưởng đến uy tín: Việc không đảm bảo được chất lượng và thời gian giao hàng có thể làm giảm uy tín của nông sản và hoa tươi Việt Nam trên thị trường quốc tế, gây khó khăn cho việc xuất khẩu trong tương lai.
Alt: Xe tải chở nông sản ùn tắc tại cửa khẩu Tân Thanh, gây thiệt hại kinh tế.
Giải Pháp Cần Thiết Cho Tình Trạng Ùn Tắc
Để giải quyết tình trạng “xe tải chở hoa xếp hàng dài chờ vào chợ” và các vấn đề ùn tắc cửa khẩu nói chung, cần có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt từ cả hai phía Việt Nam và Trung Quốc:
- Đàm phán ngoại giao: Chính phủ Việt Nam cần tiếp tục đàm phán với phía Trung Quốc để tăng cường thời gian thông quan, nâng cao số lượng xe được phép thông quan mỗi ngày, và mở rộng thêm các cửa khẩu nhập khẩu nông sản, hoa quả và hoa tươi.
- Nâng cấp hạ tầng cửa khẩu: Cần đầu tư nâng cấp hạ tầng cửa khẩu Tân Thanh, mở rộng diện tích bến bãi, tăng cường trang thiết bị kiểm tra, giám sát để nâng cao năng lực thông quan.
- Tối ưu hóa quy trình thủ tục: Các cơ quan chức năng cần phối hợp để rà soát, đơn giản hóa các thủ tục hải quan, kiểm dịch, giảm thiểu thời gian chờ đợi và chi phí cho doanh nghiệp.
- Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu: Doanh nghiệp và nhà vườn cần chủ động tìm kiếm và mở rộng thị trường xuất khẩu sang các quốc gia khác, giảm sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, tránh tình trạng bị động khi có sự thay đổi chính sách từ phía bạn.
- Nâng cao chất lượng sản phẩm: Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ thị trường Trung Quốc và các thị trường khác, cần chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm nông sản, hoa quả và hoa tươi, đảm bảo tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm, truy xuất nguồn gốc.
Kết Luận
Tình trạng “xe tải chở hoa xếp hàng dài chờ vào chợ” tại cửa khẩu Tân Thanh là một vấn đề cấp bách, đòi hỏi sự chung tay giải quyết từ nhiều phía. Việc tìm ra các giải pháp hiệu quả không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại kinh tế cho doanh nghiệp và nhà vườn mà còn góp phần thúc đẩy hoạt động xuất khẩu nông sản, hoa tươi Việt Nam phát triển bền vững, ổn định trong tương lai. Để “xe tải chở hoa” không còn phải “xếp hàng dài chờ vào chợ” nữa, cần có sự hợp tác chặt chẽ và thiện chí từ cả Việt Nam và Trung Quốc, cùng với những nỗ lực đổi mới từ chính các doanh nghiệp và nhà vườn.
