Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, mang đến nhiều thay đổi quan trọng cho ngành vận tải, đặc biệt là quy định về Giới Hạn Giờ Lái Xe Tải đường Dài. Theo luật mới, tài xế xe tải không được phép lái xe quá 48 giờ mỗi tuần, không điều khiển xe quá 10 giờ trong một ngày và không lái xe liên tục quá 4 giờ. Quy định này, dù hướng đến mục tiêu nâng cao an toàn giao thông và bảo vệ sức khỏe tài xế, đang gây ra nhiều lo ngại cho các doanh nghiệp vận tải đường dài, vốn đang đối mặt với nhiều thách thức về chi phí và nhân lực.
Quy Định Mới Về Giới Hạn Giờ Lái Xe Tải: Mục Tiêu An Toàn và Thực Thi Nghiêm Ngặt
Quy định giới hạn giờ lái xe tải đường dài là một trong những điểm mới đáng chú ý của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024. Cụ thể, luật quy định rõ ràng về thời gian làm việc tối đa của tài xế xe tải, nhằm ngăn chặn tình trạng lái xe quá sức, mệt mỏi, dẫn đến nguy cơ tai nạn giao thông.
Theo đó, các giới hạn giờ lái xe tải được áp dụng như sau:
- Giới hạn giờ lái xe theo tuần: Không quá 48 giờ.
- Giới hạn giờ lái xe theo ngày: Không quá 10 giờ.
- Giới hạn thời gian lái xe liên tục: Không quá 4 giờ.
Việc tuân thủ giới hạn giờ lái xe tải là bắt buộc đối với cả tài xế và doanh nghiệp vận tải. Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã quy định rõ mức xử phạt cho các hành vi vi phạm. Tài xế vi phạm có thể bị phạt tiền từ 3-5 triệu đồng và bị trừ 2 điểm giấy phép lái xe. Mức phạt cho chủ xe cũng rất đáng kể, từ 4-6 triệu đồng đối với cá nhân và 8-12 triệu đồng đối với tổ chức nếu để tài xế vi phạm.
Ảnh minh họa về giới hạn giờ lái xe tải theo quy định mới, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ để đảm bảo an toàn.
Mục tiêu chính của quy định giới hạn giờ lái xe tải đường dài là đảm bảo an toàn giao thông, giảm thiểu tai nạn do tài xế mệt mỏi, đồng thời bảo vệ sức khỏe của người lao động. Tuy nhiên, việc áp dụng quy định này vào thực tế đang đặt ra nhiều thách thức cho ngành vận tải, đặc biệt là các doanh nghiệp hoạt động trên các tuyến đường dài.
Lo Ngại Từ Doanh Nghiệp Vận Tải Đường Dài: Chi Phí Tăng và Khó Khăn Nhân Lực
Ngay sau khi quy định về giới hạn giờ lái xe tải đường dài được công bố, nhiều doanh nghiệp vận tải đã bày tỏ lo ngại về những tác động tiêu cực có thể xảy ra. Ông Phan Thanh Uy, Tổng thư ký Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam, nhận định rằng quy định này sẽ gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp vận tải đường dài.
Một trong những lo ngại lớn nhất là chi phí hoạt động có thể tăng lên đáng kể. Với giới hạn giờ lái xe tải 48 giờ/tuần, doanh nghiệp có thể cần phải tăng cường số lượng tài xế trên mỗi chuyến xe hoặc bố trí thêm xe dự phòng để đảm bảo lịch trình vận chuyển. Điều này đồng nghĩa với việc chi phí nhân công, chi phí nhiên liệu và các chi phí liên quan khác sẽ tăng theo.
“Số lượng tài xế xe tải và xe khách hiện tại đang thiếu, và sẽ càng khó khăn hơn nếu cần tuyển thêm tài xế cho xe giường nằm, xe container để đáp ứng giới hạn giờ lái xe tải mới,” ông Uy chia sẻ. “Khi doanh nghiệp vận tải phát sinh thêm chi phí, chắc chắn giá hàng hóa và sức cạnh tranh của nền kinh tế sẽ bị ảnh hưởng.”
Ảnh minh họa thể hiện sự lo ngại của các doanh nghiệp vận tải về những khó khăn khi áp dụng giới hạn giờ lái xe tải mới.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Quốc Mạnh, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô tỉnh Điện Biên, cho rằng quy định giới hạn giờ lái xe tải 48 giờ/tuần là “rất bất cập”. Nhiều doanh nghiệp vận tải ở Điện Biên đang phải cân nhắc giữa việc tuân thủ quy định mới và duy trì phương án kinh doanh hiện tại. Nếu tiếp tục hoạt động như trước, chắc chắn sẽ vi phạm, còn nếu tuân thủ, có thể phải dừng hoạt động do không đủ chi phí.
Các doanh nghiệp vận tải Hà Nội cũng chung mối lo ngại. Ông Đỗ Văn Bằng, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Hà Nội, cho biết nhiều doanh nghiệp chưa đồng thuận với quy định mới này vì tác động của nó đến lái xe và doanh nghiệp là rất lớn.
Giải Pháp và Kiến Nghị: Cần Sự Linh Hoạt và Đầu Tư Hạ Tầng
Mặc dù ủng hộ mục tiêu an toàn của quy định giới hạn giờ lái xe tải đường dài, nhiều chuyên gia và doanh nghiệp vận tải cho rằng cần có những giải pháp linh hoạt và hỗ trợ để việc thực thi quy định này hiệu quả hơn.
Ông Phan Thanh Uy đề xuất cơ quan quản lý nên xem xét cho phép tài xế có thêm giờ lái xe trong tuần, tương tự như quy định làm thêm giờ trong Luật Lao động. Điều này có thể giúp giảm áp lực về thời gian và chi phí cho doanh nghiệp, đồng thời vẫn đảm bảo giới hạn giờ lái xe tải ở mức hợp lý.
“Các tuyến đường cao tốc cần nhanh chóng được xây dựng, nâng cấp theo quy mô đảm bảo tiêu chuẩn có làn dừng khẩn cấp liên tục, có trạm dừng nghỉ đạt yêu cầu,” ông Uy chia sẻ thêm về giải pháp hạ tầng. Việc đầu tư vào hạ tầng giao thông, đặc biệt là các tuyến đường cao tốc và trạm dừng nghỉ hiện đại, sẽ giúp tài xế có điều kiện làm việc và nghỉ ngơi tốt hơn, đồng thời tối ưu hóa thời gian vận chuyển.
Ông Đỗ Văn Bằng cũng kiến nghị Hiệp hội có văn bản kiến nghị đưa ra cơ chế, chính sách đối với lái xe chuyên nghiệp, lái xe đặc thù. Có thể vẫn giữ giới hạn giờ lái xe tải 48 giờ/tuần nhưng cho phép tăng thêm thời gian làm việc khoảng 30% đối với lái xe đủ năng lực và sức khỏe, trên tinh thần tự nguyện, không ép buộc.
Kết Luận: Cân Bằng Giữa An Toàn và Hiệu Quả Vận Tải
Quy định giới hạn giờ lái xe tải đường dài là một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo an toàn giao thông và bảo vệ quyền lợi của người lao động. Tuy nhiên, việc thực thi quy định này cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp vận tải và tài xế.
Để quy định mới thực sự hiệu quả, cần có sự linh hoạt trong cách áp dụng, sự hỗ trợ từ nhà nước về hạ tầng và chính sách, cũng như sự chủ động thích ứng từ phía doanh nghiệp vận tải. Mục tiêu cuối cùng là tạo ra một môi trường vận tải an toàn, hiệu quả và bền vững, đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên liên quan.