Những quy định mới về thời gian lái xe, đặc biệt là Hình Lái Xe Tải đêm, đang thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng vận tải Việt Nam. Nếu được thông qua, những thay đổi này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp và cuộc sống của các bác tài đường dài. Bài viết này, dưới góc độ chuyên gia từ Xe Tải Mỹ Đình, sẽ phân tích sâu sắc đề xuất này, làm rõ thực trạng hình lái xe tải đêm hiện nay, và đưa ra những giải pháp để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho ngành vận tải.
Đề xuất từ Bộ Công an về giới hạn thời gian lái xe được chia thành hai khung giờ rõ rệt. Ban ngày, từ 6h đến 22h, thời gian lái xe liên tục không quá 4 tiếng, với thời gian nghỉ giữa hai lần lái xe tối thiểu 5 phút cho taxi, xe buýt và 15 phút cho xe tải và các loại hình vận tải khác. Hình lái xe tải đêm, tức là khung giờ từ 22h hôm trước đến 6h sáng hôm sau, thậm chí còn được quy định chặt chẽ hơn: thời gian lái xe liên tục không quá 3 tiếng, và thời gian nghỉ giữa hai lần lái xe tối thiểu 30 phút cho xe tải nội bộ và các loại hình vận tải khác.
Những con số này không chỉ là những quy định khô khan, mà còn phản ánh những nguy cơ tiềm ẩn khi hình lái xe tải đêm kéo dài liên tục. Anh Vi Thế Tài, một tài xế đường dài giàu kinh nghiệm, chia sẻ sự đồng tình với đề xuất này. Theo anh, việc lái xe liên tục 2-3 tiếng vào ban ngày đã gây ra cảm giác mệt mỏi, và các tài xế thường xuyên phải chia nhỏ chặng đường để nghỉ ngơi, đảm bảo sự tỉnh táo. Hình lái xe tải đêm lại càng khắc nghiệt hơn. Trong bóng tối và sự tĩnh lặng của màn đêm, việc lái xe quá lâu và trên những cung đường dài dễ dẫn đến hoa mắt, buồn ngủ. Chỉ một vài giây lơ là, mất tập trung trong hình lái xe tải đêm cũng có thể dẫn đến những tai nạn giao thông nghiêm trọng.
Hình ảnh minh họa về sự mệt mỏi của tài xế xe tải khi lái xe ban đêm, thể hiện sự cần thiết của quy định thời gian lái xe
Góc khuất sau tay lái: Những khó khăn của hình lái xe tải đêm
Tuy nhiên, việc áp dụng quy định giới hạn thời gian hình lái xe tải đêm cũng đặt ra không ít thách thức cho cả doanh nghiệp và tài xế. Anh Vi Thế Tài tiếp tục chia sẻ: “Ban đêm, đặc biệt là khoảng thời gian từ 10h đêm đến 6h sáng hôm sau, là thời điểm rất dễ buồn ngủ. Nếu có trạm dừng nghỉ hoặc cây xăng, chúng tôi sẽ chủ động tìm chỗ dừng để chợp mắt 10-15 phút, lấy lại tỉnh táo rồi đi tiếp.”
Nhưng thực tế, không phải tuyến đường nào cũng có đầy đủ trạm dừng nghỉ, đặc biệt là vào ban đêm. Hơn nữa, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy định dừng nghỉ có thể gây ảnh hưởng đến tiến độ giao hàng, đặc biệt là đối với các tuyến đường dài Bắc – Nam. Tài xế Phạm Ngọc Thực lo ngại rằng, quy định mới có thể gây chậm trễ thời gian vận chuyển, dẫn đến hư hỏng hàng hóa và phát sinh nhiều chi phí.
“Có nhiều tuyến cao tốc không cho phép dừng đỗ xe dọc đường, mà trạm dừng nghỉ thì không phải chỗ nào cũng có. Quy định lái xe không quá 4 tiếng, thay vì 8 tiếng như trước, sẽ làm chậm trễ rất nhiều thứ, ảnh hưởng đến thời gian giao hàng cho khách. Doanh nghiệp cũng khó có thể thuê 2 tài xế cho một xe để thay nhau lái, gây khó khăn cho cả doanh nghiệp và tài xế,” anh Thực phân tích.
Đồng quan điểm, anh Nguyễn Thái Hùng, một chủ xe container, cho biết thêm về bài toán kinh tế. Giá cước vận tải hiện nay đã khá sát với chi phí, việc siết chặt thời gian hình lái xe tải đêm có thể làm tăng chi phí hoạt động, ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Hơn nữa, đặc thù của ngành vận tải hàng hóa là phụ thuộc vào thời gian và nhu cầu của chủ hàng, hoạt động chủ yếu lại diễn ra vào ban đêm để tránh ùn tắc giao thông ban ngày.
“Thay đổi giờ giấc làm việc có thể dễ dàng với xe khách, nhưng với xe tải chở hàng thì rất khó. Giờ giấc của xe tải không cố định, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quãng đường, loại hàng hóa. Nếu quy định quá chặt chẽ, nhiều doanh nghiệp vận tải có thể phải dừng hoạt động,” anh Hùng nhận định.
Ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp logistics Việt Nam, cũng nhấn mạnh rằng, quy định mới về thời gian lái xe liên tục chắc chắn sẽ làm tăng chi phí logistics, tác động đến giá thành sản phẩm và toàn bộ nền kinh tế. Do đó, cần có sự khảo sát, đánh giá kỹ lưỡng trước khi ban hành quy định mới.
“Một số địa phương đã có quy định cấm xe tải chạy ban ngày hoặc giờ cao điểm, khiến xe phải dồn vào ban đêm, đặc biệt là xe đầu kéo, container. Logistics ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp xuất nhập khẩu và sản xuất. Cần khảo sát thực tế các lái xe, tham khảo kinh nghiệm các nước có điều kiện tương đồng, và lấy ý kiến cộng đồng doanh nghiệp để đưa ra quyết định chính xác,” ông Hiệp đề xuất.
Hình ảnh minh họa về trạm dừng nghỉ trên đường cao tốc, một yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn cho hình lái xe tải đêm
Hướng tới hình lái xe tải đêm an toàn và hiệu quả
Tuy nhiên, về lâu dài, việc giảm giờ làm việc cho lái xe, đặc biệt là trong hình lái xe tải đêm, là một xu hướng tất yếu và phù hợp với thông lệ quốc tế. Ông Bùi Sinh Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội, hoàn toàn đồng tình với đề xuất này. Theo ông, nhiều quốc gia phát triển đã áp dụng quy định này và đạt được những hiệu quả tích cực, nâng cao an toàn cho lái xe, hành khách và giảm thiểu thiệt hại về tài sản.
“Tôi rất đồng tình với đề xuất này, phù hợp với quy định chung của Việt Nam và thế giới. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp không đồng ý vì muốn xe chạy liên tục để tiết kiệm thời gian. Các lái xe đôi khi cũng không nhận thức được rằng mình đang bị bóc lột sức lao động, bị ép chạy theo chỉ tiêu thời gian. Đường quốc lộ trước đây thiếu trạm dừng nghỉ là tồn tại nhiều năm nay, nhưng đường cao tốc hiện nay đã có quy định cứ 50km phải có trạm dừng nghỉ,” ông Quyền phân tích.
Lý giải về đề xuất quy định giờ làm việc, đại diện Cục CSGT cho biết, thống kê cho thấy, thời gian từ 18h hôm trước đến 6h sáng hôm sau là khoảng thời gian xảy ra tai nạn giao thông nhiều nhất, chiếm hơn 60%. Ban đêm là thời điểm thay đổi chu kỳ sinh học, lái xe vào thời điểm này dễ gây mệt mỏi, buồn ngủ, tầm quan sát hạn chế, nguy cơ tai nạn rất cao.
Về lo ngại thiếu trạm dừng nghỉ, quy định tại Nghị định 25 sửa đổi, bổ sung Nghị định 32 năm 2014 về quản lý, khai thác và bảo trì công trình đường cao tốc đã nêu rõ, trạm dừng nghỉ là thành phần bắt buộc của dự án đường cao tốc. Do đó, các tuyến cao tốc hiện nay đều phải có trạm dừng nghỉ, đảm bảo điều kiện cho lái xe nghỉ ngơi khi cần thiết, hướng tới hình lái xe tải đêm an toàn hơn.
Kết luận:
Quy định về giới hạn thời gian hình lái xe tải đêm là một bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu an toàn giao thông và bảo vệ sức khỏe người lao động. Mặc dù còn nhiều thách thức và ý kiến trái chiều, nhưng việc tìm kiếm giải pháp hài hòa giữa quy định và thực tiễn, đảm bảo cả an toàn và hiệu quả kinh tế là điều cần thiết để ngành vận tải Việt Nam phát triển bền vững. Xe Tải Mỹ Đình sẽ tiếp tục theo dõi sát sao những thay đổi này và cập nhật thông tin mới nhất đến quý độc giả.
