Dấu tay đẫm máu trong thùng hàng
Hai năm sau thảm kịch 39 người di cư Việt Nam tử vong trên xe tải ở Anh, Bỉ đã chính thức mở phiên tòa xét xử 23 nghi phạm liên quan đến đường dây buôn lậu người xuyên quốc gia. Phiên tòa diễn ra tại thành phố Bruges, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc làm sáng tỏ vụ án đau lòng này và truy tìm công lý cho các nạn nhân.
Trước đó, tại Anh, 7 người đàn ông đã phải nhận án tù từ 3 đến 27 năm vì tội ngộ sát liên quan đến vụ việc. Ở Việt Nam, 4 người khác cũng bị kết án từ 2,5 đến 7,5 năm tù giam vì vai trò đồng phạm. Phiên tòa tại Bỉ lần này tập trung vào giai đoạn hoạt động của đường dây buôn người trên đất Bỉ, trước khi chiếc xe tải định mệnh chở 39 nạn nhân đến Anh vào ngày 22 tháng 10 năm 2019.
Theo hãng tin Reuters, điểm trọng tâm của vụ án là chiếc xe tải xuất phát từ Anderlecht, ngoại ô Brussels, Bỉ. Băng nhóm buôn người được cho là đã sử dụng hai ngôi nhà an toàn ở Anh để tập kết người di cư. Tuy nhiên, bi kịch xảy ra khi cảnh sát Anh phát hiện thi thể của 31 nam và 8 nữ, độ tuổi từ 15 đến 44, trong thùng container tại khu công nghiệp Grays, Essex, phía Đông London. Tất cả các nạn nhân đều là người Việt Nam, tử vong do ngạt khí trong điều kiện thời tiết ngột ngạt bên ngoài. Điều tra cho thấy các nạn nhân đã tuyệt vọng cố gắng dùng sào chọc thủng trần xe container bằng kim loại nhưng bất thành.
Hình ảnh phiên tòa xét xử vụ xe tải chở người Việt tại Bỉ, thể hiện sự nghiêm trang và tập trung của phiên tòa.
Một công tố viên Bỉ phát biểu tại phiên tòa: “Điều ám ảnh tôi nhất là dấu tay đẫm máu trên cửa thùng hàng”. Lời khai này cho thấy sự kinh hoàng và bi thương tột độ của vụ việc. Cảnh sát ba nước Anh, Bỉ và Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ để điều tra. Ngày 26 tháng 5 năm 2020, nhà chức trách Bỉ đã tiến hành đột kích nhiều địa điểm, chủ yếu ở Brussels, để truy bắt các nghi phạm người Việt liên quan đến đường dây buôn người. Phiên tòa dự kiến kéo dài hai ngày, nhưng có thể mất vài tuần để có phán quyết cuối cùng. Các công tố viên Bỉ đề nghị mức án từ 18 tháng đến 15 năm tù cho các bị cáo.
Theo nguồn tin từ cảnh sát Essex được báo chí Bỉ đăng tải, chiến dịch truy lùng băng đảng buôn người đã diễn ra tại nhiều khu vực của Bỉ như Anderlecht, Schaerbeek, Molenbeek-Saint-Jean, Leeuw-Saint-Pierre, Ganshoren, Brussels, Uccle và Etterbeek. Trong số 23 bị cáo, 5 người đang bị tạm giam, 11 người là người Việt Nam và 6 người Bỉ gốc Việt. Ngoài ra, cơ quan công tố vẫn đang tiếp tục củng cố hồ sơ đối với 10 nghi phạm khác, bao gồm 3 người Bỉ, 6 người Morocco và 1 người Mỹ, phần lớn là tài xế xe tải được thuê để vận chuyển người di cư.
Maurice Robinson (26 tuổi), tài xế chiếc xe tải chở 39 thi thể, đã bị buộc 39 tội danh ngộ sát và nhận tội rửa tiền. Tại phiên tòa ở Anh hồi tháng 1, Robinson đã nhận án 13 năm 4 tháng tù giam. Ronan Hughes (41 tuổi), chủ của Robinson và người trực tiếp thuê tài xế này, cũng thừa nhận vai trò và bị truy tố tại Anh. Hughes bị cáo buộc đã nhồi nhét gấp đôi số người di cư vào container để tăng lợi nhuận, thu về khoảng 1 triệu euro mỗi tháng. Hai bị cáo khác, tài xế Eamonn Harrison và đồng phạm Gheorghe Nica, cũng phải hầu tòa vì tội ngộ sát.
Lộ diện kẻ đứng đầu
Nhiều nguồn tin cho biết, bị cáo chính trong phiên tòa 23 người tại Bỉ là một người đàn ông Việt Nam 45 tuổi, tên Võ Văn Hồng. Hồng bị cáo buộc “điều hành một tổ chức tội phạm”, đối diện với mức án 15 năm tù và tịch thu tài sản trị giá 2 triệu euro nếu bị kết tội. Tuy nhiên, đến nay, Võ Văn Hồng vẫn phủ nhận mọi cáo buộc. Tờ Telegraph của Anh cho biết thêm, Hồng bị cáo buộc kiểm soát điện thoại của người di cư, theo dõi hành trình của họ đến Brussels, nơi được xem là điểm tập trung ở châu Âu trước khi sang Anh. Hồng cũng thuê một công ty vận tải Ireland chuyên nhập khẩu bánh quy Việt Nam để ngụy trang cho việc đưa người di cư vượt eo biển Manche, chỉ đạo các thành viên băng nhóm người Việt đưa họ đến Anh.
Hình ảnh chiếc xe tải định mệnh chở 39 người di cư Việt Nam, minh họa cho sự tang thương và mất mát của vụ án.
Kết quả điều tra cho thấy băng nhóm của Võ Văn Hồng đã thực hiện ít nhất 130 chuyến vận chuyển người di cư trái phép vào Anh. Ít nhất 17 trong số 23 nghi phạm bị xét xử lần này là thành viên đường dây buôn lậu người, số còn lại bị cáo buộc đồng phạm. Các công tố viên Bỉ cho biết thêm, băng nhóm này “được tổ chức rất tốt”, chuyên vận chuyển bí mật người vào châu Âu, sau đó đến Anh với chi phí lên đến 24.000 euro/người.
Ngoài phiên tòa này, cuộc điều tra của Bỉ vẫn chưa kết thúc và cơ quan công tố đang truy lùng thêm 2 nghi phạm nữ. Đầu năm nay, cảnh sát Bỉ đã phối hợp với các đối tác ở Pháp (nơi 13 người khác bị buộc tội) để xác định “vành đai mà các bị cáo hàng ngày vận chuyển hàng chục người di cư đến từ Đông Nam Á”. Các công tố viên Bỉ tin rằng những kẻ này có liên hệ với mạng lưới buôn người ở Pháp, Hà Lan, Đức và có thông tin một số bị cáo vẫn tiếp tục hoạt động bất hợp pháp sau thảm kịch tháng 10 năm 2019.
