Phong Trào Cần Vương Diễn Ra Vào Thời Gian Nào? Giải Đáp Chi Tiết

Phong trào Cần Vương là một sự kiện lịch sử quan trọng trong giai đoạn cuối thế kỷ 19 của Việt Nam. Phong trào này diễn ra từ năm 1885 đến năm 1896, dưới sự lãnh đạo của vua Hàm Nghi và các văn thân, sĩ phu yêu nước. Để hiểu rõ hơn về phong trào này, Xe Tải Mỹ Đình (XETAIMYDINH.EDU.VN) sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, diễn biến và ý nghĩa lịch sử của phong trào Cần Vương, giúp bạn nắm vững kiến thức và ôn tập hiệu quả. Đồng thời, chúng tôi sẽ chia sẻ những thông tin liên quan đến lịch sử Việt Nam, các phong trào yêu nước và cuộc kháng chiến chống Pháp.

1. Phong Trào Cần Vương Là Gì?

Phong trào Cần Vương là một phong trào vũ trang yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam, bùng nổ sau khi kinh đô Huế thất thủ và vua Hàm Nghi bị bắt cóc. Vậy cụ thể Phong Trào Cần Vương Diễn Ra Vào Thời Gian Nào? Nó kéo dài từ năm 1885 đến năm 1896. Phong trào này không chỉ thể hiện tinh thần yêu nước, bất khuất của dân tộc ta mà còn là một mốc son quan trọng trong lịch sử chống ngoại xâm của Việt Nam.

1.1. Bối Cảnh Lịch Sử Dẫn Đến Phong Trào Cần Vương

Để hiểu rõ hơn về phong trào Cần Vương, chúng ta cần nhìn lại bối cảnh lịch sử Việt Nam vào cuối thế kỷ 19:

Sự xâm lược của thực dân Pháp: Pháp từng bước xâm chiếm Việt Nam, từ việc chiếm các tỉnh Nam Kỳ (1858-1862) đến việc ký kết các hiệp ước bất bình đẳng, đặt Việt Nam dưới sự bảo hộ của Pháp.
Triều đình nhà Nguyễn suy yếu: Triều đình nhà Nguyễn nhu nhược, từng bước đầu hàng thực dân Pháp, gây nên sự bất mãn trong nhân dân và sĩ phu yêu nước.
Cuộc phản công kinh thành Huế thất bại (1885): Cuộc phản công do phe chủ chiến trong triều đình nhà Nguyễn tổ chức thất bại, Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi chạy ra Tân Sở (Quảng Trị), ban “Chiếu Cần Vương”, kêu gọi nhân dân cả nước đứng lên chống Pháp.

1.2. Chiếu Cần Vương Là Gì?

“Chiếu Cần Vương” là văn bản lịch sử quan trọng, do vua Hàm Nghi ban bố vào ngày 13 tháng 7 năm 1885 tại Tân Sở, Quảng Trị. Chiếu Cần Vương có ý nghĩa vô cùng to lớn, đánh dấu sự khởi đầu của một giai đoạn đấu tranh vũ trang mới của nhân dân Việt Nam chống lại thực dân Pháp xâm lược.

Nội dung chính của Chiếu Cần Vương:
- Tố cáo tội ác của thực dân Pháp xâm lược.
- Kêu gọi văn thân, sĩ phu và nhân dân cả nước đứng lên giúp vua cứu nước.
- Khẳng định quyết tâm kháng chiến đến cùng để giành lại độc lập cho dân tộc.
Ý nghĩa của Chiếu Cần Vương:
- Khơi dậy lòng yêu nước, ý chí đấu tranh chống ngoại xâm của nhân dân cả nước.
- Tập hợp lực lượng yêu nước dưới ngọn cờ Cần Vương, tạo thành phong trào kháng chiến rộng lớn.
- Thể hiện tinh thần bất khuất, không chịu khuất phục của dân tộc Việt Nam trước ách đô hộ của thực dân Pháp.

2. Diễn Biến Chính Của Phong Trào Cần Vương

Phong trào Cần Vương diễn ra sôi nổi và rộng khắp trên cả nước, với sự tham gia của đông đảo nhân dân, sĩ phu yêu nước. Phong trào có thể chia thành hai giai đoạn chính:

2.1. Giai Đoạn 1885-1888: Bùng Nổ Và Lan Rộng

Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu:
- Khởi nghĩa Bãi Sậy (1883-1892): Do Nguyễn Thiện Thuật (Tán Thuật) lãnh đạo, hoạt động chủ yếu ở vùng đồng bằng Bắc Bộ.
- Khởi nghĩa Ba Đình (1886-1887): Do Đinh Công Tráng, Phạm Bành lãnh đạo, xây dựng căn cứ ở Ba Đình (Thanh Hóa).
- Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1896): Do Phan Đình Phùng, Cao Thắng lãnh đạo, là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất, có quy mô lớn và thời gian kéo dài nhất.
Đặc điểm:
- Nổ ra mạnh mẽ ở các tỉnh Bắc và Trung Kỳ.
- Lực lượng tham gia chủ yếu là nông dân, binh lính và sĩ phu yêu nước.
- Phương thức đấu tranh chủ yếu là khởi nghĩa vũ trang, đánh du kích.

2.2. Giai Đoạn 1888-1896: Suy Yếu Và Tan Rã

Sự kiện vua Hàm Nghi bị bắt (1888): Vua Hàm Nghi bị thực dân Pháp bắt và đày sang Algérie, phong trào Cần Vương mất đi ngọn cờ lãnh đạo.
Các cuộc khởi nghĩa tiếp tục diễn ra: Mặc dù vua Hàm Nghi bị bắt, các cuộc khởi nghĩa vẫn tiếp tục diễn ra, nhưng quy mô nhỏ hơn và dần dần bị thực dân Pháp đàn áp.
Khởi nghĩa Hương Khê thất bại (1896): Phan Đình Phùng mất, khởi nghĩa Hương Khê thất bại, đánh dấu sự kết thúc của phong trào Cần Vương.

3. Các Cuộc Khởi Nghĩa Tiêu Biểu Trong Phong Trào Cần Vương

Trong suốt phong trào Cần Vương, nhiều cuộc khởi nghĩa đã nổ ra, thể hiện tinh thần yêu nước và ý chí đấu tranh của nhân dân Việt Nam. Dưới đây là một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu:

3.1. Khởi Nghĩa Bãi Sậy

Thời gian: 1883-1892
Địa bàn hoạt động: Vùng đồng bằng Bắc Bộ (Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh…)
Lãnh đạo: Nguyễn Thiện Thuật (Tán Thuật)
Đặc điểm:
- Lực lượng chủ yếu là nông dân.
- Sử dụng chiến thuật du kích, gây nhiều khó khăn cho quân Pháp.
- Địa bàn hoạt động rộng, gây ảnh hưởng lớn đến vùng đồng bằng Bắc Bộ.

3.2. Khởi Nghĩa Ba Đình

Thời gian: 1886-1887
Địa bàn hoạt động: Ba Đình (Thanh Hóa)
Lãnh đạo: Đinh Công Tráng, Phạm Bành
Đặc điểm:
- Xây dựng căn cứ kiên cố, tổ chức phòng thủ chặt chẽ.
- Chống trả quyết liệt các cuộc tấn công của quân Pháp.
- Tuy nhiên, do lực lượng yếu hơn, căn cứ Ba Đình bị quân Pháp san phẳng.

3.3. Khởi Nghĩa Hương Khê

Thời gian: 1885-1896
Địa bàn hoạt động: Hương Khê (Hà Tĩnh) và các vùng lân cận
Lãnh đạo: Phan Đình Phùng, Cao Thắng
Đặc điểm:
- Là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất, có quy mô lớn và thời gian kéo dài nhất trong phong trào Cần Vương.
- Tổ chức lực lượng chặt chẽ, xây dựng căn cứ vững chắc.
- Chế tạo vũ khí (súng trường) theo kiểu phương Tây.
- Chiến đấu dũng cảm, gây cho quân Pháp nhiều thiệt hại.
- Tuy nhiên, do tương quan lực lượng quá chênh lệch, khởi nghĩa Hương Khê thất bại sau khi Phan Đình Phùng qua đời.

Bảng so sánh các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào Cần Vương:

Cuộc khởi nghĩa	Thời gian	Địa bàn hoạt động	Lãnh đạo	Đặc điểm nổi bật
Bãi Sậy	1883-1892	Đồng bằng Bắc Bộ	Nguyễn Thiện Thuật	Chiến thuật du kích, địa bàn hoạt động rộng
Ba Đình	1886-1887	Ba Đình (Thanh Hóa)	Đinh Công Tráng, Phạm Bành	Căn cứ kiên cố, phòng thủ chặt chẽ
Hương Khê	1885-1896	Hương Khê (Hà Tĩnh)	Phan Đình Phùng, Cao Thắng	Quy mô lớn, thời gian kéo dài, tổ chức chặt chẽ, chế tạo vũ khí, chiến đấu dũng cảm

4. Nguyên Nhân Thất Bại Của Phong Trào Cần Vương

Mặc dù thể hiện tinh thần yêu nước và ý chí đấu tranh mạnh mẽ của nhân dân Việt Nam, phong trào Cần Vương cuối cùng vẫn thất bại. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự thất bại này, trong đó có những nguyên nhân chủ yếu sau:

Thiếu sự lãnh đạo thống nhất: Phong trào Cần Vương nổ ra tự phát ở nhiều địa phương, thiếu một tổ chức lãnh đạo thống nhất, có đường lối chính trị rõ ràng.
Lực lượng yếu, vũ khí thô sơ: Lực lượng của phong trào Cần Vương chủ yếu là nông dân, binh lính, vũ khí trang bị còn thô sơ, lạc hậu so với quân đội Pháp.
Chưa có sự ủng hộ rộng rãi của quần chúng: Phong trào Cần Vương chủ yếu dựa vào lực lượng nông dân, chưa tập hợp được đông đảo các tầng lớp nhân dân khác tham gia.
Thực dân Pháp mạnh: Thực dân Pháp có tiềm lực kinh tế, quân sự mạnh, sử dụng nhiều thủ đoạn đàn áp dã man, chia rẽ khối đoàn kết dân tộc.
Hệ tư tưởng phong kiến bảo thủ: Phong trào Cần Vương mang tính chất phong kiến, bảo thủ, không đáp ứng được yêu cầu của thời đại, không có khả năng đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng.

5. Ý Nghĩa Lịch Sử Của Phong Trào Cần Vương

Mặc dù thất bại, phong trào Cần Vương vẫn có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn đối với dân tộc Việt Nam:

Thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh bất khuất của dân tộc: Phong trào Cần Vương là minh chứng cho tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh kiên cường, bất khuất của nhân dân Việt Nam chống lại ách đô hộ của thực dân Pháp.
Góp phần làm chậm quá trình xâm lược của thực dân Pháp: Phong trào Cần Vương đã gây cho thực dân Pháp nhiều khó khăn, làm chậm quá trình xâm lược và bình định Việt Nam.
Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu: Phong trào Cần Vương để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu về tổ chức, lãnh đạo, phương thức đấu tranh, góp phần vào sự nghiệp giải phóng dân tộc sau này.
Khơi dậy lòng tự hào dân tộc: Phong trào Cần Vương khơi dậy lòng tự hào dân tộc, cổ vũ các phong trào yêu nước sau này tiếp tục đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.

6. Các Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu Trong Phong Trào Cần Vương

Phong trào Cần Vương đã sản sinh ra nhiều nhân vật lịch sử tiêu biểu, những người đã có đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Dưới đây là một số nhân vật nổi bật:

Vua Hàm Nghi: Vị vua yêu nước, ban “Chiếu Cần Vương”, kêu gọi nhân dân cả nước đứng lên chống Pháp. Mặc dù bị bắt và đày sang Algérie, vua Hàm Nghi vẫn giữ vững khí tiết, là biểu tượng của tinh thần yêu nước.
Tôn Thất Thuyết: Đại thần triều Nguyễn, người phò tá vua Hàm Nghi, có vai trò quan trọng trong việc khởi xướng và lãnh đạo phong trào Cần Vương.
Phan Đình Phùng: Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hương Khê, một trong những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất của phong trào Cần Vương. Ông là một nhà yêu nước kiên cường, bất khuất, được nhân dân kính trọng.
Cao Thắng: Người cộng sự đắc lực của Phan Đình Phùng trong cuộc khởi nghĩa Hương Khê. Ông có tài chế tạo vũ khí, góp phần quan trọng vào việc nâng cao sức chiến đấu của nghĩa quân.
Nguyễn Thiện Thuật (Tán Thuật): Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy, một trong những cuộc khởi nghĩa lớn của phong trào Cần Vương.
Đinh Công Tráng, Phạm Bành: Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Ba Đình, xây dựng căn cứ kiên cố, gây cho quân Pháp nhiều khó khăn.

7. Liên Hệ Giữa Phong Trào Cần Vương Với Các Phong Trào Yêu Nước Khác

Phong trào Cần Vương có mối liên hệ mật thiết với các phong trào yêu nước khác trong lịch sử Việt Nam. Nó là sự tiếp nối truyền thống yêu nước, chống ngoại xâm của dân tộc ta từ bao đời nay. Đồng thời, phong trào Cần Vương cũng là tiền đề cho các phong trào yêu nước sau này, đặc biệt là phong trào giải phóng dân tộc đầu thế kỷ 20.

Tiếp nối truyền thống yêu nước: Phong trào Cần Vương tiếp nối truyền thống yêu nước, chống ngoại xâm của các thế hệ cha ông, từ Hai Bà Trưng, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo đến Lê Lợi, Nguyễn Trãi…
Ảnh hưởng đến các phong trào yêu nước sau này: Phong trào Cần Vương đã cổ vũ, khích lệ các phong trào yêu nước sau này tiếp tục đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ quốc, như phong trào Đông Du, phong trào Duy Tân, phong trào chống Pháp của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh…
Bài học kinh nghiệm: Phong trào Cần Vương để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho các phong trào yêu nước sau này, về tổ chức, lãnh đạo, phương thức đấu tranh.

8. Tại Sao Nên Tìm Hiểu Về Phong Trào Cần Vương?

Việc tìm hiểu về phong trào Cần Vương không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử dân tộc mà còn mang lại nhiều giá trị thiết thực trong cuộc sống hiện tại:

Bồi đắp lòng yêu nước, tự hào dân tộc: Hiểu về những hy sinh, mất mát của cha ông trong cuộc đấu tranh chống ngoại xâm giúp chúng ta thêm yêu nước, tự hào về truyền thống lịch sử vẻ vang của dân tộc.
Nâng cao ý thức trách nhiệm công dân: Việc tìm hiểu về lịch sử giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về vai trò, trách nhiệm của mình đối với đất nước, xã hội.
Rút ra bài học kinh nghiệm: Nghiên cứu về phong trào Cần Vương giúp chúng ta rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Góp phần vào sự nghiệp xây dựng đất nước: Hiểu về lịch sử giúp chúng ta có thêm động lực, niềm tin để góp phần vào sự nghiệp xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, phồn vinh.

Vua Hàm Nghi và chiếu Cần Vương

Vua Hàm Nghi và chiếu Cần Vương, biểu tượng của lòng yêu nước và ý chí đấu tranh bất khuất.

9. Những Địa Danh Lịch Sử Liên Quan Đến Phong Trào Cần Vương

Để hiểu rõ hơn về phong trào Cần Vương, bạn có thể tìm đến những địa danh lịch sử liên quan đến phong trào này:

Tân Sở (Quảng Trị): Nơi vua Hàm Nghi ban “Chiếu Cần Vương”.
Ba Đình (Thanh Hóa): Căn cứ của cuộc khởi nghĩa Ba Đình.
Hương Khê (Hà Tĩnh): Địa bàn hoạt động chính của cuộc khởi nghĩa Hương Khê.
Bãi Sậy (Hưng Yên): Địa bàn hoạt động của cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy.
Kinh thành Huế: Nơi diễn ra cuộc phản công kinh thành Huế, dẫn đến sự bùng nổ của phong trào Cần Vương.

10. Câu Hỏi Thường Gặp Về Phong Trào Cần Vương (FAQ)

10.1. Phong trào Cần Vương diễn ra vào thời gian nào?

Phong trào Cần Vương diễn ra từ năm 1885 đến năm 1896, bắt đầu sau khi vua Hàm Nghi ban “Chiếu Cần Vương” và kết thúc với sự thất bại của cuộc khởi nghĩa Hương Khê.

10.2. Ai là người lãnh đạo phong trào Cần Vương?

Phong trào Cần Vương được lãnh đạo bởi vua Hàm Nghi và các văn thân, sĩ phu yêu nước như Tôn Thất Thuyết, Phan Đình Phùng, Cao Thắng, Nguyễn Thiện Thuật, Đinh Công Tráng, Phạm Bành…

10.3. Mục tiêu của phong trào Cần Vương là gì?

Mục tiêu của phong trào Cần Vương là đánh đuổi thực dân Pháp, khôi phục nền độc lập, tự do cho dân tộc Việt Nam, bảo vệ chế độ phong kiến.

10.4. Phong trào Cần Vương có những giai đoạn nào?

Phong trào Cần Vương có hai giai đoạn chính:

Giai đoạn 1 (1885-1888): Bùng nổ và lan rộng.
Giai đoạn 2 (1888-1896): Suy yếu và tan rã.

10.5. Cuộc khởi nghĩa nào tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương?

Cuộc khởi nghĩa Hương Khê (1885-1896) do Phan Đình Phùng và Cao Thắng lãnh đạo là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương.

10.6. Tại sao phong trào Cần Vương thất bại?

Phong trào Cần Vương thất bại do nhiều nguyên nhân, như thiếu sự lãnh đạo thống nhất, lực lượng yếu, vũ khí thô sơ, chưa có sự ủng hộ rộng rãi của quần chúng, thực dân Pháp mạnh, hệ tư tưởng phong kiến bảo thủ…

10.7. Ý nghĩa lịch sử của phong trào Cần Vương là gì?

Phong trào Cần Vương có ý nghĩa lịch sử to lớn, thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh bất khuất của dân tộc, góp phần làm chậm quá trình xâm lược của thực dân Pháp, để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu, khơi dậy lòng tự hào dân tộc.

10.8. Vua Hàm Nghi đã làm gì cho phong trào Cần Vương?

Vua Hàm Nghi ban “Chiếu Cần Vương”, kêu gọi nhân dân cả nước đứng lên chống Pháp. Ông là biểu tượng của tinh thần yêu nước, mặc dù bị bắt và đày sang Algérie vẫn giữ vững khí tiết.

10.9. Phan Đình Phùng có vai trò gì trong phong trào Cần Vương?

Phan Đình Phùng là lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hương Khê, một trong những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất của phong trào Cần Vương. Ông là một nhà yêu nước kiên cường, bất khuất, được nhân dân kính trọng.

10.10. Chúng ta có thể học được gì từ phong trào Cần Vương?

Từ phong trào Cần Vương, chúng ta có thể học được tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh bất khuất, lòng tự hào dân tộc, bài học về xây dựng khối đoàn kết toàn dân, về tổ chức và lãnh đạo phong trào.

Bạn đang tìm kiếm thông tin chi tiết và đáng tin cậy về xe tải ở Mỹ Đình? Bạn muốn được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến xe tải? Hãy truy cập ngay XETAIMYDINH.EDU.VN để được hỗ trợ tốt nhất. Tại đây, bạn sẽ tìm thấy:

Thông tin chi tiết và cập nhật về các loại xe tải có sẵn ở Mỹ Đình, Hà Nội.
So sánh giá cả và thông số kỹ thuật giữa các dòng xe.
Tư vấn lựa chọn xe phù hợp với nhu cầu và ngân sách.
Giải đáp các thắc mắc liên quan đến thủ tục mua bán, đăng ký và bảo dưỡng xe tải.
Thông tin về các dịch vụ sửa chữa xe tải uy tín trong khu vực.

Liên hệ ngay với Xe Tải Mỹ Đình để được tư vấn miễn phí:

Địa chỉ: Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Hotline: 0247 309 9988.
Trang web: XETAIMYDINH.EDU.VN.

Xe Tải Mỹ Đình luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường!