Tải trọng xe tác động lên cầu đường là một vấn đề quan trọng trong thiết kế và vận hành giao thông. Vậy Tải Trọng Xe Là Lực Tập Trung Hay Phân Bố? Bài viết này sẽ phân tích sâu về bản chất tải trọng thiết kế cầu đường, giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này. Chúng tôi, tại Xe Tải Mỹ Đình, với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực xe tải, sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn chi tiết và chính xác nhất.
Bản Chất Của Tải Trọng Thiết Kế Cầu Đường
Nhiều người lầm tưởng tải trọng thiết kế của xe (ví dụ 30 tấn) cũng chính là tải trọng khai thác tối đa cho phép. Tuy nhiên, quan niệm này hoàn toàn sai lầm. Tiêu chuẩn thiết kế cầu đường, ví dụ như tiêu chuẩn Úc (Austroads: Bridge Design Code 1992), định nghĩa hoạt tải là tải trọng của dòng xe (đơn lẻ hoặc đoàn xe) hoặc người đi bộ. Việc xác định tải trọng này mang tính lý thuyết, mô phỏng tác động thực tế của xe lên cầu.
Tải Trọng Xe: Từ Thực Tế Đến Lý Thuyết
Tải trọng xe thực tế rất đa dạng, phụ thuộc vào loại xe, số lượng hàng hóa… Các xe vận hành ngẫu nhiên tạo ra hiệu ứng khác nhau lên kết cấu cầu, như nội lực, biến dạng, chuyển vị… Phân tích thống kê các hiệu ứng này giúp xác định tập hợp các giá trị lớn nhất, gọi là đường bao.
Từ đường bao này, các chuyên gia sẽ tìm cách bố trí tải trọng lý thuyết sao cho hiệu ứng của chúng tương đương (thực tế còn lớn hơn do hệ số an toàn và dự phòng phát triển tải trọng). Sự bố trí và trị số tải trọng này chính là hoạt tải thiết kế, có thể là lực tập trung hoặc phân bố đều.
Tải Trọng Thiết Kế Theo Tiêu Chuẩn Việt Nam 22TCN 18-79
Tiêu chuẩn 22TCN 18-79 quy định hoạt tải theo đoàn xe tiêu chuẩn như H30 (2 xe 3 trục, tổng tải trọng 30 tấn, xếp xen kẽ với cự ly 10m). Mỗi xe có tải trọng trục trước 6 tấn, trục sau 12 tấn, khoảng cách giữa các trục khác nhau. Việc quy định này nhằm đơn giản hóa tính toán thiết kế.
Sai Lầm Trong Việc Áp Dụng Tải Trọng Thiết Kế
Việc lấy trị số tải trọng thiết kế (ví dụ 30 tấn) làm tải trọng khai thác tối đa và cắm biển hạn chế là sai lầm. Điều này gây khó khăn cho vận tải và làm tăng chi phí xây dựng cầu không cần thiết.
Tiêu chuẩn 22TCN 18-79 cho phép sử dụng tải trọng H13, H10 cho đường tỉnh, đường cấp IV trở xuống. Điều này tương tự việc sử dụng H15, HS20, HS25 trong tiêu chuẩn AASHTO của Mỹ. Các xe được phép lưu hành trên đường quốc gia cũng phải được phép lưu hành trên đường tỉnh, trừ trường hợp hạn chế về kích thước.
Kết Luận
Tải trọng xe thiết kế mang tính lý thuyết, được xác định để đơn giản hóa tính toán, đảm bảo cầu đáp ứng yêu cầu lưu thông thực tế. Tải trọng xe tác động lên cầu có thể là lực tập trung (tại các trục xe) hoặc phân bố (do trọng lượng bản thân xe và hàng hóa phân bố trên diện tích tiếp xúc). Việc áp dụng cứng nhắc trị số tải trọng thiết kế để hạn chế tải trọng khai thác là không chính xác và cần được xem xét lại. Liên hệ Xe Tải Mỹ Đình để được tư vấn chi tiết hơn về các loại xe tải và tải trọng cho phép.
