“Nếu muốn một cuộc sống thực sự, đừng lái xe tải”
Câu nói đầy chua chát này là chia sẻ của Jack Paulden, một tài xế xe tải dày dặn kinh nghiệm từ Ohio, với tờ Guardian. Ông đã trải qua đủ mọi cung bậc cảm xúc, chứng kiến cả những điều tốt đẹp lẫn mặt tối của cuộc sống trên những nẻo đường nước Mỹ. Một ngày điển hình của Jack bắt đầu từ rất sớm, khoảng 5-6 giờ sáng. Công việc đầu tiên là lên kế hoạch tối ưu lộ trình, tính toán điểm dừng đổ xăng, và chuẩn bị ứng phó với mọi tình huống bất ngờ có thể xảy ra trên đường, từ thời tiết khắc nghiệt đến giao thông ùn tắc.
Ảnh minh họa nghề lái xe tải ở Mỹ nguy hiểm: Xe tải đường dài trên cao tốc vào ban đêm với ánh đèn pha, thể hiện sự cô đơn và vất vả của tài xế xe tải đường dài.
Những bữa ăn của các tài xế xe tải thường diễn ra vội vàng, ngay trên cabin xe hoặc tại một trạm dừng chân ven đường nào đó. Khi màn đêm buông xuống, nơi ngả lưng của họ có thể là bất cứ đâu: một công viên tĩnh lặng, một trạm dừng xe tải ồn ào, một đoạn đường vắng vẻ giữa các tiểu bang, hay đơn giản là một góc khuất tại nhà hàng ven đường, miễn là đủ chỗ đậu xe và không vi phạm luật. Sau một ngày dài mệt mỏi, họ tranh thủ tắm rửa nhanh chóng và ăn tối muộn. Khoảng thời gian ít ỏi buổi tối thường là lúc các tài xế xe tải gọi điện về nhà, hỏi thăm gia đình và người thân, cố gắng duy trì kết nối với cuộc sống riêng mà họ đang tạm gác lại phía sau.
Khi được hỏi về sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân trong nghề lái xe tải đường dài, Jack thẳng thắn thừa nhận: “Nếu bạn mong muốn một cuộc sống cân bằng, bạn cần một ngôi nhà để trở về mỗi đêm. Nghề lái xe tải không cho phép điều đó. Theo quan điểm của tôi, rất khó để tìm thấy sự cân bằng giữa cuộc sống và công việc lái xe tải.”
Con đường đến với Nghề Lái Xe Tải ở Mỹ của Jack cũng khá đặc biệt và có phần bất ngờ. Ông kể lại: “Năm 2011, ở tuổi 58 và đang phải nhận trợ cấp thất nghiệp, tôi gần như mất hy vọng tìm được việc làm. Khi trung tâm giới thiệu việc làm địa phương gợi ý về khóa đào tạo lái xe tải, tôi đã nộp đơn trực tuyến và ngạc nhiên khi được chấp nhận ngay vào ngày hôm sau. Tôi đã chi 3.000 USD cho 16 ngày học tập ‘dồn dập’ tại một trường đào tạo lái xe tải. Đến giờ nghĩ lại, tôi vẫn thấy quyết định đó có phần… điên rồ.”
Nghề Lái Xe Tải Ở Mỹ: Nguy Hiểm Tiềm Ẩn và Tình Trạng Thiếu Nhân Lực Trầm Trọng
Không phải ngẫu nhiên mà nghề lái xe tải ở Mỹ được xếp vào danh sách những công việc nguy hiểm nhất. Mức lương không quá hấp dẫn, công việc đơn điệu, buồn tẻ, lại thường xuyên phải đối mặt với áp lực cao. Theo số liệu thống kê mới nhất từ Cục Thống kê Lao động Mỹ, nghề lái xe tải nằm trong top 10 nghề nguy hiểm nhất tại quốc gia này. Tỷ lệ tai nạn nghề nghiệp là 24,03 trên 100.000 người, và số người tử vong do tai nạn nghề nghiệp lên tới 741 người.
Một tài xế xe tải ở Mỹ trung bình làm việc liên tục 14 giờ mỗi ngày và chỉ được nghỉ 10 giờ trước khi bắt đầu ca làm tiếp theo. Họ hiếm khi có được ngày nghỉ dài hơn một ngày mỗi tuần, và luôn phải đối mặt với rủi ro tai nạn giao thông rình rập. Thống kê cho thấy, tỷ lệ tài xế xe tải tử vong trong các vụ tai nạn ô tô chiếm tới 12%. Đáng chú ý, mức lương trung bình hàng năm của họ thường dưới 38.000 USD, trong khi số giờ làm việc có thể lên đến 4.400 giờ mỗi năm. Mặc dù luật pháp Mỹ đã có những quy định về giờ làm việc của tài xế xe tải, nhưng trên thực tế, những quy định này thường bị “lách luật” một cách tinh vi.
Cuộc sống của các tài xế xe tải thường xuyên đảo lộn nhịp sinh học. Nhiều người phải lái xe xuyên đêm hoặc ăn tối ngay trước khi ngủ, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Việc ngồi liên tục trong xe nhiều giờ liền, ít vận động, cũng dẫn đến các vấn đề sức khỏe như bệnh dạ dày, béo phì, và các bệnh về xương khớp. Để duy trì sự tỉnh táo trên những chặng đường dài, không ít tài xế phải sử dụng đến các loại đồ uống tăng lực, thậm chí là thuốc kích thích. Thống kê đáng lo ngại cho thấy, chỉ có 14% trong số 3 triệu tài xế xe tải ở Mỹ không bị thừa cân hoặc béo phì.
Điều kiện làm việc khắc nghiệt khiến các tài xế xe tải khó có thể duy trì việc khám sức khỏe định kỳ. Nhiều người bỏ qua các triệu chứng bệnh, chỉ đến khi tình trạng trở nên nghiêm trọng mới tìm đến bác sĩ. Trước đây, luật pháp Mỹ từng cấm những người có tiền sử bệnh tiểu đường làm nghề lái xe tải, một quy định có phần nghịch lý khi chính lối sống và chế độ ăn uống thiếu lành mạnh của nghề này lại làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Ngoài ra, các tài xế xe tải còn phải đối mặt với nguy cơ trầm cảm, sang chấn tâm lý, và các vấn đề tâm thần khác do thường xuyên xa gia đình, thiếu vắng các mối quan hệ xã hội. Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở những cựu binh trở về từ các cuộc chiến tranh như Iraq và Afghanistan, giống như trường hợp của Jack Paulden.
Theo Hiệp hội Xe tải Mỹ (ATA), vào cuối năm 2015, nước Mỹ vẫn đang thiếu khoảng 48.000 tài xế xe tải. Con số này được dự báo có thể tăng lên đến 175.000 vào năm 2024. Nhu cầu vận chuyển hàng hóa bằng xe tải nội địa ở Mỹ luôn ở mức cao, trong khi nguồn cung nhân lực lái xe lại không đáp ứng đủ.
Tuy nhiên, một nghịch lý khác cũng được ATA chỉ ra: cứ 100 người mới vào nghề, có đến 136 người bỏ việc vì không chịu nổi áp lực căng thẳng và cuộc sống xa nhà. Bob Costello, người phụ trách Kinh tế của Hiệp hội Xe tải Mỹ (ATA), cho biết: 88% các hãng xe tải hiện nay đang gặp tình trạng thiếu nhân lực trầm trọng.
Cơ Hội và Thách Thức Nghề Lái Xe Tải Ở Mỹ Cho Người Việt
Mặc dù nghề lái xe tải ở Mỹ đối diện với nhiều khó khăn và thách thức, nhưng đồng thời cũng mở ra cơ hội việc làm không nhỏ, đặc biệt trong bối cảnh thiếu hụt nhân lực hiện nay. Đối với cộng đồng người Việt tại Mỹ, đây có thể là một lựa chọn nghề nghiệp đáng cân nhắc, đặc biệt là với những người có sức khỏe tốt, khả năng lái xe đường dài, và mong muốn tìm kiếm một công việc ổn định với mức thu nhập khá.
Cơ hội:
- Nhu cầu tuyển dụng cao: Tình trạng thiếu hụt tài xế xe tải trên toàn nước Mỹ tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người mới vào nghề, bao gồm cả người nhập cư.
- Thu nhập ổn định: Mức lương khởi điểm cho tài xế xe tải có thể không quá cao, nhưng với kinh nghiệm và thâm niên, thu nhập có thể tăng lên đáng kể, đủ để trang trải cuộc sống và gửi về gia đình.
- Cơ hội phát triển: Trong ngành vận tải, có nhiều vị trí và lĩnh vực khác nhau mà tài xế xe tải có thể phát triển sự nghiệp, như trở thành tài xế xe container, xe bồn, hoặc quản lý đội xe.
Thách thức:
- Yêu cầu về bằng cấp và giấy phép: Để hành nghề lái xe tải ở Mỹ, cần phải có bằng lái xe thương mại (CDL) hợp lệ, vượt qua các kỳ kiểm tra về kiến thức và kỹ năng lái xe. Đối với người mới nhập cư, việc làm quen với luật lệ giao thông và quy định về vận tải của Mỹ có thể là một thách thức.
- Điều kiện làm việc khắc nghiệt: Như đã đề cập ở trên, nghề lái xe tải đòi hỏi sức khỏe tốt, khả năng chịu đựng áp lực cao, và chấp nhận cuộc sống xa nhà.
- Cạnh tranh: Mặc dù thiếu hụt nhân lực, nhưng sự cạnh tranh trong ngành vẫn tồn tại. Để tìm được công việc tốt với mức lương cao, tài xế cần phải không ngừng nâng cao kỹ năng và kinh nghiệm.
Lời khuyên cho người Việt muốn theo nghề lái xe tải ở Mỹ:
- Nghiên cứu kỹ về nghề: Tìm hiểu rõ về công việc, điều kiện làm việc, thu nhập, và các yêu cầu của nghề lái xe tải để đưa ra quyết định phù hợp.
- Chuẩn bị về sức khỏe và tinh thần: Đảm bảo sức khỏe tốt và sẵn sàng đối mặt với những khó khăn, thử thách của nghề.
- Đầu tư vào đào tạo: Tham gia các khóa đào tạo lái xe tải chuyên nghiệp để có được bằng CDL và trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng cần thiết.
- Tìm kiếm cơ hội việc làm: Chủ động tìm kiếm thông tin tuyển dụng trên các trang web việc làm, mạng xã hội, hoặc liên hệ trực tiếp với các công ty vận tải.
- Không ngừng học hỏi và nâng cao trình độ: Luôn cập nhật kiến thức về luật lệ giao thông, kỹ năng lái xe an toàn, và các công nghệ mới trong ngành vận tải để phát triển sự nghiệp bền vững.
Kết luận
Nghề lái xe tải ở Mỹ là một công việc đầy thách thức nhưng cũng không kém phần cơ hội. Đằng sau những chuyến xe xuyên bang chở hàng hóa là cuộc sống vất vả, cô đơn và tiềm ẩn nhiều rủi ro của các tài xế. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế và xã hội Mỹ hiện tại, đây vẫn là một lựa chọn nghề nghiệp khả thi, đặc biệt là cho những ai đam mê chinh phục những cung đường và không ngại khó khăn. Nếu bạn là người Việt đang tìm kiếm cơ hội việc làm tại Mỹ, và tự tin vào khả năng của mình, hãy cân nhắc đến nghề lái xe tải, một nghề nghiệp tuy gian khổ nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và xã hội Mỹ.
