Năm 2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định 162/2018/NĐ-CP, một văn bản pháp lý quan trọng quy định chi tiết về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng. Nghị định này không chỉ cập nhật các mức phạt, mà còn hệ thống hóa các hành vi vi phạm, hình thức xử phạt, và biện pháp khắc phục hậu quả, đảm bảo trật tự, an toàn, và an ninh trong ngành hàng không đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam.
Bài viết này, được biên soạn bởi chuyên gia từ Xe Tải Mỹ Đình, sẽ đi sâu vào phân tích Nghị định 162/2018/NĐ-CP, làm rõ những quy định chính về mức phạt đối với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực hàng không dân dụng năm 2018. Mặc dù không trực tiếp liên quan đến xe tải quá tải, việc tìm hiểu nghị định này giúp chúng ta thấy được sự chặt chẽ và nghiêm minh của pháp luật Việt Nam trong việc quản lý và xử lý vi phạm hành chính ở các lĩnh vực kinh tế kỹ thuật quan trọng.
Quy Định Chung Về Xử Phạt Vi Phạm Hành Chính Hàng Không
Nghị định 162/2018/NĐ-CP áp dụng cho cả cá nhân, tổ chức Việt Nam và nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng trên lãnh thổ Việt Nam và trên tàu bay đăng ký quốc tịch Việt Nam. Mức phạt tiền được quy định trong Nghị định này là mức phạt áp dụng đối với tổ chức, trừ một số điều khoản có quy định mức phạt riêng cho cá nhân. Đối với cùng một hành vi vi phạm, mức phạt tiền đối với tổ chức gấp hai lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Hình thức xử phạt chính bao gồm cảnh cáo và phạt tiền. Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, cá nhân, tổ chức còn có thể bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung như tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.
Ngoài ra, Nghị định cũng quy định các biện pháp khắc phục hậu quả, bao gồm buộc loại bỏ yếu tố vi phạm, buộc tái xuất tàu bay, buộc khôi phục tình trạng ban đầu, buộc tháo dỡ công trình xây dựng trái phép, buộc thực hiện biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường, và nhiều biện pháp khác nhằm đảm bảo trật tự và tuân thủ pháp luật.
Mức Phạt Chi Tiết Cho Các Hành Vi Vi Phạm
Nghị định 162/2018/NĐ-CP chia các hành vi vi phạm theo từng lĩnh vực cụ thể của hàng không dân dụng, từ quy định về tàu bay, cảng hàng không, sân bay, bảo vệ môi trường, nhân viên hàng không, hoạt động bay, vận chuyển hàng không, đến an ninh và phòng cháy chữa cháy. Mỗi hành vi vi phạm được quy định mức phạt cụ thể, thể hiện tính răn đe và đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
Vi phạm quy định về tàu bay:
- Vi phạm quy định về quốc tịch tàu bay:
- Đưa tàu bay vào hoạt động mà dấu hiệu quốc tịch hoặc đăng ký không đúng quy định: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Đưa tàu bay mang quốc tịch Việt Nam vào hoạt động mà dấu hiệu gây nhầm lẫn với tàu bay nước khác: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Đưa tàu bay vào hoạt động mà không có dấu hiệu quốc tịch, đăng ký: Phạt tiền từ 30.000.000 – 50.000.000 đồng.
- Đưa tàu bay vào khai thác mà không có Giấy chứng nhận đăng ký quốc tịch: Phạt tiền từ 50.000.000 – 60.000.000 đồng.
- Vi phạm quy định về tiêu chuẩn đủ điều kiện bay:
- Sử dụng thiết bị vô tuyến điện không đúng giấy phép: Phạt tiền từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng.
- Lưu trữ không đủ hồ sơ bảo dưỡng, sửa chữa tàu bay: Phạt tiền từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng.
- Sản xuất, nhập khẩu tàu bay, động cơ, cánh quạt không có hoặc không phù hợp với Giấy chứng nhận loại: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Sử dụng tàu bay, động cơ, cánh quạt, phụ tùng không đúng mục đích: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Không có hồ sơ bảo dưỡng, sửa chữa tàu bay: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Không duy trì, cập nhật Chương trình bảo dưỡng tàu bay: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Lắp đặt thiết bị vô tuyến điện không có giấy phép: Phạt tiền từ 60.000.000 – 80.000.000 đồng.
- Làm sai lệch cấu hình tàu bay đã được phê duyệt: Phạt tiền từ 60.000.000 – 80.000.000 đồng.
- Không thực hiện chỉ lệnh đủ điều kiện bay, chỉ lệnh khai thác: Phạt tiền từ 60.000.000 – 80.000.000 đồng.
- Không thực hiện bảo dưỡng tàu bay theo kế hoạch: Phạt tiền từ 60.000.000 – 80.000.000 đồng.
- Không duy trì tiêu chuẩn, điều kiện khác của tàu bay phù hợp với cấu hình phê duyệt: Phạt tiền từ 60.000.000 – 80.000.000 đồng.
- Đưa tàu bay vào khai thác mà không có Giấy chứng nhận đủ điều kiện bay: Phạt tiền từ 80.000.000 – 100.000.000 đồng.
Hình ảnh minh họa về tàu bay, một phương tiện vận tải hàng không được quy định chặt chẽ trong Nghị định 162/2018/NĐ-CP.
Vi phạm quy định về khai thác tàu bay:
- Không tuân theo hướng dẫn về bảo đảm trật tự, an ninh, an toàn hàng không, phòng chống dịch bệnh của thành viên tổ bay: Phạt tiền từ 1.000.000 – 3.000.000 đồng.
- Sử dụng trái phép trang bị, thiết bị an toàn trên tàu bay: Phạt tiền từ 1.000.000 – 3.000.000 đồng.
- Hút thuốc, kể cả thuốc lá điện tử trên tàu bay: Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng.
- Sử dụng thiết bị điện tử, thiết bị thu phát sóng trên tàu bay khi không được phép: Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng.
- Làm hư hỏng trang bị, thiết bị của tàu bay: Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng.
- Thực hiện thông thoại không đúng tài liệu, quy trình, yêu cầu công việc: Phạt tiền từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng.
- Mở cửa tàu bay khi không được phép: Phạt tiền từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng.
- Không bảo đảm đủ giấy tờ, tài liệu mang theo tàu bay: Phạt tiền từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng.
- Mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự hoặc thực hiện các biện pháp bảo đảm khác đối với quyền lợi của người thứ ba ở mặt đất không đến giới hạn trách nhiệm theo quy định: Phạt tiền từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng.
- Không nộp hoặc nộp không đủ hoặc nộp không đúng thời hạn bản cân bằng trọng tải, bản khai tổng hợp, danh sách hành khách, bản kê khai hàng hóa của mỗi chuyến bay cho Cảng vụ hàng không: Phạt tiền từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng.
- Thực hiện thông thoại không đúng tài liệu, quy trình, yêu cầu công việc gây uy hiếp an toàn hàng không: Phạt tiền từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng.
- Đưa tàu bay vào hoạt động với trang bị, thiết bị của tàu bay không có chứng chỉ phù hợp: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Không mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự hoặc không thực hiện các biện pháp bảo đảm khác đối với quyền lợi của người thứ ba ở mặt đất: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Khai thác tàu bay thiếu trang bị, thiết bị an toàn: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Không mang đủ giấy tờ, tài liệu mang theo tàu bay: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Không tổ chức kiểm tra bên trong và bên ngoài tàu bay: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Không thực hiện việc xác định trọng lượng rỗng của tàu bay: Phạt tiền từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng.
- Khai thác tàu bay vì mục đích thương mại mà không được phép: Phạt tiền từ 40.000.000 – 50.000.000 đồng.
- Không duy trì đủ điều kiện khai thác tàu bay về tổ chức bộ máy, phương thức điều hành và giám sát khai thác tàu bay; trang bị, thiết bị khai thác tàu bay theo quy định: Phạt tiền từ 40.000.000 – 60.000.000 đồng.
- Không cập nhật, duy trì hệ thống tài liệu an toàn, hướng dẫn khai thác theo quy định: Phạt tiền từ 40.000.000 – 60.000.000 đồng.
Vi phạm quy định về cảng hàng không, sân bay:
- Vi phạm quy định về quản lý và khai thác cảng hàng không, sân bay: Nghị định quy định chi tiết các mức phạt cho hàng loạt hành vi, từ nhỏ nhất như nuôi thả chim, gia súc trong sân bay (phạt tiền từ 1.000.000 – 5.000.000 đồng), đến các vi phạm nghiêm trọng hơn như xây dựng công trình trái phép trong khu vực cảng hàng không, sân bay (phạt tiền từ 30.000.000 – 40.000.000 đồng và biện pháp khắc phục hậu quả buộc tháo dỡ công trình).
- Vi phạm quy định về cung cấp dịch vụ tại cảng hàng không, sân bay: Các hành vi vi phạm liên quan đến dịch vụ phi hàng không, quảng cáo, vệ sinh, báo cáo số liệu khai thác cũng được quy định mức phạt cụ thể, nhằm đảm bảo chất lượng dịch vụ và trật tự tại cảng hàng không, sân bay.
- Vi phạm quy định về đi lại, điều khiển, vận hành phương tiện, thiết bị hoạt động trong cảng hàng không, sân bay: Nghị định chú trọng đến an toàn hoạt động trong khu vực cảng, sân bay, với các mức phạt cho vi phạm về tốc độ, khoảng cách an toàn, chấp hành hiệu lệnh, điều khiển phương tiện không đủ tiêu chuẩn kỹ thuật, điều khiển phương tiện vào khu vực cấm (phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng, kèm theo hình thức phạt bổ sung tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề).
- Vi phạm quy định về phòng, chống thiên tai và khẩn nguy sân bay: Các vi phạm liên quan đến kế hoạch, phương án phòng chống thiên tai, bảo dưỡng hệ thống chằng néo tàu bay, duy trì điều kiện cấp cứu hỏa sân bay cũng được quy định mức phạt để đảm bảo khả năng ứng phó với tình huống khẩn cấp.
Vi phạm quy định về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực hàng không dân dụng:
- Vi phạm quy định về bảo vệ môi trường trong khai thác tàu bay: Nghị định xử phạt các hành vi như khai thác tàu bay gây tiếng ồn, khí thải vượt quá giới hạn, không thực hiện quy trình kiểm soát chất thải từ tàu bay (phạt tiền từ 10.000.000 – 40.000.000 đồng).
- Vi phạm quy định về bảo vệ môi trường tại cảng hàng không, sân bay: Các hành vi xả rác thải sinh hoạt không đúng nơi quy định, đổ vật liệu phế thải trái phép, không có kế hoạch bảo vệ môi trường tại cảng hàng không, sân bay đều bị xử phạt (phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, kèm theo biện pháp khắc phục hậu quả buộc thực hiện biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường).
Vi phạm quy định về nhân viên hàng không, đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ, sử dụng nhân viên hàng không và giám định sức khỏe cho nhân viên hàng không:
- Vi phạm quy định về nhân viên hàng không và thực hiện công việc theo tài liệu, quy trình: Nghị định quy định mức phạt cho các hành vi như không mang theo giấy phép, chứng chỉ khi làm nhiệm vụ, thực hiện nhiệm vụ quá thời gian quy định, sử dụng điện thoại di động khi làm nhiệm vụ (phạt tiền từ 500.000 đồng đến 20.000.000 đồng, kèm theo hình thức phạt bổ sung tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề).
- Vi phạm quy định về bố trí, sử dụng, giám sát nhân viên hàng không: Các vi phạm liên quan đến thời giờ làm việc, nghỉ ngơi, duy trì tổ chức ca trực, giám sát an toàn, chất lượng công việc cũng được quy định mức phạt.
- Vi phạm quy định về đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện chuyên môn, nghiệp vụ cho nhân viên hàng không và đánh giá trình độ tiếng Anh: Nghị định xử phạt các hành vi gian lận trong kiểm tra, thi, đánh giá trình độ tiếng Anh, đào tạo không đúng nội dung, không đủ số giờ, sử dụng giáo viên không đủ tiêu chuẩn, không lưu trữ hồ sơ đào tạo (phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng, kèm theo hình thức phạt bổ sung đình chỉ hoạt động).
- Vi phạm quy định về giám định sức khỏe cho nhân viên hàng không: Các hành vi cung cấp thông tin không đúng về tình trạng sức khỏe, làm sai lệch kết quả khám, bố trí người không đủ tiêu chuẩn thực hiện giám định sức khỏe cũng bị xử phạt (phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng, kèm theo hình thức phạt bổ sung đình chỉ hoạt động và biện pháp khắc phục hậu quả buộc hủy bỏ kết quả khám, giám định sức khỏe).
Vi phạm quy định về hoạt động bay, vận chuyển hàng không và an ninh hàng không: Nghị định cũng quy định chi tiết mức phạt cho các hành vi vi phạm trong hoạt động bay (cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt động bay, quản lý hoạt động bay), hoạt động vận chuyển hàng không (thành lập doanh nghiệp vận chuyển, khai thác vận chuyển, hoạt động vận chuyển), và an ninh hàng không (quản lý, sử dụng thẻ, giấy phép kiểm soát an ninh, vi phạm an ninh tại cảng hàng không, sân bay, trên chuyến bay). Các mức phạt được thiết kế để đảm bảo an toàn và an ninh tuyệt đối cho hoạt động hàng không dân dụng.
Kết Luận
Nghị định 162/2018/NĐ-CP là một văn bản pháp lý quan trọng, thể hiện sự quyết tâm của Chính phủ trong việc tăng cường quản lý nhà nước đối với lĩnh vực hàng không dân dụng. Các quy định về mức phạt, hình thức xử phạt, và biện pháp khắc phục hậu quả được ban hành một cách chi tiết, rõ ràng, đảm bảo tính răn đe và khả thi trong thực thi.
Mặc dù bài viết tập trung vào Nghị định 162/2018/NĐ-CP trong lĩnh vực hàng không, các nguyên tắc và phương pháp quản lý, xử phạt vi phạm hành chính được thể hiện trong Nghị định này cũng có thể tham khảo và áp dụng cho các lĩnh vực khác, bao gồm cả lĩnh vực vận tải đường bộ và vấn đề Mức Phạt Xe Quá Tải 2018, đảm bảo sự thượng tôn pháp luật và trật tự xã hội.
Tài liệu tham khảo:
- Nghị định 162/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng.
