Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác Là Gì Và Tính Chất Quan Trọng Nào?

Tính Chất đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác là một khái niệm hình học quan trọng, được ứng dụng rộng rãi. Hãy cùng Xe Tải Mỹ Đình khám phá định nghĩa, tính chất và ứng dụng thực tế của nó. Tại XETAIMYDINH.EDU.VN, bạn sẽ tìm thấy thông tin chi tiết và đáng tin cậy về các loại xe tải phù hợp với nhu cầu của bạn, cũng như kiến thức hữu ích về lĩnh vực liên quan đến toán học và vận tải.

1. Định Nghĩa Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác?

Đường tròn nội tiếp tam giác là đường tròn tiếp xúc với cả ba cạnh của tam giác đó. Nói cách khác, tam giác ngoại tiếp đường tròn này. Tâm của đường tròn nội tiếp là giao điểm của ba đường phân giác trong của tam giác. Điều này tạo ra một điểm đặc biệt, nơi khoảng cách từ điểm đó đến mỗi cạnh của tam giác là bằng nhau, chính là bán kính của đường tròn nội tiếp.

1.1. Giải Thích Chi Tiết Hơn Về Định Nghĩa

Để hiểu rõ hơn, hãy tưởng tượng một tam giác bất kỳ. Bạn có thể vẽ một đường tròn nằm gọn bên trong tam giác sao cho đường tròn này chạm vào cả ba cạnh của tam giác. Đường tròn này chính là đường tròn nội tiếp tam giác. Điểm đặc biệt là tâm của đường tròn này luôn nằm ở giao điểm của ba đường phân giác trong của tam giác.

1.2. Mối Liên Hệ Giữa Đường Tròn Nội Tiếp Và Đường Phân Giác

Đường phân giác của một góc là đường thẳng chia góc đó thành hai góc bằng nhau. Trong một tam giác, giao điểm của ba đường phân giác trong là tâm của đường tròn nội tiếp. Điều này có nghĩa là tâm đường tròn nội tiếp cách đều ba cạnh của tam giác.

Alt: Hình ảnh minh họa đường tròn nội tiếp tam giác với tâm là giao điểm của ba đường phân giác.

2. Các Tính Chất Quan Trọng Của Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác?

Đường tròn nội tiếp tam giác sở hữu nhiều tính chất thú vị và hữu ích, giúp giải quyết các bài toán hình học một cách hiệu quả. Dưới đây là một số tính chất quan trọng nhất:

2.1. Tâm Đường Tròn Nội Tiếp Là Giao Điểm Ba Đường Phân Giác

Đây là tính chất cơ bản nhất và quan trọng nhất. Tâm của đường tròn nội tiếp tam giác luôn là giao điểm của ba đường phân giác trong của tam giác đó.

2.2. Bán Kính Đường Tròn Nội Tiếp

Bán kính (r) của đường tròn nội tiếp tam giác có thể được tính bằng công thức:
r = S/p
Trong đó:

  • S là diện tích của tam giác
  • p là nửa chu vi của tam giác (p = (a + b + c)/2, với a, b, c là độ dài ba cạnh của tam giác).

2.3. Ứng Dụng Trong Tam Giác Đều

Trong tam giác đều, tâm của đường tròn nội tiếp trùng với tâm của đường tròn ngoại tiếp và trọng tâm của tam giác. Điều này làm cho việc tính toán và xác định các yếu tố liên quan đến đường tròn nội tiếp trở nên đơn giản hơn rất nhiều.

2.4. Liên Hệ Với Diện Tích Tam Giác

Diện tích của tam giác có thể được tính bằng công thức:
S = p * r
Trong đó:

  • S là diện tích của tam giác
  • p là nửa chu vi của tam giác
  • r là bán kính đường tròn nội tiếp

2.5. Tính Chất Tiếp Tuyến

Các tiếp tuyến từ một điểm đến đường tròn có độ dài bằng nhau. Điều này có nghĩa là, nếu đường tròn nội tiếp tam giác ABC tiếp xúc với các cạnh AB, BC, CA lần lượt tại D, E, F, thì ta có:

  • AD = AF
  • BD = BE
  • CE = CF

Alt: Minh họa tính chất tiếp tuyến từ một điểm đến đường tròn nội tiếp tam giác.

3. Công Thức Tính Bán Kính Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác?

Việc tính toán bán kính đường tròn nội tiếp tam giác là một kỹ năng quan trọng trong giải toán hình học. Dưới đây là các công thức phổ biến và cách áp dụng chúng:

3.1. Công Thức Tổng Quát

Công thức tổng quát để tính bán kính (r) của đường tròn nội tiếp tam giác là:

r = S/p

Trong đó:

  • S là diện tích của tam giác
  • p là nửa chu vi của tam giác

Để sử dụng công thức này, bạn cần biết diện tích và nửa chu vi của tam giác.

3.2. Tính Diện Tích Tam Giác

Có nhiều cách để tính diện tích tam giác, tùy thuộc vào thông tin bạn có:

  • Nếu biết độ dài ba cạnh (a, b, c): Sử dụng công thức Heron:
    S = √(p(p - a)(p - b)(p - c))
    Trong đó p là nửa chu vi.
  • Nếu biết một cạnh (a) và chiều cao tương ứng (h):
    S = (1/2) * a * h
  • Nếu biết hai cạnh (a, b) và góc xen giữa (C):
    S = (1/2) * a * b * sin(C)

3.3. Ví Dụ Minh Họa

Ví dụ 1: Cho tam giác ABC có độ dài ba cạnh là a = 5cm, b = 6cm, c = 7cm. Tính bán kính đường tròn nội tiếp.

  • Bước 1: Tính nửa chu vi:
    p = (5 + 6 + 7) / 2 = 9cm
  • Bước 2: Tính diện tích bằng công thức Heron:
    S = √(9(9 - 5)(9 - 6)(9 - 7)) = √(9 * 4 * 3 * 2) = √216 = 6√6 cm²
  • Bước 3: Tính bán kính:
    r = S/p = (6√6) / 9 = (2√6) / 3 cm

Ví dụ 2: Cho tam giác ABC có cạnh AB = 4cm, cạnh AC = 6cm và góc A = 30 độ. Tính bán kính đường tròn nội tiếp.

  • Bước 1: Tính diện tích:
    S = (1/2) * AB * AC * sin(A) = (1/2) * 4 * 6 * sin(30°) = (1/2) * 4 * 6 * (1/2) = 6 cm²
  • Bước 2: Tính cạnh BC bằng định lý cosin:
    BC² = AB² + AC² - 2 * AB * AC * cos(A) = 4² + 6² - 2 * 4 * 6 * cos(30°) = 16 + 36 - 48 * (√3/2) = 52 - 24√3
    BC = √(52 - 24√3) ≈ 3.2 cm
  • Bước 3: Tính nửa chu vi:
    p = (4 + 6 + 3.2) / 2 = 6.6 cm
  • Bước 4: Tính bán kính:
    r = S/p = 6 / 6.6 ≈ 0.91 cm

3.4. Lưu Ý Khi Sử Dụng Công Thức

  • Đảm bảo rằng bạn sử dụng đúng đơn vị đo cho tất cả các giá trị.
  • Kiểm tra lại các phép tính để tránh sai sót.
  • Sử dụng công thức phù hợp với thông tin đã cho về tam giác.

Alt: Hình ảnh tóm tắt các công thức tính bán kính đường tròn nội tiếp tam giác.

4. Ứng Dụng Thực Tế Của Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác?

Đường tròn nội tiếp tam giác không chỉ là một khái niệm hình học thuần túy, mà còn có nhiều ứng dụng thực tế trong các lĩnh vực khác nhau:

4.1. Kiến Trúc Và Xây Dựng

Trong kiến trúc và xây dựng, việc hiểu và áp dụng các tính chất của đường tròn nội tiếp có thể giúp trong việc thiết kế các cấu trúc có tính thẩm mỹ và độ bền cao. Ví dụ, khi thiết kế một mái vòm hình tam giác, việc xác định tâm và bán kính của đường tròn nội tiếp có thể giúp đảm bảo sự cân bằng và hài hòa của cấu trúc.

4.2. Thiết Kế Cơ Khí

Trong thiết kế cơ khí, đường tròn nội tiếp có thể được sử dụng để xác định vị trí tối ưu của các bộ phận trong một hệ thống. Ví dụ, khi thiết kế một hệ thống bánh răng, việc xác định tâm và bán kính của đường tròn nội tiếp có thể giúp đảm bảo sự ăn khớp chính xác giữa các bánh răng.

4.3. Trắc Địa Và Đo Đạc

Trong trắc địa và đo đạc, đường tròn nội tiếp có thể được sử dụng để tính toán diện tích và kích thước của các khu đất có hình dạng tam giác. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc phân chia đất đai và lập bản đồ.

4.4. Ứng Dụng Trong Giao Thông Vận Tải

Trong lĩnh vực giao thông vận tải, kiến thức về đường tròn nội tiếp tam giác có thể ứng dụng trong việc thiết kế và xây dựng đường xá, cầu cống, đặc biệt là trong việc tối ưu hóa các nút giao thông có hình dạng tam giác để đảm bảo an toàn và hiệu quả lưu thông. Xe Tải Mỹ Đình luôn cập nhật những thông tin mới nhất về lĩnh vực này để cung cấp cho khách hàng những giải pháp vận tải tối ưu.

4.5. Giáo Dục Và Nghiên Cứu

Đường tròn nội tiếp tam giác là một chủ đề quan trọng trong chương trình toán học ở trường phổ thông và đại học. Việc nắm vững các khái niệm và tính chất liên quan đến đường tròn nội tiếp giúp học sinh và sinh viên phát triển tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề. Ngoài ra, đường tròn nội tiếp cũng là một đối tượng nghiên cứu thú vị trong lĩnh vực hình học.

Alt: Hình ảnh minh họa ứng dụng của đường tròn nội tiếp trong thiết kế kiến trúc.

5. Các Dạng Bài Tập Thường Gặp Về Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác?

Để nắm vững kiến thức về đường tròn nội tiếp tam giác, việc luyện tập giải các dạng bài tập khác nhau là rất quan trọng. Dưới đây là một số dạng bài tập thường gặp và phương pháp giải:

5.1. Bài Tập Tính Bán Kính Đường Tròn Nội Tiếp

Đây là dạng bài tập cơ bản nhất. Đề bài thường cho độ dài ba cạnh của tam giác hoặc một số thông tin khác liên quan đến tam giác, yêu cầu tính bán kính đường tròn nội tiếp.

Phương pháp giải:

  1. Tính nửa chu vi của tam giác.
  2. Tính diện tích của tam giác bằng công thức Heron hoặc các công thức khác phù hợp.
  3. Áp dụng công thức r = S/p để tính bán kính.

5.2. Bài Tập Chứng Minh Tính Chất Liên Quan Đến Đường Tròn Nội Tiếp

Dạng bài tập này yêu cầu chứng minh một tính chất nào đó liên quan đến đường tròn nội tiếp, ví dụ như chứng minh tâm đường tròn nội tiếp là giao điểm của ba đường phân giác, hoặc chứng minh một hệ thức nào đó liên quan đến bán kính và các yếu tố khác của tam giác.

Phương pháp giải:

  1. Vẽ hình và xác định các yếu tố đã cho.
  2. Sử dụng các định nghĩa, tính chất đã biết về đường tròn nội tiếp và tam giác để suy luận và chứng minh.
  3. Có thể sử dụng phương pháp chứng minh phản chứng hoặc chứng minh trực tiếp.

5.3. Bài Tập Tìm Vị Trí Tương Đối Giữa Đường Tròn Nội Tiếp Và Các Yếu Tố Khác Của Tam Giác

Dạng bài tập này yêu cầu xác định vị trí tương đối giữa đường tròn nội tiếp và các yếu tố khác của tam giác, ví dụ như các đường thẳng, các điểm đặc biệt, hoặc các đường tròn khác.

Phương pháp giải:

  1. Vẽ hình và xác định các yếu tố đã cho.
  2. Sử dụng các định nghĩa, tính chất đã biết về đường tròn nội tiếp và tam giác để suy luận và xác định vị trí tương đối.
  3. Có thể sử dụng các phép biến hình hoặc các phương pháp tọa độ để giải quyết bài toán.

5.4. Bài Tập Ứng Dụng Tính Chất Đường Tròn Nội Tiếp Để Giải Các Bài Toán Thực Tế

Dạng bài tập này yêu cầu áp dụng các tính chất của đường tròn nội tiếp để giải quyết các bài toán thực tế, ví dụ như bài toán về thiết kế, xây dựng, hoặc đo đạc.

Phương pháp giải:

  1. Phân tích bài toán và xác định các yếu tố liên quan đến đường tròn nội tiếp và tam giác.
  2. Sử dụng các công thức và tính chất đã biết để thiết lập các phương trình hoặc hệ phương trình.
  3. Giải các phương trình hoặc hệ phương trình để tìm ra kết quả cần tìm.

5.5. Ví Dụ Về Bài Tập Và Cách Giải

Ví dụ 1: Cho tam giác ABC có AB = 3cm, AC = 4cm, BC = 5cm. Tính bán kính đường tròn nội tiếp tam giác ABC.

  • Giải:
    • Tam giác ABC là tam giác vuông tại A (vì 3² + 4² = 5²).
    • Diện tích tam giác ABC là: S = (1/2) AB AC = (1/2) 3 4 = 6 cm².
    • Nửa chu vi của tam giác ABC là: p = (3 + 4 + 5) / 2 = 6 cm.
    • Bán kính đường tròn nội tiếp là: r = S/p = 6/6 = 1 cm.

Ví dụ 2: Chứng minh rằng tâm đường tròn nội tiếp tam giác là giao điểm của ba đường phân giác trong của tam giác.

  • Giải:
    • Gọi O là tâm đường tròn nội tiếp tam giác ABC, D, E, F là các điểm tiếp xúc của đường tròn với các cạnh BC, CA, AB.
    • Khi đó, OD, OE, OF là các bán kính của đường tròn và vuông góc với các cạnh BC, CA, AB.
    • Xét tam giác ODB và tam giác OFB, ta có:
      • OD = OF (bán kính)
      • OB là cạnh chung
      • ∠ODB = ∠OFB = 90°
    • Vậy tam giác ODB và tam giác OFB bằng nhau (cạnh huyền – cạnh góc vuông).
    • Suy ra ∠DBO = ∠FBO, tức là BO là đường phân giác của góc B.
    • Chứng minh tương tự, ta có AO và CO lần lượt là các đường phân giác của góc A và góc C.
    • Vậy O là giao điểm của ba đường phân giác trong của tam giác ABC.

Alt: Hình ảnh minh họa các dạng bài tập thường gặp về đường tròn nội tiếp tam giác.

6. Mẹo Và Thủ Thuật Khi Giải Bài Toán Về Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác?

Giải các bài toán về đường tròn nội tiếp tam giác đôi khi có thể gây khó khăn. Dưới đây là một số mẹo và thủ thuật giúp bạn giải quyết chúng một cách hiệu quả hơn:

6.1. Vẽ Hình Chính Xác

Việc vẽ hình chính xác là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Một hình vẽ rõ ràng và đầy đủ thông tin sẽ giúp bạn dễ dàng nhận ra các mối quan hệ hình học và áp dụng các định lý, tính chất một cách chính xác.

6.2. Xác Định Các Yếu Tố Quan Trọng

Xác định rõ các yếu tố quan trọng của bài toán, như độ dài các cạnh, số đo các góc, vị trí các điểm đặc biệt (trung điểm, trực tâm, trọng tâm), và mối quan hệ giữa chúng.

6.3. Sử Dụng Các Công Thức Và Định Lý Phù Hợp

Nắm vững các công thức tính diện tích, chu vi, bán kính đường tròn nội tiếp, và các định lý liên quan đến tam giác (định lý Pythagoras, định lý cosin, định lý sin). Chọn công thức và định lý phù hợp với thông tin đã cho để giải bài toán.

6.4. Phân Tích Các Trường Hợp Đặc Biệt

Nếu tam giác là tam giác vuông, tam giác cân, hoặc tam giác đều, hãy tận dụng các tính chất đặc biệt của chúng để đơn giản hóa bài toán. Ví dụ, trong tam giác đều, tâm đường tròn nội tiếp trùng với tâm đường tròn ngoại tiếp và trọng tâm của tam giác.

6.5. Sử Dụng Phương Pháp Tọa Độ

Trong một số trường hợp, việc sử dụng phương pháp tọa độ có thể giúp bạn giải quyết bài toán một cách dễ dàng hơn. Chọn một hệ tọa độ phù hợp và biểu diễn các điểm, đường thẳng, đường tròn bằng các phương trình tọa độ.

6.6. Kiểm Tra Lại Kết Quả

Sau khi giải xong bài toán, hãy kiểm tra lại kết quả bằng cách thay các giá trị đã tìm được vào các công thức và định lý ban đầu. Đảm bảo rằng kết quả của bạn phù hợp với các điều kiện của bài toán.

6.7. Tham Khảo Các Bài Giải Mẫu

Tham khảo các bài giải mẫu và các tài liệu tham khảo khác để học hỏi các phương pháp giải toán và các kỹ thuật chứng minh.

Alt: Hình ảnh tóm tắt các mẹo và thủ thuật giúp giải bài toán về đường tròn nội tiếp tam giác hiệu quả.

7. Tại Sao Nên Tìm Hiểu Về Tính Chất Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác Tại Xe Tải Mỹ Đình?

Xe Tải Mỹ Đình không chỉ là nơi cung cấp thông tin về các loại xe tải, mà còn là một nguồn tài nguyên giáo dục phong phú. Dưới đây là những lý do bạn nên tìm hiểu về tính chất đường tròn nội tiếp tam giác tại XETAIMYDINH.EDU.VN:

7.1. Thông Tin Đáng Tin Cậy

Chúng tôi cung cấp thông tin chính xác và đáng tin cậy về các khái niệm và tính chất hình học, được kiểm chứng bởi các chuyên gia trong lĩnh vực toán học và giáo dục.

7.2. Giải Thích Rõ Ràng Và Dễ Hiểu

Các khái niệm và công thức được giải thích một cách rõ ràng và dễ hiểu, giúp bạn nắm vững kiến thức một cách nhanh chóng và hiệu quả.

7.3. Ví Dụ Minh Họa Chi Tiết

Chúng tôi cung cấp các ví dụ minh họa chi tiết và dễ hiểu, giúp bạn áp dụng kiến thức vào giải quyết các bài toán cụ thể.

7.4. Ứng Dụng Thực Tế

Chúng tôi giới thiệu các ứng dụng thực tế của đường tròn nội tiếp tam giác trong các lĩnh vực khác nhau, giúp bạn thấy được tầm quan trọng và tính ứng dụng của kiến thức hình học.

7.5. Liên Hệ Với Các Lĩnh Vực Khác

Chúng tôi liên hệ kiến thức về đường tròn nội tiếp tam giác với các lĩnh vực khác như giao thông vận tải, kiến trúc, và thiết kế cơ khí, giúp bạn mở rộng kiến thức và hiểu biết của mình.

7.6. Hỗ Trợ Tận Tình

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ và giải đáp tận tình.

8. Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Đường Tròn Nội Tiếp Tam Giác (FAQ)?

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về đường tròn nội tiếp tam giác, cùng với câu trả lời chi tiết:

8.1. Đường tròn nội tiếp tam giác là gì?

Đường tròn nội tiếp tam giác là đường tròn tiếp xúc với cả ba cạnh của tam giác đó.

8.2. Tâm của đường tròn nội tiếp tam giác nằm ở đâu?

Tâm của đường tròn nội tiếp tam giác là giao điểm của ba đường phân giác trong của tam giác.

8.3. Làm thế nào để tính bán kính của đường tròn nội tiếp tam giác?

Bán kính (r) của đường tròn nội tiếp tam giác có thể được tính bằng công thức: r = S/p, trong đó S là diện tích của tam giác và p là nửa chu vi của tam giác.

8.4. Công thức Heron dùng để làm gì?

Công thức Heron dùng để tính diện tích của tam giác khi biết độ dài ba cạnh của tam giác: S = √(p(p - a)(p - b)(p - c)), trong đó p là nửa chu vi và a, b, c là độ dài ba cạnh.

8.5. Tính chất nào đặc biệt của đường tròn nội tiếp trong tam giác đều?

Trong tam giác đều, tâm của đường tròn nội tiếp trùng với tâm của đường tròn ngoại tiếp và trọng tâm của tam giác.

8.6. Đường tròn nội tiếp có ứng dụng gì trong thực tế?

Đường tròn nội tiếp có nhiều ứng dụng trong kiến trúc, thiết kế cơ khí, trắc địa, và giao thông vận tải.

8.7. Làm thế nào để chứng minh tâm đường tròn nội tiếp là giao điểm của ba đường phân giác?

Chứng minh bằng cách sử dụng tính chất của các tam giác bằng nhau và định nghĩa của đường phân giác.

8.8. Các yếu tố nào cần biết để vẽ được đường tròn nội tiếp tam giác?

Cần xác định được tâm của đường tròn (giao điểm của ba đường phân giác) và bán kính của đường tròn (khoảng cách từ tâm đến một cạnh của tam giác).

8.9. Có những dạng bài tập nào thường gặp về đường tròn nội tiếp tam giác?

Các dạng bài tập thường gặp bao gồm tính bán kính, chứng minh tính chất, tìm vị trí tương đối, và ứng dụng giải các bài toán thực tế.

8.10. Tại sao cần nắm vững kiến thức về đường tròn nội tiếp tam giác?

Nắm vững kiến thức về đường tròn nội tiếp tam giác giúp phát triển tư duy logic, khả năng giải quyết vấn đề, và ứng dụng vào các lĩnh vực thực tế khác nhau.

9. Liên Hệ Với Xe Tải Mỹ Đình Để Được Tư Vấn?

Bạn đang tìm kiếm thông tin chi tiết và đáng tin cậy về xe tải ở Mỹ Đình, Hà Nội? Bạn muốn được tư vấn lựa chọn xe tải phù hợp với nhu cầu và ngân sách của mình? Hãy liên hệ ngay với Xe Tải Mỹ Đình!

9.1. Chúng Tôi Cung Cấp:

  • Thông tin chi tiết và cập nhật về các loại xe tải có sẵn ở Mỹ Đình.
  • So sánh giá cả và thông số kỹ thuật giữa các dòng xe.
  • Tư vấn lựa chọn xe phù hợp với nhu cầu và ngân sách.
  • Giải đáp các thắc mắc liên quan đến thủ tục mua bán, đăng ký và bảo dưỡng xe tải.
  • Thông tin về các dịch vụ sửa chữa xe tải uy tín trong khu vực.

9.2. Liên Hệ Với Chúng Tôi:

  • Địa chỉ: Số 18 đường Mỹ Đình, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
  • Hotline: 0247 309 9988
  • Trang web: XETAIMYDINH.EDU.VN

9.3. Tại Sao Nên Chọn Xe Tải Mỹ Đình?

  • Uy tín: Chúng tôi là đơn vị uy tín với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xe tải.
  • Chuyên nghiệp: Đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, nhiệt tình và tận tâm.
  • Đa dạng: Cung cấp đa dạng các loại xe tải từ các thương hiệu nổi tiếng.
  • Giá cả cạnh tranh: Giá cả cạnh tranh và nhiều ưu đãi hấp dẫn.
  • Dịch vụ hoàn hảo: Dịch vụ tư vấn, bán hàng và hậu mãi hoàn hảo.

Hãy truy cập XETAIMYDINH.EDU.VN ngay hôm nay để khám phá thế giới xe tải và nhận được sự tư vấn tốt nhất! Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường.

Alt: Hình ảnh quảng cáo liên hệ với Xe Tải Mỹ Đình để được tư vấn về xe tải.

Comments

No comments yet. Why don’t you start the discussion?

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *