Vận chuyển khối lượng lớn vũ khí, hàng hóa đến chiến trường là nhiệm vụ sống còn, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa người lái, lực lượng phục vụ và bảo đảm. Bài viết này sẽ phân tích vai trò then chốt của Tải Xe Chiến đấu trong chiến dịch Điện Biên Phủ, làm nổi bật những khó khăn, giải pháp và thành tựu của công tác vận tải thời điểm đó.
Tổ Chức “Bàn Đạp Xuất Phát Tiến Công”
Hai vấn đề quan trọng nhất trong vận tải cơ giới thời kỳ đầu chiến dịch Điện Biên Phủ là xếp dỡ hàng và điều khiển xe tránh nhau tại các điểm đường độc đạo, đèo dốc. Đây cũng là những vị trí trọng yếu mà địch tập trung đánh phá. Do đó, công tác tổ chức, chỉ huy vận tải phải tập trung giải quyết hai khó khăn này.
Khu vực xếp dỡ hàng, hay còn gọi là “bàn đạp xuất phát tiến công”, không chỉ là nơi tập kết kho tàng, xe cộ mà còn là nơi chuẩn bị kỹ thuật, tiếp nhiên liệu, bổ sung hậu cần và nghỉ ngơi cho lái xe. Đây cũng là nơi diễn ra các hoạt động động viên chính trị, giáo dục nhiệm vụ, giải quyết vướng mắc tư tưởng trước khi lên đường. Việc giải quyết hiệu quả khâu xếp dỡ hàng tại “bàn đạp xuất phát tiến công” ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả vận chuyển của toàn bộ tải xe chiến đấu.
Xe quạt vận chuyển hàng hóa phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ. (ảnh: Bảo tàng chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ)
Chỉ Huy Vận Tải Linh Hoạt, Sát Sao
Để kiểm tra, giám sát và xây dựng các mặt cho khu vực “bàn đạp tiến công”, chỉ huy các binh trạm vận tải (cấp trung đoàn) được đặt ngay đầu cung đường và sở chỉ huy (trung đoàn bộ) đặt tại khu vực xuất phát của xe, cạnh kho tàng, chỗ sửa chữa xe và nơi nghỉ ngơi của lái xe. Việc này giúp nắm bắt trực tiếp khó khăn của lái xe, kịp thời động viên và giải quyết vướng mắc, đảm bảo tải xe chiến đấu hoạt động thông suốt.
Bên cạnh đó, hệ thống trạm barie được thiết lập tại các ngã ba, ngã tư, hai đầu trọng điểm vượt đèo, giúp điều chỉnh giao thông và truyền đạt mệnh lệnh từ sở chỉ huy đến từng xe. Các trạm này đóng vai trò như trạm chỉ huy vận tải trên đường, nắm bắt tình trạng từng xe, điều phối lưu lượng, thay đổi thứ tự ưu tiên, thậm chí thay đổi mặt hàng vận chuyển khi cần thiết.
ảnh: TTXVN
Vượt Qua Khó Khăn, Hoàn Thành Nhiệm Vụ
Công tác chỉ huy tải xe chiến đấu đòi hỏi nắm bắt tình hình tức thời, xử lý linh hoạt các tình huống phát sinh. Hệ thống thông tin liên lạc được chú trọng, nối liền sở chỉ huy với các trạm, đơn vị xe, pháo binh, công binh, đảm bảo thông tin được truyền đạt nhanh chóng, chính xác.
Khó khăn về thời tiết, đặc biệt là sương mù trên các đèo cao, cũng được khắc phục bằng cách nghiên cứu quy luật thời tiết và hoạt động của máy bay địch để tranh thủ vận chuyển hàng hóa. Phương châm “Chiều đi sớm, sáng về trưa, mưa lâm râm đi cả ban ngày” ra đời, giúp tải xe chiến đấu tận dụng thời gian, tránh địch, hoàn thành nhiệm vụ.
Một thành công lớn của vận tải trong chiến dịch Điện Biên Phủ là vận chuyển thương binh bằng cơ giới trên tuyến đường dài. Phương châm “Vừa đánh vừa chuyển thương binh, chuyển liên tục, chuyển thường xuyên, kết hợp chuyển thương binh và điều trị dọc đường” được áp dụng, kết hợp với việc vận chuyển bằng ô tô theo nguyên tắc “khi lên tải gạo, khi về chuyển thương”.
Kết Luận
Công tác vận tải, đặc biệt là vai trò của tải xe chiến đấu, đã góp phần quan trọng vào thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ. Kinh nghiệm về tổ chức, chỉ huy, bảo đảm thông tin liên lạc và khắc phục khó khăn trong chiến dịch này là bài học quý báu cho công tác vận tải quân sự sau này.
Nội dung: NGUYỄN AN
Trình bày: NGỌC DIỆP
Ảnh: Bảo tàng chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, TTXVN
*(Bài viết đăng trong cuốn “*50 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Điện Biên Phủ – hợp tuyển công trình khoa học, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật, 2005)
