Gian lận tại các trạm cân xe tải đang trở thành vấn nạn nhức nhối, gây thất thoát lớn cho doanh nghiệp vận tải và ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông. Các mánh khóe gian lận ngày càng tinh vi, đòi hỏi chủ xe, tài xế và doanh nghiệp phải nắm rõ để chủ động phòng tránh. Bài viết này, Xe Tải Mỹ Đình sẽ vạch trần 4 chiêu trò gian lận phổ biến nhất tại trạm cân xe tải và hướng dẫn chi tiết cách nhận biết, đối phó hiệu quả.
1. Hiệu Chỉnh Sai Số Cân Điện Tử: Chiêu Bài Kinh Điển Nhưng Khó Lường
Đây là hình thức Gian Lận Trạm Cân Xe Quá Tải phổ biến và tinh vi nhất. Kỹ thuật viên hoặc người có hiểu biết về cấu tạo cân can thiệp trực tiếp vào hệ thống điện tử, điều chỉnh sai lệch thang đo của cân. Mức sai lệch có thể được cài đặt tùy ý, khiến cân hiển thị trọng lượng thấp hơn hoặc cao hơn thực tế.
Mánh khóe thực hiện:
- Thay đổi thông số cài đặt: Người gian lận truy cập vào phần mềm hoặc mạch điện tử của cân để thay đổi các thông số hiệu chuẩn, làm sai lệch kết quả đo.
- Sử dụng thiết bị điều khiển từ xa: Lắp đặt thêm thiết bị điện tử bí mật, cho phép điều chỉnh kết quả cân từ xa mà không cần thao tác trực tiếp trên cân.
- “Cân hai giá”: Cài đặt cân hoạt động với hai chế độ khác nhau: một chế độ cho kết quả đúng (khi kiểm tra) và một chế độ gian lận (khi cân xe).
Nhận biết và phòng tránh:
- Kiểm tra quả cân chuẩn: Sử dụng quả cân chuẩn đã được kiểm định để kiểm tra độ chính xác của cân trước khi sử dụng. Nếu có sai lệch lớn, hãy yêu cầu kiểm tra hoặc sử dụng cân khác.
- Quan sát màn hình hiển thị: Chú ý xem màn hình hiển thị có dấu hiệu bất thường như nhảy số không ổn định, hiển thị số âm khi không có tải.
- Yêu cầu in phiếu cân chi tiết: Phiếu cân cần thể hiện rõ ràng các thông số như trọng lượng xe, trọng lượng hàng, tổng trọng lượng, thời gian cân. So sánh kết quả in với số hiển thị trên màn hình.
- Sử dụng dịch vụ cân uy tín: Lựa chọn các trạm cân có uy tín, được kiểm định thường xuyên và có quy trình kiểm soát chất lượng rõ ràng.
- Đề nghị kiểm định cân độc lập: Nếu nghi ngờ gian lận, doanh nghiệp có thể yêu cầu cơ quan chức năng kiểm định lại cân tại trạm.
2. Kê Kích Khung Bàn Cân: Tác Động Cơ Học Lên Cảm Biến Lực
Chiêu trò này lợi dụng sự tác động cơ học lên khung bàn cân để làm giảm trọng lượng hiển thị. Bằng cách kê, kích hoặc chèn vật посторонним vào khung bàn cân, một phần tải trọng sẽ không được truyền đầy đủ đến cảm biến lực, dẫn đến kết quả cân thiếu hụt.
Mánh khóe thực hiện:
- Kê, kích gầm bàn cân: Sử dụng gạch, đá, gỗ hoặc các vật cứng khác kê vào gầm bàn cân, đặc biệt là vị trí gần cảm biến lực.
- Vặn vít điều chỉnh: Nới lỏng hoặc vặn chặt các vít điều chỉnh, vít chống quá tải, vít chống lật của bàn cân để làm thay đổi độ nhạy của cảm biến.
- Chèn vật lạ vào khe hở: Chèn các vật mỏng, cứng vào khe hở giữa bàn cân và khung đỡ để tạo điểm tựa phụ, giảm tải trọng tác động lên cảm biến.
Nhận biết và phòng tránh:
- Kiểm tra kỹ bàn cân: Trước khi đưa xe lên cân, hãy quan sát kỹ xung quanh và gầm bàn cân, đảm bảo không có vật посторонним nào kê, kích hoặc chèn vào.
- Chú ý các điểm tiếp xúc: Kiểm tra các điểm tiếp xúc giữa bàn cân và móng cân, giữa bàn cân và cảm biến lực, đảm bảo không có dấu hiệu bị can thiệp.
- Yêu cầu cân lại nhiều lần: Nếu nghi ngờ, hãy yêu cầu cân lại xe vài lần và so sánh kết quả. Sai số giữa các lần cân phải nằm trong giới hạn cho phép.
- Giám sát quá trình cân: Trực tiếp giám sát quá trình cân xe, đặc biệt là khi xe lên và xuống bàn cân.
Kê kích khung bàn cân là một hình thức gian lận trạm cân xe tải bằng cơ học
3. “Phù Phép” Phiếu Cân & Phần Mềm: Gian Lận Trong Khâu In Ấn, Dữ Liệu
Hình thức gian lận này can thiệp vào phần mềm quản lý cân hoặc trực tiếp chỉnh sửa phiếu cân in ra. Mục đích là thay đổi thông tin về trọng lượng trên phiếu cân, giúp xe quá tải vẫn “qua mặt” được cơ quan chức năng hoặc gian lận trong mua bán hàng hóa.
Mánh khóe thực hiện:
- Sửa đổi phần mềm: Người gian lận có thể truy cập vào phần mềm quản lý cân để chỉnh sửa dữ liệu cân, thay đổi trọng lượng, biển số xe, thời gian cân…
- In phiếu cân giả: Sử dụng phần mềm hoặc thiết bị in ấn chuyên dụng để tạo ra các phiếu cân giả mạo, với thông tin đã được chỉnh sửa theo ý muốn.
- “Cân lùi giờ”: Cài đặt phần mềm để in phiếu cân với thời gian lùi về trước, tạo hồ sơ “sạch” cho xe quá tải.
Nhận biết và phòng tránh:
- Đối chiếu số liệu trực tiếp: So sánh số liệu hiển thị trên màn hình cân với số liệu in trên phiếu cân. Nếu có sự khác biệt, cần kiểm tra kỹ.
- Kiểm tra tính hợp lệ của phiếu cân: Phiếu cân hợp lệ phải có đầy đủ thông tin (tên trạm cân, địa chỉ, số điện thoại, biển số xe, trọng lượng, thời gian cân, chữ ký người cân…), chữ ký và con dấu rõ ràng.
- Lưu trữ và đối chiếu phiếu cân: Doanh nghiệp cần lưu trữ cẩn thận phiếu cân gốc và đối chiếu với các chứng từ khác (hóa đơn, vận đơn…) để phát hiện sai lệch.
- Quản lý chặt chẽ phần mềm cân: Hạn chế quyền truy cập vào phần mềm quản lý cân, chỉ những người có trách nhiệm mới được phép thao tác.
- Sử dụng hệ thống cân điện tử kết nối trực tuyến: Hệ thống này cho phép dữ liệu cân được truyền trực tiếp đến cơ quan quản lý, hạn chế khả năng can thiệp, sửa đổi.
4. Tác Động Tín Hiệu Cân: Chiêu Gian Lận Điện Tử Siêu Tinh Vi
Đây là hình thức gian lận trạm cân xe quá tải tinh vi và khó phát hiện nhất hiện nay. Người gian lận sử dụng các thiết bị điện tử can thiệp vào đường truyền tín hiệu giữa cảm biến lực và đầu cân, làm sai lệch kết quả đo mà không để lại dấu vết rõ ràng.
Mánh khóe thực hiện:
- “Bộ kích cân”: Lắp đặt thiết bị điện tử (bộ kích cân) vào đường dây tín hiệu, có khả năng điều chỉnh tín hiệu đầu vào hoặc đầu ra của đầu cân, làm thay đổi kết quả hiển thị.
- Điều khiển từ xa: Bộ kích cân thường được điều khiển từ xa, giúp người gian lận dễ dàng thao tác và ngụy trang.
- “Cài số ảo”: Thiết bị can thiệp có thể được cài đặt để hiển thị một trọng lượng “ảo” trên màn hình cân, trong khi trọng lượng thực tế của xe không thay đổi.
Nhận biết và phòng tránh:
- Kiểm tra đường dây tín hiệu: Quan sát kỹ đường dây tín hiệu kết nối giữa cảm biến lực, hộp nối và đầu cân, phát hiện các dấu hiệu can thiệp, đấu nối bất thường.
- Sử dụng thiết bị kiểm tra chuyên dụng: Các thiết bị kiểm tra chuyên dụng có thể phát hiện sự can thiệp vào tín hiệu cân, giúp xác định gian lận.
- Lắp đặt camera giám sát: Camera giám sát tại trạm cân, đặc biệt là khu vực bàn cân và đầu cân, có thể ghi lại các hành vi gian lận.
- Tăng cường kiểm tra đột xuất: Cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra đột xuất các trạm cân, sử dụng thiết bị nghiệp vụ để phát hiện gian lận.
- Nâng cao ý thức chấp hành: Tuyên truyền, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về đo lường cho chủ trạm cân, nhân viên và người sử dụng dịch vụ cân.
Tác động tín hiệu cân là hình thức gian lận trạm cân xe tải tinh vi nhất bằng điện tử
Lời kết:
Gian lận trạm cân xe quá tải là hành vi vi phạm pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng. Nắm vững các chiêu trò gian lận và biện pháp phòng tránh là trách nhiệm của mỗi cá nhân, doanh nghiệp trong ngành vận tải. Xe Tải Mỹ Đình hy vọng bài viết này đã cung cấp thông tin hữu ích, giúp bạn đọc chủ động bảo vệ quyền lợi và góp phần xây dựng môi trường kinh doanh vận tải minh bạch, công bằng.
