Tiếng còi xe, theo thiết kế ban đầu, là công cụ hỗ trợ cảnh báo, giúp người tham gia giao thông phòng tránh những tình huống nguy hiểm. Tuy nhiên, thực tế đáng buồn là nhiều người lái xe, đặc biệt là xe tải, xe container lại lạm dụng còi xe, biến nó thành công cụ gây ô nhiễm tiếng ồn, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và tâm lý cộng đồng. Đặc biệt, Tải âm Tiếng Còi Xe, nhất là từ các xe trọng tải lớn, đang trở thành vấn nạn nhức nhối trên các tuyến đường Việt Nam.
Theo quy định của Cục Đăng kiểm Việt Nam, âm lượng còi xe ô tô được phép dao động từ 90 đến 115 decibel. Nhưng trên thực tế, nhiều xe tải đã tự ý lắp đặt các loại còi hơi, còi độ với âm lượng vượt quá ngưỡng cho phép, thậm chí lên đến 250 decibel, gấp hơn 2 lần tiêu chuẩn. Hành vi này không chỉ vi phạm Luật Giao thông đường bộ mà còn gây nguy hiểm, mất trật tự an toàn giao thông và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thính giác, tinh thần của người dân.
Tại nhiều tỉnh thành, đặc biệt là các khu vực có mật độ xe tải lớn như Đồng Nai, Bình Dương, và các tuyến đường vành đai TP.HCM, tải âm tiếng còi xe tải, xe ben chở vật liệu xây dựng đã trở thành nỗi kinh hoàng cho người đi đường. Tiếng còi hơi chói tai, inh ỏi vang lên liên tục, không chỉ gây giật mình, khó chịu mà còn tạo ra áp lực tâm lý lớn, khiến người đi xe máy, xe đạp phải vội vã né tránh, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông.
Hà Nội cũng không nằm ngoài thực trạng này. Trên các tuyến đường như Khuất Duy Tiến, Phạm Hùng, Lê Văn Lương kéo dài, tình trạng xe tải sử dụng còi hơi, còi tự chế với âm lượng lớn vẫn diễn ra phổ biến. Nhiều xe tải ngang nhiên lắp đặt hai còi hơi cỡ lớn trên nóc xe, thậm chí có loại dài đến 1,2 mét, đường kính 20-30cm. Mặc dù biết rõ việc sử dụng còi hơi trong thành phố là vi phạm và gây nguy hiểm, nhiều tài xế vẫn cố tình sử dụng để “dẹp đường”, ưu tiên di chuyển, bất chấp tải âm tiếng còi xe mà họ gây ra.
Thực tế đã ghi nhận không ít vụ tai nạn giao thông mà tiếng còi hơi trở thành tác nhân gián tiếp gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Vụ tai nạn thương tâm xảy ra tại phường Kim Tân, TP Lào Cai là một ví dụ điển hình. Xe tải BKS 19C-046.78 khi đến ngã ba đường đã bấm còi xin đường. Tiếng còi xe quá lớn khiến bà N.T.T. đang đi xe đạp giật mình, loạng choạng ngã ra đường và bị chính chiếc xe tải đó cán tử vong. Trước đó, tại nút giao thông Tân Vạn, Bình Dương, một vụ tai nạn tương tự cũng xảy ra, cướp đi sinh mạng một người phụ nữ do hoảng loạn bởi tải âm tiếng còi xe ben. Danh sách những vụ tai nạn đau lòng liên quan đến còi hơi ngày càng dài thêm, gióng lên hồi chuông cảnh báo về vấn nạn này.
Khó khăn trong kiểm soát và xử lý tải âm tiếng còi xe
Mặc dù quy định về tải âm tiếng còi xe đã có, việc thực thi và xử lý vi phạm trên thực tế lại gặp nhiều khó khăn. Để xử phạt hành vi sử dụng còi xe quá lớn, lực lượng chức năng cần phải đo đạc và xác định chính xác âm lượng còi, cung cấp bằng chứng cụ thể. Tuy nhiên, việc trang bị máy đo tiếng ồn cho CSGT hiện nay còn hạn chế, gây trở ngại lớn cho công tác kiểm tra, xử lý.
Không chỉ khó khăn trong kiểm tra trên đường, việc kiểm soát tải âm tiếng còi xe tại các trung tâm đăng kiểm cũng gặp nhiều thách thức. Nhiều chủ xe tải thường tháo bỏ các thiết bị còi độ, còi sai quy định trước khi đưa xe đi đăng kiểm, sau đó lại lắp đặt lại sau khi hoàn tất thủ tục. Điều này khiến việc quản lý và ngăn chặn tình trạng xe tải “độ” còi trở nên vô cùng nan giải.
Theo khảo sát, tại các khu vực kinh doanh phụ tùng ô tô, xe máy lớn ở Hà Nội, việc mua bán còi hơi công suất lớn vẫn diễn ra khá dễ dàng. Các loại còi hơi phổ thông có giá từ 400.000 – 500.000 đồng/chiếc, thậm chí các loại còi nhập khẩu có giá lên đến vài triệu đồng/bộ. Nhiều lái xe tải sẵn sàng chi tiền để sở hữu những bộ còi “khủng”, tăng tải âm tiếng còi xe lên mức tối đa. Các loại còi ưu tiên, còi cứu hỏa, cứu thương cũng được bày bán công khai hoặc “lách luật” để đáp ứng nhu cầu của những người thích thể hiện, “chơi trội”. Thậm chí, nhiều xe còn lắp đặt 3-4 chiếc còi hơi để tăng cường độ ồn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tải âm tiếng còi xe trên đường phố.
Giải pháp nào cho vấn nạn tải âm tiếng còi xe?
Thực tế cho thấy, việc kiểm tra, xử lý của lực lượng chức năng đối với hành vi sử dụng còi hơi quá lớn còn chưa đủ mạnh mẽ và quyết liệt. Để ngăn chặn hiệu quả tình trạng lạm dụng còi hơi, cần có sự vào cuộc đồng bộ và quyết liệt hơn nữa từ Cảnh sát giao thông, Thanh tra giao thông và các cơ quan chức năng liên quan.
Để giải quyết triệt để vấn nạn tải âm tiếng còi xe, cần xử lý nghiêm tình trạng các lái xe cố tình lắp đặt, “độ chế” đèn, còi sai quy định, gây mất an toàn giao thông. Cục Đăng kiểm Việt Nam đã có văn bản yêu cầu các trung tâm đăng kiểm trên toàn quốc kiên quyết từ chối đăng kiểm đối với các phương tiện lắp đặt còi hơi không đảm bảo tiêu chuẩn.
Bên cạnh đó, cần tăng mức phạt đối với hành vi sử dụng còi xe không đúng quy định, đặc biệt là hành vi sử dụng còi hơi trong khu đô thị, khu dân cư. Mức phạt đủ sức răn đe sẽ giúp nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người điều khiển phương tiện, hạn chế tối đa những tai nạn đáng tiếc do tải âm tiếng còi xe gây ra.
Quan trọng hơn, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân về tác hại của việc lạm dụng còi xe, đặc biệt là tải âm tiếng còi xe quá lớn. Mỗi lái xe cần thay đổi thói quen xấu, giảm tốc độ, nhường đường thay vì lạm dụng còi xe một cách vô tội vạ. Hãy sử dụng còi xe đúng mục đích, đúng thời điểm, để tiếng còi xe thực sự trở về đúng chức năng cảnh báo, bảo vệ an toàn cho mọi người tham gia giao thông.
Xem thêm:
Công bố đường dây nóng kết nối với Cục Cảnh sát giao thông
Hiểm họa tai nạn giao thông sau ánh đèn pha, đèn led siêu sáng
