“Yêu xe như con, quý xăng như máu” – lời dạy bất hủ của Bác Hồ kính yêu đã thấm nhuần vào trái tim, khối óc của biết bao thế hệ cán bộ, chiến sĩ Cục Vận tải, Tổng cục Hậu cần. Nhân kỷ niệm ngày truyền thống vẻ vang, chúng ta cùng nhau ôn lại những trang sử hào hùng, khám phá tinh thần “cục vận tải yêu xe như con” đã trở thành kim chỉ nam, sức mạnh nội tại giúp ngành vận tải quân sự vượt qua muôn vàn khó khăn, lập nên những chiến công hiển hách.
Từ những dấu mốc lịch sử đầu tiên…
Ít ai biết rằng, ngành vận tải quân sự Việt Nam đã manh nha hình thành từ trước Cách mạng Tháng Tám 1945, cùng với sự ra đời của các lực lượng vũ trang cách mạng. Thuở sơ khai ấy, những người dân thường, từ đội viên du kích đến tự vệ, đã trở thành những chiến sĩ vận tải đầu tiên. Đôi quang gánh, chiếc thuyền nan, xe thô sơ… là những phương tiện thô sơ nhưng vô cùng quý giá, góp phần nuôi dưỡng và phát triển lực lượng cách mạng, xây dựng căn cứ địa vững chắc. Dù chưa có đơn vị chuyên trách, công tác vận tải thời kỳ này đã đóng vai trò then chốt, đảm bảo hậu cần, tiếp sức cho quân và dân ta giành thắng lợi trong cuộc khởi nghĩa giành chính quyền.
Ngày 18 tháng 6 năm 1949 đánh dấu mốc son lịch sử, Cục Vận tải chính thức được thành lập, đặt nền móng cho sự phát triển chuyên nghiệp của ngành. Những ngày đầu gian khó, Cục chỉ có 36 cán bộ, chiến sĩ với phương tiện vô cùng hạn chế. Thế nhưng, với ý chí sắt đá và tinh thần “cục vận tải yêu xe như con”, họ đã làm nên những điều kỳ diệu.
… Đến chiến công Điện Biên Phủ lẫy lừng
Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử, vai trò của ngành vận tải quân sự càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Vận chuyển hàng trăm tấn vũ khí, lương thực, thuốc men qua địa hình hiểm trở, dưới bom đạn ác liệt của kẻ thù là một thách thức khổng lồ. Thiếu tướng Nguyễn Văn Điều, Cục trưởng Cục Vận tải, Tổng cục Hậu cần, đã từng chia sẻ: “Trong điều kiện vô cùng khó khăn, thiếu thốn, chính tinh thần ‘yêu xe như con’ đã giúp cán bộ, chiến sĩ vận tải vượt qua mọi gian khổ, đảm bảo thông suốt mạch máu giao thông, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu.”
Tháng 3 năm 1950, đồng chí Đinh Đức Thiện, Cục trưởng Cục Vận tải đầu tiên, cùng 35 cán bộ, chiến sĩ nhận nhiệm vụ tổ chức tuyến vận tải đầu tiên lên Cao Bằng. Nhiệm vụ cấp bách là chuyển 300 tấn vũ khí về Chợ Mới. Với lực lượng mỏng, phương tiện thiếu thốn, đồng chí Đinh Đức Thiện đã quyết định huy động lực lượng dân công và phương tiện thô sơ. Tuyến vận tải bộ được chia thành nhiều chặng, mỗi chặng có trạm điều hành, cán bộ chiến sĩ theo dõi, điều hòa nhân lực và phương tiện. Sau 3 tháng gian nan, kế hoạch vận tải 300 tấn hàng đã hoàn thành xuất sắc.
Chiến công này là minh chứng cho sự sáng tạo, ý chí quyết tâm và tinh thần “cục vận tải yêu xe như con” của bộ đội vận tải. Nó cũng đặt nền móng vững chắc cho việc xây dựng lực lượng và mạng lưới vận tải nhân dân rộng khắp trong kháng chiến chống Pháp, đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ.
Những biểu tượng bất tử trong kháng chiến chống Mỹ
Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ngành vận tải quân sự tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đa dạng về phương thức và linh hoạt trong điều kiện chiến tranh ác liệt. Vận tải nhân dân phát triển sâu rộng với nhiều hình thức độc đáo, sáng tạo. Hình ảnh mẹ Suốt chèo đò chở bộ đội qua sông, những chiến sĩ lái xe “gan vàng dạ ngọc” trên đường Trường Sơn, đoàn tàu không số huyền thoại trên biển Đông… đã trở thành những biểu tượng bất tử, gắn liền với chiến công của ngành vận tải quân sự.
Tinh thần “cục vận tải yêu xe như con” được thể hiện rõ nét nhất trong giai đoạn này. Xe không chỉ là phương tiện vận chuyển, mà còn là người bạn đồng hành, là tài sản quý giá, gắn bó máu thịt với người chiến sĩ. Các anh trân trọng, giữ gìn xe như chính bản thân mình, bởi họ hiểu rằng, mỗi chuyến xe an toàn, mỗi giọt xăng tiết kiệm là góp phần vào thắng lợi chung của dân tộc.
Đường Trường Sơn và Đường Hồ Chí Minh trên biển là những kỳ tích vận tải vĩ đại, thể hiện ý chí, quyết tâm sắt đá của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta. Hàng vạn cán bộ, chiến sĩ vận tải đã không quản ngại gian khổ, hy sinh, ngày đêm bám trụ trên tuyến đường, đảm bảo chi viện đắc lực cho chiến trường miền Nam. Hơn 20.000 cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, hơn 32.000 người bị thương trên con đường huyền thoại này. Sự hy sinh to lớn đó đã tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của ngành vận tải quân sự, khẳng định tinh thần “mở đường mà đi, đánh địch mà tiến”.
Vận tải quân sự hôm nay: “Nghiêm ở cái đầu, cái bụng”
Trong thời bình, ngành vận tải quân sự tiếp tục đảm nhiệm những nhiệm vụ quan trọng, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đặc biệt, nhiệm vụ vận chuyển hàng hóa ra Trường Sa luôn được Cục Vận tải đặt lên hàng đầu. Từ sự kiện năm 1988, khi Trung Quốc xâm chiếm Gạc Ma và một số bãi cạn khác, lực lượng vận tải hải quân và Cục Vận tải đã phối hợp chặt chẽ, tổ chức nhiều kế hoạch chi viện cho Trường Sa.
Khẩu hiệu “Hàng nào cũng chở, đảo nào cũng đến” đã trở thành phương châm hành động của cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 649 và các đơn vị vận tải khác. Hàng năm, Cục Vận tải đảm bảo vận chuyển từ 7.000 đến 10.000 tấn hàng hóa ra Trường Sa, góp phần giữ vững chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Trong giai đoạn hiện nay, ngành vận tải quân sự tập trung đầu tư, phát triển theo hướng hiện đại, chính quy. Tuy nhiên, yếu tố con người vẫn luôn được đặt lên hàng đầu. Tinh thần “cục vận tải yêu xe như con” vẫn tiếp tục được phát huy, trở thành động lực mạnh mẽ để cán bộ, chiến sĩ hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Lời dạy “Nghiêm ở cái đầu, cái bụng” của đồng chí Đinh Đức Thiện, Cục trưởng Cục Vận tải đầu tiên, vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay. Đặc điểm của bộ đội vận tải là hoạt động phân tán, xa sự chỉ huy, quản lý khối lượng lớn vật chất, phương tiện có giá trị. Vì vậy, mỗi cán bộ, chiến sĩ phải luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, trung thực, cần kiệm, liêm chính, để không phụ lòng tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Tâm huyết và trăn trở của người đứng đầu
Thiếu tướng Nguyễn Văn Điều, người đã gắn bó 25 năm với ngành vận tải quân sự, chia sẻ: “Điều tôi tâm đắc nhất hiện nay chính là đội ngũ những người làm công tác vận tải quân sự luôn yêu quý công việc, biết vượt lên khó khăn, nêu cao ý thức tự lực tự cường trong thực hiện nhiệm vụ.”
Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ những trăn trở về con người và phương tiện. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao, Cục Vận tải tiếp tục đào tạo, huấn luyện cán bộ, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công nhân viên. Đồng thời, Cục cũng đề nghị cấp trên trang bị phương tiện hiện đại, có tính năng kỹ chiến thuật phù hợp, đáp ứng yêu cầu tác chiến và vận tải trong mọi tình huống.
Lời kết
Kỷ niệm ngày truyền thống ngành vận tải quân sự, chúng ta càng thêm tự hào về những đóng góp to lớn của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ. Tinh thần “cục vận tải yêu xe như con”, ý chí “mở đường mà đi, đánh địch mà tiến” sẽ mãi là ngọn lửa truyền thống, soi sáng con đường phát triển của ngành vận tải quân sự Việt Nam trong tương lai.
Tài liệu tham khảo:
- Bài viết gốc trên Báo Quân đội Nhân dân
