Những chiếc xe quân sự trong chiến tranh Việt Nam đã trở thành biểu tượng quen thuộc qua điện ảnh và các thước phim tài liệu lịch sử. Bên cạnh những chiếc Jeep huyền thoại, không thể không nhắc đến các loại xe tải quân sự đóng vai trò then chốt trong việc vận chuyển quân nhu, binh lính và trang thiết bị trên khắp chiến trường. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về một số mẫu xe tải quân sự Mỹ nổi bật đã từng góp mặt tại Việt Nam, làm nổi bật vai trò và đặc điểm của từng loại.
Jeep Willys MD
Jeep Willys MD, tiền thân là Willys M38A1 truck, thuộc dòng xe đa dụng 1/4 tấn, dẫn động bốn bánh 4×4. Được sản xuất bởi Willys từ năm 1952 đến 1971, mẫu xe này đã trở thành một biểu tượng của quân đội Mỹ trong giai đoạn Chiến tranh Lạnh. Willys MD được sử dụng rộng rãi bởi quân đội Mỹ từ năm 1952 đến 1957, sau đó tiếp tục phục vụ trong Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ và được xuất khẩu đến nhiều quốc gia đồng minh. Phiên bản dành cho Thủy quân lục chiến có một số khác biệt nhỏ so với các đơn vị khác. Tổng cộng, đã có 101.488 chiếc Willys MD được sản xuất, trong đó 80.290 chiếc phục vụ nội địa và 21.198 chiếc xuất khẩu.
M38A1/MD là chiếc Willys Jeep đầu tiên áp dụng thiết kế của dòng xe dân sự CJ-5 và CJ-8 năm 1955, đánh dấu sự cải tiến về kiểu dáng và hiệu năng so với các phiên bản trước đó.
Jeep Ford M151
Ford M151, hay còn được biết đến với tên gọi thân thuộc “Jeep lùn” tại Việt Nam, là một mẫu xe quân sự phổ biến khác trong chiến tranh Việt Nam. Người Việt Nam thời kỳ đó thường gọi M151 là “Jeep Việt Nam” do sự xuất hiện rộng khắp của nó trên chiến trường. Mẫu xe này cũng rất quen thuộc với giới chơi xe cổ ngày nay.
M151 được phát triển để thay thế cho các mẫu Jeep tiền nhiệm M38 và M38A1. Thiết kế ban đầu do Ford đảm nhiệm, nhưng quá trình sản xuất sau đó có sự tham gia của Kaiser và AM General. Mẫu xe này nổi bật với thiết kế nhỏ gọn, linh hoạt, phù hợp với nhiều địa hình phức tạp tại Việt Nam.
Jeep lùn M151 MUTT có thời gian phục vụ tương đối dài trong quân đội Mỹ và chỉ chính thức “nghỉ hưu” vào đầu những năm 1990. Đến khi ngừng sản xuất vào năm 1982, đã có hơn 100.000 chiếc M151 xuất xưởng, minh chứng cho sự thành công và độ tin cậy của mẫu xe này.
Kaiser M715
Kaiser Jeep M715 là mẫu xe tải quân sự được phát triển dựa trên nền tảng xe dân sự Jeep Gladiator. Chính phủ Mỹ đã quyết định mua những chiếc xe tải này để thay thế cho dòng xe tải quân sự M37 đã cũ. Trong giai đoạn từ năm 1967 đến 1969, đã có hơn 33.000 xe tải M715 được sản xuất tại nhà máy ở Toledo, Ohio.
Tuy nhiên, quân đội Hoa Kỳ sau đó đã chuyển sang sử dụng dòng xe Dodge M880 để thay thế M715 từ năm 1976 trở đi. Mặc dù vậy, Kaiser M715 vẫn để lại dấu ấn nhất định trong lịch sử xe quân sự, đặc biệt là trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam.
Hiện nay, KIA vẫn đang sản xuất một phiên bản xe tải quân sự dựa trên thiết kế của M715 mang tên KM450 cho quân đội Hàn Quốc, theo giấy phép từ chính phủ Hoa Kỳ. Điều này cho thấy sức sống lâu dài của thiết kế M715. Trong năm 2010, Mopar đã giới thiệu mẫu concept Jeep NuKizer 715 như một sự tôn vinh dành cho bản gốc M715.
Dodge M37
Dodge M37 3/4 tấn là dòng xe tải 4×4 G741 của Dodge, một sự phát triển thành công từ dòng xe Dodge WC phục vụ trong Thế chiến II. Được giới thiệu vào năm 1951, Dodge M37 nhanh chóng được sử dụng rộng rãi bởi lực lượng vũ trang Hoa Kỳ trong chiến tranh Triều Tiên và tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong chiến tranh Việt Nam. Mẫu xe này được đánh giá cao về độ bền bỉ và khả năng vận hành mạnh mẽ.
M520 Goer
Xe tải M520 “Goer”, còn được gọi là “xe tải, chở hàng, 8 tấn, 4×4”, là một dòng xe tải quân đội Mỹ hạng nặng được sử dụng cho mục đích vận tải chiến thuật. M520 Goer nổi bật với khả năng chở tải lớn và vượt địa hình ấn tượng. Tuy nhiên, sau này, dòng xe này đã được thay thế bởi các xe tải Oshkosh HEMTT hiện đại hơn. Dù vậy, M520 Goer vẫn là một phần quan trọng trong lịch sử phát triển của các loại xe tải quân sự Mỹ.
