ABC Terminologii Transportu Międzynarodowego

Międzynarodowy transport ciężarowy odgrywa kluczową rolę w imporcie i eksporcie towarów. Aby efektywnie działać w tej branży, niezbędna jest znajomość specjalistycznych terminów. Ten artykuł zawiera kompleksową listę często spotykanych międzynarodowych terminów transportowych, która pomoże Ci w profesjonalnej komunikacji i realizacji zadań.

Popularne Terminy w Transporcie Międzynarodowym

Dotyczące Stron Zaangażowanych:

• Freight forwarder: Spedytor.
• Consolidator: Konsolidator (gromadzący ładunki LCL).
• Shipper/Consignor: Nadawca.
• Consignee: Odbiorca.
• Notify party: Strona powiadamiana.
• As carrier: Przewoźnik.
• As agent for the Carrier: Agent przewoźnika.
• Shipmaster/Captain: Kapitan statku.
• Ship’s owner: Właściciel statku.
• Merchant: Kupiec.
• Order party: Strona zlecająca.
• Charterer: Czarterujący.
• Shipping agent: Agent morski.
• NVOCC (Non-vessel operating common carrier): Operator transportu bez własnych statków.

Dotyczące Towarów i Transportu:

• Freight: Fracht.
• Ocean Freight (O/F): Fracht morski.
• Air freight: Fracht lotniczy.
• Sur-charges/Addtional cost: Dopłaty/Koszty dodatkowe.
• Local charges: Opłaty lokalne.
• Delivery order: Awizo dostawy.
• Terminal handling charge (THC): Opłata manipulacyjna w terminalu.
• Handling fee: Opłata manipulacyjna.
• Documentations fee: Opłata za dokumentację (list przewozowy).
• Place of receipt: Miejsce przyjęcia towaru do przewozu.
• Place of Delivery: Miejsce dostawy.
• Place of return: Miejsce zwrotu po załadunku (zgodnie z EIR).
• Port of Loading/airport of loading: Port/lotnisko załadunku.
• Port of Discharge/airport of discharge: Port/lotnisko wyładunku.
• Port of transit: Port tranzytowy.
• Quantity of packages: Ilość sztuk przesyłki.
• Volume weight: Waga objętościowa (obliczana dla LCL).
• Measurement: Jednostka miary.
• Liner: Statek liniowy.
• Voyage: Statek czarterowany.
• Charter party: Karta czarterowa.
• Ship rail: Burta statku.
• On deck: Na pokładzie.
• Means of conveyance: Środek transportu.
• Laytime: Czas przestoju.
• Laydays or laytime: Dni ładunkowe lub czas ładunkowy.
• Payload = net weight: Waga ładunku (netto).
• Notice of readiness: Zawiadomienie o gotowości do załadunku/wyładunku.
• Through BL: List przewozowy bezpośredni.
• Port-port: Dostawa port-port.
• Door-Door: Dostawa od drzwi do drzwi.
• Service type: Rodzaj usługi FCL/LCL.
• Service mode: Sposób realizacji usługi.
• Multimodal/Combined transport operation =MTO/CTO: Operator transportu multimodalnego/kombinowanego.
• Consignment: Przesyłka.
• Partial shipment: Dostawa częściowa.
• Airway: Droga lotnicza.
• Seaway: Droga morska.
• Road: Transport drogowy.
• Railway: Transport kolejowy.
• Pipelines: Rurociągi.
• Inland waterway: Transport śródlądowy.
• Intermodal: Transport intermodalny.
• Multimodal transportation/Combined transporation: Transport multimodalny/transport kombinowany.
• Trailer: Naczepa.
• FCL (Full container load): Ładunek pełnokontenerowy.
• LCL (Less than container load): Ładunek drobnicowy.
• FTL (Full truck load): Ładunek całopojazdowy.
• LTL (Less than truck load): Ładunek niepełnopojazdowy.
• CY (Container Yard): Plac kontenerowy.
• CFS (Container freight station): Magazyn konsolidacyjny.
• ICD (Inland customs deport): Terminal celny lądowy.
• Hub: Węzeł przeładunkowy.
• Pre-carriage: Transport lądowy kontenera eksportowego przed załadunkiem na statek.
• Carriage: Transport morski od portu załadunku do portu wyładunku.
• On-carriage: Transport lądowy kontenera importowego po wyładunku ze statku.
• Trucking: Transport drogowy.
• Inland haulauge charge (IHC): Transport śródlądowy.
• Stowage: Sztowowanie, załadunek.
• Trimming: Trymowanie, wyrównywanie ładunku.
• Crane/tackle: Dźwig.
• Lashing: Mocowanie, sztauowanie.
• Lift On-Lift Off (LO-LO): Opłata za załadunek/wyładunek.
• Forklift: Wózek widłowy.

Dotyczące Dokumentów i Certyfikatów:

• Seal: Plomba.
• Full set of original BL (3/3): Komplet oryginalnych listów przewozowych (zwykle 3/3 oryginały).
• Back date BL: List przewozowy z datą wsteczną.
• Container packing list: Lista załadunkowa kontenera.
• Place and date of issue: Miejsce i data wystawienia.
• Freight note: Nota frachtowa.
• Bearer BL: List przewozowy na okaziciela.
• Unclean BL: Nieczysty list przewozowy (Clean BL: czysty list przewozowy).
• Clean: Czysty, bez zastrzeżeń.
• Dimension: Wymiar.
• On board notations (OBN): Adnotacje o załadunku na statek.
• Said to contain (STC): Określono, że zawiera.
• Shipper’s load and count (SLAC): Załadunek i liczenie przez nadawcę.
• Container condition: Stan kontenera (ciężki lub lekki).
• Description of package and goods: Opis opakowania i towarów.
• Marks and number: Znaki i numery.
• Shipping marks: Znaki wysyłkowe.
• Dangerous goods note: Deklaracja towarów niebezpiecznych.
• Verified Gross Mass weight (VGM): Potwierdzona masa brutto.
• Cargo Manifest: Manifest ładunkowy.
• BL draft: Projekt listu przewozowego.
• BL revised: Poprawiony list przewozowy.
• Shipping note: Nota wysyłkowa.
• Remarks: Uwagi.
• Proof read copy: Kopią do korekty (dla nadawcy do sprawdzenia).
• Agency Agreement: Umowa agencyjna.

Dotyczące Wagi i Wymiarów:

• Tonnage: Tonaż statku.
• Deadweight – DWT: Nośność statku.
• Cu-Cap/Cubic capacity: Pojemność ładunkowa kontenera (wewnątrz).
• Gross weight: Waga brutto.
• Volume: Objętość ładunku (do rezerwacji).
• Metric ton (MT): Tona metryczna = 1000 kg.
• Tare weight: Waga tara kontenera.
• Chargeable weight/Weightcharge: Waga ładunku do naliczenia frachtu.
• Net weight: Waga netto.
• Said to weight: Waga deklarowana.
• Oversize: Ponadgabarytowy.
• Overweight: Przeciążony.

Dotyczące Kontenerów:

• Slot: Miejsce (na statku) dostępne lub niedostępne.
• Named cargo container: Kontener specjalistyczny.
• Equipment: Sprzęt (informacja o dostępności kontenerów).
• DC – dried container: Kontener suchy.
• Open-top container (OT): Kontener z otwartym dachem.
• Flat rack (FR) = Platform container: Kontener platforma.
• Refferred container (RF) – thermal container: Kontener chłodniczy.
• General purpose container (GP): Kontener uniwersalny (standardowy).
• High cube (HC = HQ): Kontener wysokokubaturowy (40’HC).
• Tank container: Kontener cysterna.
• Container: Kontener.
• Empty container: Pusty kontener.
• Twenty feet equivalent unit (TEU): Kontener 20-stopowy.

Dotyczące Czasu i Harmonogramu:

• Closing time/Cut-off time: Godzina zamknięcia bramy/termin zamknięcia.
• Estimated to Departure (ETD): Szacowany czas wypłynięcia.
• Estimated to arrival (ETA): Szacowany czas przybycia.
• Estimated schedule: Planowany harmonogram statku.
• Opmit: Statek nie zawija do portu.
• Roll: Opóźnienie załadunku, przełożenie na kolejny statek.
• Delay: Opóźnienie, spóźnienie w stosunku do harmonogramu.
• Laycan: Okres, w którym statek ma przybyć do portu.
• Full vessel’s capacity: Pełna ładowność statku.
• Weather working day: Dzień roboczy przy sprzyjającej pogodzie.
• Customary Quick dispatch (CQD): Szybki wyładunek (zgodnie z zwyczajami portowymi).
• Weather in berth or not – WIBON: Niezależnie od pogody przy nabrzeżu.
• In transit: W tranzycie, w trakcie transportu.
• Departure date: Data wypłynięcia.
• Frequency: Częstotliwość rejsów/tydzień.
• Transit time: Czas tranzytu.
• Free time: Czas wolny od opłat za przetrzymanie kontenera/placu.
• DET (Detention): Opłata za przetrzymanie kontenera poza terminalem.
• DEM (Demurrrage): Opłata za przetrzymanie kontenera na terminalu.
• Storage: Opłata za składowanie na placu portowym.
• Time Sheet or Layday Statement: Zestawienie czasu przestoju statku.

Dotyczące Warunków i Płatności:

• Shipment terms: Warunki dostawy.
• Free hand: Przesyłka od klienta bezpośredniego.
• Nominated: Przesyłka nominowana.
• Endorsement: Indosament.
• To order: Na zlecenie…
• Freight collect: Fracht płatny na miejscu (w porcie wyładunku).
• Freight prepaid: Fracht opłacony z góry.
• Freight as arranged: Fracht zgodnie z umową.
• Freight payable at: Fracht płatny w…
• Elsewhere: Płatność w innym miejscu (niż POL i POD).
• Free in (FI): Bez kosztów załadunku.
• Free out (FO): Bez kosztów wyładunku.
• Free in and Out (FIO): Bez kosztów załadunku i wyładunku.
• Free in and out stowed (FIOS): Bez kosztów załadunku, wyładunku i sztowowania.
• Free on truck (FOT): Dostawa na ciężarówkę.
• Shipped in apparent good order: Załadowano na statek w dobrym stanie zewnętrznym.
• Laden on board: Załadowano na pokład.
• Clean on board: Załadowano na pokład bez zastrzeżeń.
• Shipped on board: Załadowano na statek.
• Negotiable: Zbywalny.
• Non-negotiable: Niezbywalny.
• Straight BL: Imienny list przewozowy.

Dotyczące Dopłat:

• PCS (Panama Canal Surcharge): Dopłata za Kanał Panamski.
• SCS (Suez Canal Surcharge): Dopłata za Kanał Sueski.
• COD (Change of Destination): Dopłata za zmianę miejsca przeznaczenia.
• AFR (Japan Advance Filing Rules Surcharge): Opłata za wcześniejsze zgłoszenie (wymagane przez Japonię).
• CCL (Container Cleaning Fee): Opłata za czyszczenie kontenera.
• WRS (War Risk Surcharge): Dopłata wojenna.
• CAF (Currency Adjustment Factor): Dopłata wyrównująca kurs walut.
• EBS (Emergency Bunker Surcharge): Nadzwyczajna dopłata paliwowa (na trasach azjatyckich).
• PSS (Peak Season Surcharge): Dopłata sezonowa.
• CIC (Container Imbalance Charge): Dopłata za brak równowagi kontenerowej (import).
• GRI (General Rate Increase): Ogólna podwyżka stawek frachtowych.
• PCS (Port Congestion Surcharge): Dopłata za zatory portowe.
• Security Surcharges (SSC): Dopłata za bezpieczeństwo (transport lotniczy).
• Security charge: Opłata za bezpieczeństwo (zwykle transport lotniczy).
• X-ray charges: Opłata za prześwietlenie rentgenowskie (transport lotniczy).
• Labor fee: Opłata za pracę.
• International ship and port securiry charges (ISPS): Dopłata za bezpieczeństwo statku i portu na arenie międzynarodowej.
• Amendment fee: Opłata za zmianę listu przewozowego BL.
• AMS (Advanced Manifest System fee): Opłata za system zaawansowanego manifestu (wymagane dla USA, Kanady).
• BAF (Bunker Adjustment Factor): Dopłata paliwowa. Opłata BAF/FAF: dopłata paliwowa (na trasach europejskich).
• Fuel Surcharges (FSC): Dopłata paliwowa = BAF.

Dotyczące Organizacji i Przepisów:

• International Maritime Dangerous Goods Code (IMDG Code): Międzynarodowy kodeks towarów niebezpiecznych.
• International Maritime Organization (IMO): Międzynarodowa Organizacja Morska.
• Safety of Life at sea (SOLAS): Międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu.
• FIATA: International Federation of Freight Forwarders Associations: Międzynarodowa Federacja Zrzeszeń Spedytorów.
• IATA: International Air Transport Association: Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych.

Dotyczące Rodzajów Listów Przewozowych:

• Master Bill of Lading (MBL): Master Bill of Lading (od linii żeglugowych).
• House Bill of Lading (HBL): House Bill of Lading (od spedytora).

Inne:

• Connection vessel/feeder vessel: Statek dowozowy.
• Shipping Lines: Linie żeglugowe.
• Airlines: Linie lotnicze.
• Flight No: Numer lotu.
• Voyage No: Numer rejsu statku.
• Terminal: Terminal.
• Dangerous goods (DG): Towary niebezpieczne.
• Hazardous goods: Towary niebezpieczne.
• Pick up charge: Opłata za odbiór towaru z magazynu.
• Bulk Cargo: Ładunek masowy.
• Stowage plan – SP: Plan załadunku.
• Transhipment: Przeładunek.
• Cost: Koszt.
• Risk: Ryzyko.
• Freighter: Samolot towarowy.
• Express airplane: Samolot ekspresowy.
• Seaport: Port morski.
• Airport: Lotnisko.
• Handle: Obsługiwać, manipulować.
• Tracking and tracing: Śledzenie przesyłki/kontenera.

Podsumowanie

Zrozumienie międzynarodowej terminologii transportowej jest kluczem do sukcesu w logistyce i handlu międzynarodowym. Powyższa lista dostarcza podstawowej wiedzy o ważnych terminach, pomagając Ci poczuć się pewniej w pracy.