Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã ban hành Quy chuẩn 41/2019, một văn bản pháp lý quan trọng điều chỉnh các quy định về báo hiệu đường bộ. Trong số nhiều thay đổi, quy chuẩn này mang đến sự điều chỉnh đáng chú ý trong định Nghĩa Xe Bán Tải so với Quy chuẩn 41/2016 trước đây. Sự thay đổi này chính thức có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2020, tác động trực tiếp đến cách phân loại và sử dụng xe bán tải tại Việt Nam. Vậy, định nghĩa xe bán tải mới nhất theo quy chuẩn 41/2019 có gì khác biệt và ảnh hưởng như thế nào đến người sử dụng?
Theo Quy chuẩn 41/2019, xe bán tải (xe pick-up), xe tải van có khối lượng hàng chuyên chở cho phép tham gia giao thông dưới 950 kg, và xe 3 bánh có khối lượng bản thân lớn hơn 400 kg, sẽ được xem là xe con trong tổ chức giao thông. Ngược lại, nếu khối lượng chuyên chở của các loại xe này từ 950 kg trở lên, chúng sẽ được phân loại là xe tải.
Sự khác biệt then chốt so với quy chuẩn cũ nằm ở ngưỡng khối lượng hàng chuyên chở. Trước đây, Quy chuẩn 41/2016 quy định xe bán tải, tải van có khối lượng hàng chuyên chở dưới 1.500 kg mới được coi là xe con. Việc hạ thấp ngưỡng này từ 1.500 kg xuống 950 kg đã tạo ra một sự thay đổi lớn trong định nghĩa xe bán tải, ảnh hưởng đến nhiều dòng xe đang lưu thông trên thị trường.
Để làm rõ hơn về sự thay đổi này, hãy xem xét ví dụ về dòng xe Ford Ranger. Một chiếc Ford Ranger XLS đời 2013 có khối lượng chuyên chở cho phép là 991 kg.
Theo quy định mới, từ ngày 1/7/2020, mẫu xe này không còn được xem là xe con khi tham gia giao thông do vượt quá ngưỡng 950kg. Trong khi đó, các phiên bản Ford Ranger XLS đời 2015 và 2016 lại có khối lượng chuyên chở lần lượt là 957 kg và 827 kg. Như vậy, cùng một dòng xe, nhưng khác đời sản xuất, định nghĩa xe bán tải đã có sự thay đổi theo Quy chuẩn 41:2019. Điều này có nghĩa là, trong ba phiên bản Ranger XLS được đề cập, chỉ có phiên bản 2016 mới tiếp tục được xem là xe con sau ngày 1/7/2020.
Những mẫu xe tải nhỏ có khối lượng chuyên chở 1,5 tấn như Hyundai Porter H150, Veam Star, Tera 100 cũng chịu tác động bởi sự thay đổi này. Chúng sẽ không còn được hưởng các ưu đãi về tốc độ và làn đường như xe con khi tham gia giao thông trong đô thị.
Việc thay đổi định nghĩa xe bán tải và xe tải buộc các tài xế và chủ xe phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về tốc độ, làn đường và giờ hoạt động, đặc biệt là trong các khu vực trung tâm thành phố. Vi phạm các quy định này có thể dẫn đến xử phạt hành chính theo luật giao thông đường bộ.
Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng, định nghĩa xe bán tải mới này không gây ra nhiều khó khăn cho người sử dụng các dòng xe bán tải phổ thông hiện nay. Bởi lẽ, phần lớn các mẫu xe bán tải đang có mặt trên thị trường như Ford Ranger, Mazda BT-50, Toyota Hilux, Mitsubishi Triton… đều có khối lượng chuyên chở dưới 950 kg, thường dao động trong khoảng 600-800 kg. Quy định mới này chủ yếu hướng đến các dòng xe tải nhỏ, vốn được sử dụng rộng rãi trong đô thị và trước đây có thể được xem xét như xe con.
Tóm lại, sự thay đổi trong định nghĩa xe bán tải theo Quy chuẩn 41/2019 là một điều chỉnh quan trọng trong Luật Giao thông đường bộ Việt Nam. Nó giúp phân loại rõ ràng hơn giữa xe con và xe tải, đặc biệt là trong bối cảnh giao thông đô thị ngày càng phức tạp. Người sử dụng xe cần nắm rõ quy định mới để tuân thủ luật pháp và đảm bảo an toàn giao thông.
