Vấn nạn xe quá tải vẫn tiếp diễn trên nhiều tuyến đường Việt Nam, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết cấu hạ tầng giao thông và an toàn của người tham gia giao thông. Trong bối cảnh đó, hành động quyết liệt của Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) khi từ chối phục vụ gần 18.000 lượt xe quá tải trong năm 2022 được xem là một giải pháp mạnh mẽ, góp phần chấn chỉnh tình trạng này. Tuy nhiên, liệu đây có phải là giải pháp triệt để và toàn diện?
Xe Quá Tải: Vấn Nạn Nhức Nhối Chưa Hồi Kết
Theo thống kê từ Cục Đường bộ Việt Nam, năm 2022, lực lượng thanh tra giao thông đã tiến hành kiểm tra hơn 114.000 xe tải và phát hiện hơn 18.000 trường hợp vi phạm quá tải. Điều đáng nói, con số này vẫn chưa phản ánh đầy đủ thực tế, bởi lẽ tình trạng xe quá tải lộng hành, chở hàng vượt quá kích thước quy định vẫn diễn ra phổ biến trên nhiều tuyến quốc lộ và đường địa phương.
Các tuyến đường như QL1, QL6, QL20, QL45, QL47, QL51, QL70, QL279, đường Hồ Chí Minh và một số tuyến đường địa phương khác, đặc biệt là khu vực gần mỏ vật liệu xây dựng, mỏ quặng, nhà máy xi măng, khu công nghiệp, bến thủy nội địa, đang phải gánh chịu hậu quả nặng nề từ xe quá tải. Tình trạng sử dụng xe đầu kéo, sơmi rơmoóc lắp ben thủy lực, chở container “phi tiêu chuẩn” cũng gây nhiều khó khăn trong công tác kiểm soát tải trọng. Các địa phương như Bắc Giang, Hải Dương, Hà Nam, Ninh Bình, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai là những điểm nóng về xe quá tải.
Kiểm tra tải trọng xe tải
Hình ảnh minh họa lực lượng chức năng kiểm tra tải trọng xe tải, thể hiện nỗ lực kiểm soát xe quá tải trên đường.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này được Cục Đường bộ Việt Nam chỉ ra bao gồm lực lượng chức năng còn mỏng, chủ xe và lái xe tìm cách đối phó, hoạt động vào ban đêm hoặc đường nhỏ để trốn tránh. Bên cạnh đó, sự gia tăng nhu cầu vật liệu xây dựng sau dịch COVID-19 cũng khiến xe quá tải tái diễn. Công tác kiểm tra, xử lý vi phạm tại các đầu nguồn hàng, kho bãi, bến cảng chưa được thực hiện thường xuyên và liên tục do cần sự phối hợp của nhiều ban ngành và chính quyền địa phương. Sự vào cuộc chưa quyết liệt của một số địa phương có cảng, mỏ cũng là một yếu tố khiến tình hình trở nên phức tạp.
VEC Mạnh Tay “Từ Chối Phục Vụ”: Gần 18.000 Lượt Xe Quá Tải Bị Chặn
Trong nỗ lực kiểm soát tải trọng trên các tuyến cao tốc do mình quản lý, VEC đã cho thấy sự quyết tâm khi từ chối phục vụ gần 18.000 lượt xe quá tải trong năm 2022. Cụ thể, trên các tuyến cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình, Nội Bài – Lào Cai, Đà Nẵng – Quảng Ngãi, TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, VEC đã kiểm soát tải trọng khoảng 1,4 triệu lượt xe và phát hiện 17.165 lượt xe vi phạm. Đáng chú ý, có tới 8.113 lượt xe bị từ chối phục vụ và 1.515 lượt xe vượt trạm.
Hành động mạnh mẽ của VEC không chỉ góp phần bảo vệ kết cấu hạ tầng đường cao tốc mà còn tạo hiệu ứng răn đe đối với các chủ xe, lái xe cố tình vi phạm. Việc bị từ chối phục vụ trên cao tốc không chỉ gây gián đoạn hành trình, phát sinh chi phí mà còn ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp vận tải.
Giải Pháp Nào Cho Bài Toán Xe Quá Tải?
Để giải quyết triệt để vấn nạn xe quá tải, Cục Đường bộ Việt Nam đã đề xuất nhiều giải pháp trong năm 2023, tập trung vào việc hoàn thiện khung pháp lý và nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát tải trọng xe. Trong đó, việc sửa đổi Luật Giao thông đường bộ được xem là yếu tố then chốt để tạo hành lang pháp lý vững chắc hơn.
Bên cạnh đó, Cục Đường bộ Việt Nam cũng chỉ đạo các Sở GTVT, Khu Quản lý đường bộ tăng cường lực lượng, kinh phí, xử lý nghiêm các trường hợp xe quá khổ, quá tải. Ứng dụng khoa học công nghệ, đặc biệt là sử dụng cân tự động, đo kích thước phương tiện tự động, cũng được đẩy mạnh để nâng cao hiệu quả kiểm soát tải trọng xe 24/24h và giảm áp lực cho lực lượng thanh tra. Việc trang bị thiết bị ghi hình để xử lý nguội các trường hợp vi phạm, đặc biệt là xe cơi nới thành thùng, cũng là một giải pháp quan trọng.
Ngoài ra, sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của các cấp, các ngành, đặc biệt là chính quyền địa phương, trong công tác kiểm soát tải trọng ngay tại các đầu nguồn hàng, kho bãi, bến cảng là vô cùng cần thiết. Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng, sự ủng hộ của chính quyền địa phương và ý thức chấp hành pháp luật của doanh nghiệp, lái xe, vấn nạn xe quá tải mới có thể từng bước được kiểm soát và đẩy lùi.
Đặng Nhật
Nguồn: Bài viết được tổng hợp và biên tập lại từ bài báo gốc trên Cổng thông tin điện tử Công an nhân dân.