Vụ án đau lòng 39 người Việt Nam thiệt mạng trong thùng xe tải đông lạnh ở Anh năm 2019 đã khép lại một chương mới khi tòa án Bỉ tuyên án 15 năm tù cho kẻ cầm đầu đường dây buôn người. Vo Van Hong, 45 tuổi, bị kết tội chủ mưu trong thảm kịch kinh hoàng, đồng thời phải chịu phạt 920.000 euro. Bản án được đưa ra ngày 19/1 tại Bruges, Bỉ, cũng đồng thời khép lại phiên tòa xét xử 17 đồng phạm khác với mức án từ hơn 1 năm đến 10 năm tù giam.
Vụ việc đau xót này đã gây chấn động toàn thế giới, phơi bày sự tàn nhẫn của nạn buôn người và những hệ lụy khủng khiếp mà nó gây ra. 39 nạn nhân, trong đó có cả trẻ vị thành niên, đã chết ngạt trong điều kiện vô cùng tồi tệ bên trong chiếc xe tải kín mít. Họ bị xem như hàng hóa, bị bóc lột và đối xử vô nhân đạo bởi những kẻ chỉ coi trọng lợi nhuận. Mỗi nạn nhân đã phải trả gần 25.000 euro cho hy vọng về một cuộc sống tốt đẹp hơn ở Anh, nhưng cuối cùng, họ chỉ tìm thấy cái Chết Trong Xe Tải lạnh lẽo.
Trong số 18 bị cáo, có 11 người gốc Việt, cho thấy mạng lưới buôn người này có sự tham gia của nhiều đối tượng, từ những kẻ điều hành đường dây đến những người hỗ trợ nhỏ lẻ. Vai trò của các đồng phạm bao gồm cung cấp địa điểm tập kết, giấy tờ giả, SIM điện thoại và làm trung gian liên lạc. Tòa án Bỉ đã tịch thu gần 2,3 triệu euro từ Vo Van Hong, số tiền thu lợi bất chính từ hoạt động buôn người tàn nhẫn này.
Khung cảnh tòa án Bruges, Bỉ ngày 19/1, nơi các bị cáo trong vụ án buôn người liên quan đến cái chết của 39 người Việt trong xe tải nhận phán quyết.
Phiên tòa tại Bruges là kết quả của một chiến dịch truy quét lớn của cảnh sát Bỉ từ tháng 5/2020. Nhiều địa điểm, chủ yếu ở khu vực Brussels, đã bị đột kích và nhiều nghi phạm người Việt bị bắt giữ. Hầu hết những người này bị cáo buộc là thành viên của đường dây buôn người, trong khi số khác bị buộc tội đồng phạm với vai trò cung cấp nơi ẩn náu, mua sắm hoặc lái xe chở người di cư.
Theo điều tra, ít nhất 15 trong số 39 nạn nhân chết trong xe tải có liên quan đến mạng lưới buôn người có trụ sở tại Bỉ. Mạng lưới này điều hành hai địa điểm trú ẩn cho di dân trên đường đến Anh tại quận Anderlecht, Brussels. Thảm kịch xảy ra vào ngày 23/10/2019 khi thi thể của 39 người Việt, gồm 31 nam và 8 nữ, được tìm thấy tại khu công nghiệp Grays, phía bắc London. Nguyên nhân cái chết được xác định là do ngạt thở và tăng thân nhiệt trong không gian kín và đông lạnh của xe tải. Họ đã trải qua một hành trình đầy nguy hiểm trên phà từ cảng Zeebrugge, Bỉ đến Anh.
Hầu hết các nạn nhân đến từ Nghệ An và Hà Tĩnh, những tỉnh miền Trung Việt Nam vốn chịu nhiều khó khăn về kinh tế và từng gánh chịu hậu quả nặng nề từ thảm họa môi trường biển do Formosa gây ra. Những lời hứa hẹn về cơ hội việc làm ở châu Âu đã khiến họ và gia đình chấp nhận vay mượn số tiền lớn để trả cho những kẻ môi giới, mong đổi đời bằng con đường di cư bất hợp pháp đầy rủi ro.
Trước đó, vào năm 2023, một tòa án ở Anh cũng đã kết án bốn người đàn ông, bao gồm cả hai tài xế xe tải, về tội ngộ sát và các tội danh liên quan đến di dân. Họ nhận mức án từ 13 đến 27 năm tù. Những bản án này, ở cả Anh và Bỉ, cho thấy sự nghiêm minh của pháp luật trong việc trừng trị tội phạm buôn người, đồng thời là lời cảnh tỉnh đắt giá cho những ai đang ấp ủ ý định di cư trái phép và đặt niềm tin vào những đường dây buôn người vô nhân tính. Vụ án 39 người chết trong xe tải là một hồi chuông cảnh tỉnh về vấn nạn buôn người và những hậu quả đau lòng của nó, đòi hỏi sự chung tay của cả cộng đồng quốc tế để ngăn chặn và xóa bỏ hoàn toàn loại tội phạm này.
